post

Комплетен бизнис план

Плановите како што ни кажува и самото име се подготвуваат за да го испланираме процесот, односно чекорите кои ќе ги преземеме во иднина.

Кога станува збор за бизнис план, зборуваме за чекори кои еден бизнис треба да ги преземе во иднината.

Плановите по природа изгледаат статични, но сепак претставуваат динамички документи.

Претприемачите вообичаено имаат бизнис план во кој наведуваат што сакаат да постигнат, што и како ќе испорачаат, ги оценуваат слабите и јаките страни на бизнисот како и заканите и можностите и врз основа на таа анализа подготвуваат стратегии за иднина, ги проектираат финансиските движења во самиот бизниси буџети кои ќе бидат потребни за реализација на тие стратегии или чекори…

И кога сетоа тоа ќе биде комплетирано во еден документ (може да биде убаво укоричен, украсен со логото на бизнисот како и убави графикони во боја) велиме дека го комплетиравме планот. Велиме дека тој бизнис план е комплетен.

Сосема погрешно.

Продолжи…

Објавено на 10/10/2012 | Filed Under: Бизнис план Leave a Comment
post

Како да ја предвидите иднината?

Се попопуларно работно место може да се забележи и во малите и во големите бизниси. Во големите станува хит позиција, додека малите ја комбинираат со тековната работна сила.

Оваа позиција се нарекува бизнис аналитичар.

Задачата на еден бизнис аналитичар е да ја предвиди иднината. Во почетните фази, се додека бизнисот не се стабилизира, во најголем број на случаи оваа позиција е длабоко вкоренета во претприемачот.

Но, задачата за да се предвиди иднината не е лесна, ниту за претприемачот, ниту за било кој експерт најмен однадвор или пак „фул-тајм” вработен во бизнисот.

Една карактеристика на секој бизнис претставува неизвесноста. Тогаш, како може да биде задачата лесна да се предвиди иднината доколку најсилната карактеристика на бизнисите е неизвесноста? Предвидување на иднината по дифолт претставува намалување на неизвесноста.

Но, сепак многу елементи од иднинта би можеле да се претпостават доколку се знае што се сака и што треба како најважно да се следи и предвидува. Понекогаш не е потребно да имате 100% прецизност за да знаете што може да се случува во индустријата и што ќе треба виде како еден претприемач да преземете за подобро дочекување на таа иднина. Доволен е еден тренд, еден мал индикатор, еден во тој момент можеби воопшто неважен збор, а сепак да ве наведе на вистинската насока.

Подолу е презентиран еден поедноставен процес кој би можеле да го следите, но морам да напоменам дека иако изгледа едноставен, сепак самиот процес не е лесен.

Продолжи…

Објавено на 01/08/2012 | Filed Under: Бизнис план Leave a Comment
post

Употребни вредности на еден бизнис план

Зошто ни треба бизнис план?

Досега повеќепати пишував за тоа кога треба, кога не ни треба бизнис план. Во секој случај, нема потреба во услови кога зборуваме за старт-ап бизниси. Бизнис планот е еден од традиционалните средства за водење на бизнис, но особено заради фактот што така сме научени. Знаеме за формализација, правила, услови, формули… Но, тоа во многу случаи е неприменливо кога бизнисот функционира во крајно неизвесна средина.

Сепак процес на планирање е нешто сосема друго, нешто што не е статично туку динамично и флексибилно. Бизнис планот е нешто на што не треба да се губи време, но треба да се има во било каква форма едноставно за да останеме на вистинскиот пат.

Едни од најважните употребни вредности на еден бизнис план се следниве:

  1. Патоказ за идните бизнис активности. Што планирате да направите во иднина? Не е важно како ќе изгледа еден ваков бизнис план, важно е да имате еден вид на водич кој ќе ве води низ процесот на имплементацијата.
  2. Сет/група на бизнис идеи. Како еден претприемач, вие постојано ќе имате различни бизнис идеи. Бизнис планот можете да го користите едноставно како документ во кој ќе ги забележите своите бизнис идеи заедно со иницијалната анализа и неколку чекори кои ќе треба да ги преземете во иднина, едноставно за да не се заборават.
  3. Раст на бизнисот. Како едни од поважни активности на еден претприемач претставува планирање на растот на бизнисот. Бизнис планот може да биде одлично средство за планирање на таквите активности.
  4. Развој на нови производи. Бизнис планот претставува одлично средство во кое ќе ги бележите и следите идеите за развој на нов производ за вашиот бизнис.
  5. Одлучување. Една од употребните вредности на бизнис планот е помошта што вие како претприемач ќе ја добиете од него кога мора да носите одлуки. Бизнис планот го зацртува патот кој треба да го поминете во периодот за кој се однесува, па затоа и ќе ви помогне во донесување на одлуки за да останете на тој пат.
  6. Регулирање на мозокот на претприемачот. Мозокот на претприемачот работи со 100 километри на час. Постојано нови идеи, нови планови, нови проекти… Бизнис планот е одлично место каде ќе ги исфрлите тие работи од вашиот мозок.
  7. Средство за опишување на бизнис идеи. Освен собирање на бизнис идеи, бизнис планот може да содржи и опис или допрецизирање на секоја од идеите кои сакате да ги имплементирате.
  8. Контрола на спроведеното. И секако бизнис планот може да се користи и како контрола на спроведеното и основа за идните подобрувања на бизнисот.
Објавено на 27/07/2012 | Filed Under: Бизнис план Leave a Comment
post

Бизнис план Mind Map

Бизнис планот претставува претприемачка мапа кон успехот.

Можете да направите еден кога ќе сакате да го проширите вашиот бизнис. Ќе направите и користите бизнис план кога ќе сакате бизнисот да остане на вистинскиот пат. Можете да го направите кога ќе сакате да поминете низ најважните елементи на вашиот бизнис и да се обезбедите дека сè е онака како што треба да биде.

Во последните неколку години, правам неколку промени во процесот на бизнис планирање и бизнис планот како алатка за да се имплементираат и извршуваат задачите како резултат на тој процес. Прво, почнував со шаблони за секојдневно користење, а наскоро по стартување на имплементација, сфатив дека ми треба нешто различно или нешто повеќе, кое што треба да биде вклучено во процесот на планирање. Тоа беше бизнис модел.

Искуството продолжува да ми кажува дека ми требаат повеќе детали, особено во области на ризик и управување со ризикот. Го вклучив и тој дел во процесот на бизнис планирање и бизнис планот нормално.

Но, повторно, ми треба нешто повеќе. Бидејќи не можеме да замислиме денес бизнис без градење на онлајн присуство, повторно направив измени во процесот на бизнис планирање и бизнис планот, вклучувајќи и посебен дел за онлајн стратегија.

Повторно, сфаќам дека недостасува нешто. Бидејќи бизнис планот е алатка која се користи секојдневно за управување со бизнисот, потребни се системи на поддршка за онлајн стратегија, која би била имплементирана како посебен дел со последните измени. Ми треба стратегија за содржина, или нешто што јас го нарекувам идеи за содржина кои ќе бидат содржани во уредувачки календар заедно со одговорностите.

Сега, тој план е многу поинаков од обичниот базиран на темплејти. Тој е многу постабилен, но и многу покорисен на основа на она што сум го користел во минатото.

Затоа се обидов ова да го поставам во едден Mind Map создаден за подготовка на таков план за вашиот бизнис

Кликнете на сликата за целосна верзија, или преземете го тука.

Објавено на 03/05/2012 | Filed Under: Бизнис план Leave a Comment
post

Бизнис план за еден ден преку прашања

Бизнис план

Бизнис план

Бизнис план е потребен кога бизнисот веќе ќе започне да функционира, кога се поминува она страотна стартап фаза, но без грешка.

Во овој наслов би сакал да презентирам еден едноставен процес на подготовка на еден едноставен план за развој на твојот бизнис. Процесот е преку одговор на специфични прашања кои ќе те поттикнат да размислиш, најдеш одговори и составиш план со конкретни чекори за твојот бизнис во наредниот период.

Напомена: овој вид на бизнис план се однесува на мали бизниси кои само што ја поминуваат стартап фазата, односно хипотезите се тестирани и докажани и бизнисот започнува да заработува пари.

Ти како претприемач

Ти си претприемач, од тебе се започнува или започнало. Затоа и мора да започнеш од тебе.

Интересно е што многу проблеми во еден бизнис се јавуваат токму во таа спрега, претприемач, бизнис и купувачи. Претприемачот има свои цели, бизнисот има свои цели, но и купувачите имаат свои цели.

Сите тие цели мора да се усогласат за да системот-спрегата функционира како едно. Затоа мора да започнеш од тебе, твоите цели и твојата визија.

  1. Како еден претприемач како се гледаш во следните една, две или три години?
  2. Што сакаш да постигнеш на личен план во тој период?
  3. Можеш ли да го постигнеш тоа што сакаш да го постигнеш?
  4. Што твојот бизнис треба да постигне за да можеш да ги постигнеш личните цели?

Бизнис визија

Кога веќе знаеш што сакаш и како да го постигнеш тоа што го сакаш време е да ја скицираш визијата за бизнисот за во иднина, односно периодот за кој ќе се однесува тој бизнис план.

  1. Што сакаш твојата компанија да биде во иднината?
  2. Зошто сакаш да биде тоа што сакаш да биде во иднина?
  3. Како бизнис визијата може да допринесе за визијата за тебе како еден претприемач?
  4. Како бизнис визијата може да допринесе за купувачите?

Бизнис цели

За да една визија стане реалност мора да исполнат одредени цели. Кои се тие цели?

  1. Како ќе ја реализираш визијата?
  2. Која е целта на постоење на твојот бизнис, односно мисијата на бизнисот?
  3. Која е вредноста која што ќе им ја ветуваш на купувачите во идниот период?

Маркетинг

За еден бизнис да ги исполни целите поставени пред него ќе мора да има купувачи, и да ја зголемува базата со купувачи. Затоа и потребата од маркетинг стратегија.

  1. Кои ќе бидат идеалните купувачи за твојот бизнис?
  2. Каде се тие?
  3. Што сакаат?
  4. Како функционираат?
  5. Како ќе го раснеш бизнисот?
  6. Како ќе стигнеш до тие купувачи?
  7. Какви можности постојат на пазарот?

Финансии

И се би било ОК, доколку не постојат трошоци. Но, тие се неминовна реалност на еден бизнис и мора да се обезбеди нивно покривање, инаку нема бизнис.

  1. Што треба да постигнеш на финансиски пла по една година од имплементацијата на планот?
  2. Какви приходи очекуваш?
  3. Каква профитабилност очекуваш?
  4. Како ќе го мериш успехот?
  5. Како ќе се движи готовинскиот тек?
  6. Треба ли да интервенираш со дополнителни финансии заради целосна имплементација на планот?

Акција

Досега беше се лесно и едноставно, си седиме во канцеларија и пишуваме на лист хартија, користиме дигитрон или компјутер. Но, она што се планира, мора да се имплементира. А, ќе се имплементира само доколку твојот план има прецизно и јасно дефинирани чекори кои треба да се преземат заради реализација на планот и остварување на зацртаните цели.

  1. Какви конкретни чекори ќе преземеш заради остварување на визијата?
  2. Кога клучните проекти ќе бидат комплетирани?
  3. Кој ќе биде одговорен за имплементација на конкретните следни чекори?
  4. Што претставува успешна акција?
Ова е план кој може да биде и на една страничка, добро, можеби двострано. Но, овој план ќе биде јасен патоказ за периодот кој следува. Доколку сакаш подетален план со опфаќање на сите елементи може да ги погледнеш специфичните поглавја на еден бизнис план во постот насловен како процес на бизнис планирање каде се дадени 15 елементи кои еден бизнис план треба да ги опфати преку еден процес на планирање.
Објавено на 09/04/2012 | Filed Under: Бизнис план Leave a Comment
post

Дали погрешно се разбираме?

Стартап - Започнување на бизнис Постојат повеќе полемики и постојано сум прашуван за тоа како може да пишувам дека бизнис планот е непотребен.

Но, никаде не велам дека еден бизнис план не е добра алатка за бизнисите. Но, велам дека не е најдобра алатка за започнување на бизнис.

Повторно, не е најдобра алатка, а што ќе користиш кога започнуваш бизнис останува на тебе како еден иден претприемач.

Кога се започнува еден бизнис постојат многу прашалници, равенства не со една или две туку со повеќе непознати, виша математика… За постоечките бизниси со изграден пазар, изградени купувачи и производи кои веќе се продаваат е многу полесно.

Викаат имаш бизнис идеја претвори ја во бизнис план. Но, дали некој знае како кога станува збор за нов бизнис? Да, повеќето знаат вака:

  • Мојот бизнис ќе биде тоа и тоа.
  • Моите купувачи ќе бидат тие и тие.
  • Моите производи ќе ги задоволуваат тие и тие потреби или ќе ги решаваат тие и тие проблеми.
  • Продажбата ќе биде вака и вака.
  • Трошоците ќе бидат тие и тие.
  • Маркетингот ќе биде ваков и ваков.
  • Билансот на состојбата ќе биде таков и таков (Биланс на состојба, уффффф…)…

Забележете едно ЌЕ секаде кое што е болдирано. Исто како кога син ми кога погреши нешто и се обидувам да го казнам ми вели ќе направам друг пат тоа и тоа. Но, по еден ден песната повторно иста ќе-то не станува направив. Или барем не станува лесно направив.

И кога ќе прашаш некого од каде податоци за тоа “ќе”, дали се сигурни итн. ќе добиете одговор дека е направена анализа на пазарот, Македонија има толку жители, толку се машки, а толку женски, деца се толку од нив одат на училиште толку и тоа е мојот главен сегмент или целен пазар, користев весник, податоци од статистика… Тралалалала…

Но, клучното прашање дали ќе има купувачи и дали веќе има не постојат како одговор. Дали тие купувачи го сакаат токму тоа решение?

Можеби проблемот е што не се сфаќаат новите дефиниции на стартап. (Знам дека правам грешка со користење на англиски израз за започнување на бизнис, но започнување на бизнис претставува активност на преземање на нешто, а јас зборот стартап го користам за опишување на ентитет, една организација или организациски систем, па поради тоа не можам да го користам македонскиот израз. Можеби би требало да кажам бизнис во започнување, но стартап не значи дека сеуште имаме бизнис бидејќи тој сеуште не претставува бизнис. Оставам простор на експертите од ова подрачје да најдат соодветна терминологија или пак доколку има нека ја посочат, дотогаш ќе го користам терминот стартап.) Во овој случај ќе ја искористам дефиницијата на Steve Blank (и да не заборавам неговата најнова книга The Startup Owners Manual која излезе на почетокот на март претставува “нова библија” за стартапи и во голем дел е во согласност со она што започнав да го развивам за наши услови како теорија на бизнис идеи од почетокот на оваа година):

Стартап претставува привремена организација во потрага за приспособлив, повторлив и профитабилен бизнис модел.

Како за една таква организација може да помогне бизнис планот? Никако. Но, за постоечки бизниси, менаџментот започнува да игра клучна улога, па и планирање и бизнис планот ќе претставува една од најважните алатки. Затоа и во претприемничкиот процес кој го развив и насловив како “претприемачки часовник” и кој сеуште не е никаде објавен, бизнис планот не е видлив од прва, туку се наоѓа во делот на менаџмент како процес на планирање.

Се надевам дека полека се разбираме.

Објавено на 04/04/2012 | Filed Under: Бизнис план, Започнување на бизнис 2 Comments
post

Бизнис план – Мерење на резултати

Бизнис план претставува жива материја. Тој не служи за да се каже дека имате бизнис план и кој ви стои во фиока или на полица и фаќа прашина. Бизнис планот не е непроменлив.

Запомнете светот на бизнисот е променлив свет, па така и вашиот бизнис е променлив, па затоа и вашиот бизнис план е променлив.

Претприемачите се луѓе кои се секогаш полни со идеи. Идеите се тие кои го водат бизнисот напред. Тие идеи можеби не сте ги имале кога сте го подготвувале бизнис планот. А, сите ваши анализи покажуваат дека имплементацијата на идеите ќе го зголеми вашиот успех. Затоа ќе мора да ги внесете во вашиот план, да извршите прилагодување на истиот.

Ниеден бизнис план не е 100% точен и вистинит бидејќи тој во голем дел се базира на историски податоци, анализи и проценки за иднината. Грешките се можни и оправдани.

Затоа мора да се споредуваат планираните и остварените бројки. Да се бара најголемата разлика. Да се бараат причините за таквата разлика кои би се имплементирале во следниот циклус на планирање. Само на ваков начин ќе се обезбеди континуирано подобрување не само на процесот на планирање во вашето претпријатие туку и на севкупните бизнис процеси.

Но што е тоа што треба да се споредува во бизнис планот? Еве некои споредбени точки на кои треба да обрнете внимание:

  • Дали минатата година ги исполнив целите кои си ги постави во бизнис планот? Дали тековната работа води кон исполнување на поставените цели? Ова е значајно бидејќи доколку целите не ги исполнувате ќе мора да менувате нешто во самиот процес на работата.
  • Дали имате воведено нови производи кои не се опфатени со Вашиот бизнис план? Дали споредбата на Вашите производи во однос на конкурентните е иста како во бизнис планот? Дали имате планови за идни производи кои не сте ги опфатиле со бизнис планот? Производите и/или услугите се тие кои ви носат финансии во вашиот бизнис. Нивното постојано следење е многу важно.
  • Дали пазарните движења се онака како што прикажува Вашата анализа на пазарот во бизнис планот? Движењата на пазарот се основа за многу одлуки во однос на Вашето работење. Мора да го следите пазарот доколку сакате да останете на него. Инаку, ќе ве отфрли.
  • Дали има крупни промени во индустријата кои не се предвидени во анализата на индустријата во Вашиот бизнис план? Секоја индустрија има посебни карактеристики и движења. На пример, за IT индустријата карактеристика се големи и брзи промени. За да се биде во тренд и во склад со пазарот мора да се следат движењата во индустријата во која се наоѓате.
  • Имате ли некои промени во Вашата маркетинг стратегија која е опишана во бизнис планот? Како се движат Вашите цени, промоцијата и дистрибуцијата? Вашиот маркетинг, цените, промотивниот материјал и начинот на дистрибуција се променлива категорија. И треба да бидат променливи. Но, какво влијание ќе имаат на продажба, на процесот на работењето, на менаџментот ќе влијае и на планирањето.
  • Дали продажбата се движи како во проекциите во планот? Ова е најважна контролна точка со бизнис планот. Од Вашата продажба ќе зависи и рентабилноста, и готовинскиот тек, и видот на маркетингот, вработување… Сето ова се важни елементи на кои се базира Вашиот бизнис план.
  • Има ли промени во однос на маркетинг планот?
  • Дали организациската структура е онаква како што е наведена во планот? Дали работите со истиот менаџерски тим како во планот? Променети ли се плановите за вработување на персонал?
  • Каква е вашата реална рентабилност во однос на планираната?
  • Дали вашата добивка или загуба е во согласност на планот? Продолжувате со ист начин на работа или не?
  • Дали готовинскиот тек се движи како што е опфатено во планот?
  • Дали вашите јаки и слаби страни, како и можности и закани се исти како во планот? Има ли промена во нивното влијание на вашето работење?

Ова се основните елементи кои во текот на годината треба:

  1. да се контролираат,
  2. да се споредуваат со планот,
  3. да се утврдат причините за таквата разлика
  4. да се решаваат сите проблеми преку отстранување на негативните разлики (несиполнувањата на планот)

На сликата подолу е даден дијаграм на текот на активностите при мерење на резултатите и споредбата на оствареното со планираното.

Бизнис план - дијаграм на мерење на резултати

Објавено на 02/03/2012 | Filed Under: Бизнис план Leave a Comment
post

Бизнис план во стартап фаза

Прво нешто што традиционално се користи за намалување на една таква висока неизвесност и секако за тестирање на овие три хипотези произлезени од теорија на бизнис идеи претставува бизнис планот. Забележувате дека во однос на постот насловен како започнување на бизнис во 2012 и она што ќе ти треба го заборавивме бизнис моделот, но не е заборавен едноставно го скокнувам за да се преслика практична состојба која најчесто се применува. Ќе се навратиме на бизнис моделот со посебен пост. Сепак ова е серијал кој ќе трае цела година и од кој ќе произлезат сосема нови теории и сосема нови пристапи за започнување на бизнис. Следете не ќе биде многу забавно.

Вчера кога зборувавме за теорија на бизнис идеи стигнавме до еден основен дијаграм како на сликата подолу.

Теорија на бизнис идеи - основи

Теорија на бизнис идеи - основи

Овој дијаграм на теорија на бизнис идеи вели дека за да постои бизнис идеја мора да се проверат три претпоставки или хипотези и тоа:

  • Хипотеза 1: На пазарот постои проблем кој ќе се реши со бизнисот како резултат на една бизнис идеја
  • Хипотеза 2: Пазарот сака и има желба да го реши проблемот кој идниот бизнис како резултат на една бизнис идеја ќе понуди решение.
  • Хипотеза 3: Пазарот кој сака да го реши проблемот е доволно голем за да се обезбеди успешно започнување и развивање на бизнисот.

Кажавме дека пред да се започне со бизнисот, односно пред да се донесе одлука за започнување ќе мора да се потврдат хипотезите. Доколку хипотезите се потврдат како вистинити тогаш може да се оди со следниот чекор, а пак доколку се невистините се запира понатамошната постапка. Но, не кажавме што значи запирање на постапката.

Ќе продолжиме да градиме на истиот дијаграм. Првин, запирање значи враќање назад кај самиот претпиремач за да се прилагоди бизнис идејата од која ќе произлезат нови хипотези и повторно тестирање и проверка на истите. Овој циклус продолжува се додека не се дојде до бизнис идеја чии хипотези ќе се потврдат како точни или барем ќе се дојде до некој сигнал кој сепак ќе потврди дека може да поминат. Па, доколку го ажурираме дијаграмот на теорија на бизнис идеи ќе го добиеме следново:

Теорија на бизнис идеи - непотврдеи хипотези

До тука е јасно и секако и логично и теоретски потврдено. Останува сега уште една празнина во дијаграмот онаков каков што е, а тоа е празнината помеѓу хипотезите и доказ за потврдени или непотврдени хипотези / тестирање на хипотези. Токму оваа подрачје претставува и најважното подрачје кога станува збор за стартап, па затоа и ќе се насочиме на него, почнувајќи од овој пост. Со дополнување на дијаграмот ќе имаме:

Во делот на тестирање на хипотезите, она што најчесто се користи во пракса е бизнис планот. Првата и основната цел на бизнис планот не е она за што е наречен – планирање, туку за тестирање на основните хипотези произлезени од бизнис идејата. Во него вие едноставно од прифатената практика докажувате дека вашата бизнис идеја е издржана. Како? Ќе ги наведам основните принципи на кои се разгледува издржливоста на една бизнис идеја преку традиционалниот бизнис план малку подоцна, првин би навлегол во неколку детали за содржината на бизнис планот и мал коментар во однос на оваа фаза на започнување на бизнис во која се наоѓаме ние.

Да повториме, имаме бизнис идеја, имаме поставено хипотези дека има проблем, се бара решение и постои доволно голема критична маса за да го купи нашето решение. Во развојот на нашиот бизнис ние сме до тука, односно во ниво кога ги тестираме хипотезите. Одлучуваме тоа да го спроведеме со помош на бизнис план, така да водено и ќе анализирам и истражуваме и тестираме, но и ќе имаме документ наречен како бизнис план (можеби за во фиока, 🙂 но не е важно).

Бизнис планот кој ќе го работиме ако одиме согласно прирачникот за бизнис планирање на претприемач ќе ги има следниве елементи/наслови:

  1. Насловна Страна. За моменталните наши цели воопшто не е важно. Оваа страна содржи лого, име на бизнисот, слоган, наслов на документот (со големи букви: БИЗНИС ПЛАН), и контакт детали за оној кој го изготвува. Но, ние воопшто не знаеме дали хипотезите ќе поминат, затоа ниту можеме да размислуваме за име или пак лого за бизнисот. Не губи време скокни ја.
  2. Содржина и Резиме. И по “правилниците” овие елементи се наоѓаат први но се подготвуваат последни. Скокни ги иако резимето има за цел да покаже дека хипотезите се точни.
  3. Општо за Компанијата. Сеуште не сме во фаза да работиме на овој дел од бизнис планот, затоа што краткиот вовед, сопствеништво, правна форма и локација воопшто не се важни за фазата во која сега се наоѓаме. Можеби почетните трошоци и потребни инвестиции би биле од корист, но напоменувам дека ние тестираме хипотези да видиме дали бизнис идејата решава проблем чие решение се бара од доволно голема критична маса за успех на бизнисот. Доколку бизнис идејата помине, потоа ќе размислуваме за можните трошоци и потребни инвестиции, бидејќи потврдени хипотези како што се поставени треба да гарантираат успех. Затоа и ова претставува губење на време, скокај.
  4. Производи и/или Услуги. Овој дел навистина ни е потребен, но не во преголемо навлегување за точно дефинирање на производите или услугите и нивната иднина за наредни 5 или 10 години туку доволна ни е вредноста која ќе произлегува од тие производи или услуги за купувачите, односно оние кои се дел од таа критична маса и кои имаат и сакаат да го решат проблемот.
  5. Дефинирање и редефинирање на бизнис моделот. За целите на оваа упатство на претприемач го вметнав овој наслов како посебен за да успеам барем колку толку пристапот на процесот да го направам подинамичен. Посебно ќе стане збор и за бизнис модел како опција за тестирање на хипотезите, но тука треба да напоменам дека ова е можеби и она најпотребното во оваа фаза. Зошто? Затоа што преку дизајнирање на бизнис моделот ќе ги дефинираме и вредностите (опис на производ или услуга), пазарот (точните сегменти), канали на комуникација и дистрибуција, ресурси, клучните активности, партенти со кои ќе соработуваме, трошоците и приходите.
  6. Анализа на пазарот и индустријата. Овој дел е секогаш потребен во оваа фаза, но и нормално најтежок. Сеуште немаме производ, имаме само идеја и хипотези кои сакаме да ги докажеме. Можеби идејата е толку напредна да воопшто и не постои индустрија која би ја анализирале. Постоењето на пазарот треба да го докажеме, а токму таа анализа ќе ни каже дали постои пазар со таков проблем и дали е доволно голем за да го поддржи растот и развојот на бизнисот кој планираме да го почнеме. Добро, со овој пост сме во фаза на навлегување на основните принципи на теоријата, но сакам да напоменам дека во изминативе 10-12 месеци работев токму на развивање на еден процес за брза анализа и повратни информации заради тестирање на овие хипотези пред некои поголеми вложувања од страна на претприемачот кои во моментов ги користам само за клиентите за кои работам, сепак нешто е во план да се разработи тука, а поголемиот дел ќе биде презентиран како посебен модул на премиум претприемач.
  7. SWOT Анализа. SWOT анализа може да биде доста корисна алатка за проверка на хипотезите па затоа ќе биде и дел од посебно разгледување во однос на развој на оваа теорија.
  8. Ризик и менаџирање со ризикот. Едно нешто е јасно, ризикот секогаш ќе постои, а нашата цел со оваа теорија е да го сведеме на минимално ниво. Затоа е добро да се знаат најризичните точки во однос на бизнис идејата.
  9. Онлајн Стратегија. Иако можеби изгледа дека е сосема непотребна, сепак може да даде доста добра анализа и тестирање на хипотезите. Иако поголемиот број на урнеци не го содржат овој наслов сепак јас го имам вметнато со последната верзија на упатството затоа што оние кои не го ставаат не се ни свесни какви информации пропуштаат.
  10. План за социјални медиуми. Истото како за онлајн стратегија се однесува и планот за социјални медиуми. Сепак живееме во време во кое не смееме да ги игнорираме ниту социјалните медиуми ниту онлајн настапот без разлика дали идејата ќе преживее или не.
  11. Маркетинг Стратегија и Имплементација. Маркетинг како анализа да, но во некои делови и маркетинг како привлекување на луѓе кон идејата заради тестирање може да биде од корист.
  12. Продажна Стратегија и Имплементација. Освен начинот на кој ќе се изведува продажбата кој го дефинира бизнис моделот не треба во оваа фаза да навлегуваме премногу во однос на продажната стратегија и имплементација на истата.
  13. Менаџмент. Во оваа фаза менаџментот воопшто не е важен. Овој дел се занимава и со проекции на продажба, но како ќе ги поставиме кога сеуште не знаеме ниту дали постои пазар. Дали ќе гу лупнеме така од “ѓутуре”. Не, не го препорачувам ова, иако некој кој би го бодувал твојот бизнис план би сакал да види шарени графикони. Слободно можеме да го прескокнеме.
  14. Финансии. Морам да кажам дека финансиите иако се важни, сепак не се најважни во оваа фаза. Но, доколку некој од економско гледно стојалиште го прашате ќе ви каже дека се најважни. Но, ние не зборуваме за пари сеуште. Не зборуваме за потребни инвестиции, за трошоци до најситни детали, биланси на состојба… Ние сеуште немаме доволно информации дали вреди или не вреди нашата идеја. ние зборуваме за инженеринг на еден бизнис. За систематско градење на бизнис од ништо во нешто.
  15. Анекси. Воопшто не ни треба за оваа фаза.

Она што можам да го кажам како заклучок е дека бизнис планот може и има потенцијал да се користи за проверка на хипотези, сепак еден добар дел ќе претставува губење на време. Ние зборуваме за претприемач. Човек кој секогаш брза. Човек кој сака да знае што да одлучи колку што може побргу. За времето и брзината во некој од наредните постови во кој и ќе покажеме и докажеме зошто во оваа фаза не ти треба бизнис план, сепак сеуште сме само на почетокот. Цела година е пред нас, сега ги разгледуваме опциите кои ни стојат на располагање за тестирање на хипотезите. А, тоа е и целта на оваа теорија.

Објавено на 11/01/2012 | Filed Under: Бизнис план, Започнување на бизнис Leave a Comment
post

За започнување на бизнис во 2012 ти треба…

Задачи пред започнување на бизнис Не, започнување на бизнис не е тешко. За да започнеш бизнис ти требаат малку пари, име на бизнис и човек кој ќе ја истрча работата со документацијата. Но, сепак секој сака, особено идните претприемачи, сакаат и сонуваат да изградат успешен бизнис.

Па што е она што му треба на еден претприемач?

Во овој пост ќе опфатам еден традиционален пристап, односно традиционални чекори за започнување на бизнис кои не дека не се ОК, но сепак можеби, потенцирам повторно можеби нема да бидат во согласност со 2012 година и пазарите кои се обликувани или ќе се обликуваат во 2012 година. Затоа и ќе се обидам традиционалното да го преведам во нетрадиционалното, модерното.

Сепак ова е само почеток на годината, допрва ќе работиме на теми од започнување на бизнис и секако посебен акцент ќе биде ставен на темаата бизнис план и процес на бизнис планирање.

Да видиме што е она што му треба на еден “сака да биде претприемач” за да започне бизнис изземајќи ги документациите потребни за ставање на бизнисот во правниот поредок на државата. Ќе започнеме со три основни столбови на секое започнување на бизнис.

#1 Бизнис идеја

Не треба да се повторуваме, но сосема е јасно за да се започне еден бизнис основата е бизнис идеја. Но, она што сакам да го потенцирам е дека таа бизнис идеја не мора да значи дека ќе биде истата и кога ќе се започне бизнис.

Може да имаш повеќе идеи кои низ процесот на започнување и кристализација на истите ќе се избере една. Но, и таа една не значи дека треба да се земе “здраво за готово” и да биде единствената уникатна опција за бизнисот и секако тебе како еден претприемач.

Запомни едно нешто. Ти како еден претприемач не си тој кој одлучува за една бизнис идеја да биде успешна. Пазарот ја има диригентската палка, пазарот и потрошувачите ќе кажат дали тој бизнис со таа бизнис идеја ќе успее или не.

СОВЕТ: Не се врзувај емотивно за било која бизнис идеја. Понуди нешто и собирај информации. Врз основа на тие информации прилагодувај ја таа идеја или тој производ или услуга.

#2 Бизнис модел

Ова е веќе вистинската алатка која ќе го дефинира и обликува бизнисот врз основа на почетната бизнис идеја. Бизнис моделот ќе ги опише основните активности кои бизнисот ќе ги спроведува за да ја испорача вредноста на потрошувачите.

Бизнис моделот ќе ги дефинира потрошувачите на кои ќе се насочи бизнисот, односно вистинските сегменти на кои ќе се испорачува вредноста дефинирана со бизнис идејата.

Бизнис моделот ќе ги дефинира сите потребни ресурси за спроведување на активностите на бизнисот заради испорака на вредноста кон дефинираните сегменти на потрошувачи.

Бизнис моделот ќе ги дефинира сите партнери на бизнисот како снабдувачи, соработници, инвеститори, помагатели…

Бизнис моделот ќе покаже како бизнисот ќе “прави пари” и дали ќе биде профитабилен.

Сепак, и бизнис моделот како и бизнис идејата не е нешто статично, нешто што ќе се изработи еднаш и ќе се држиме за тоа како “глуви на тапан”. Повторно, потрошувачите ќе си кажат дали тој бизнис модел е прифатлив или не од страна на пазарот и дали треба да се смени делумно или пак да се промени во целосно нов бизнис модел со сосема нова вредност или бизнис идеја.

#3 Бизнис план

Имаш бизнис идеја, имаш бизнис модел. Ајде сега да се испланираат сите чекори кои ќе треба да ги направиш за да се започне бизнисот.

Jас не сакам да користам терминологија бизнис план за започнување на бизнисот, бидејќи сметам дека таа терминологија не ја отсликува реалноста. Зошто? Затоа што еден претприемач во оваа фаза сеуште ја тестира идејата и бизнис моделот. Промена на бизнис идеја и промена на бизнис моделот, а 99% е веројатноста дека ќе бидат потребни такви промени, ќе бараат и промена на планот, односно запирање со спроведување на тој план.

На пример, вашата идеја е еден производ со 3 основни карактеристики кој решава три вида на проблеми. И нормално е во оваа фаза таа идеја да се базира на претпоставка дека такво нешто е потребно, бидејќи е познато дека постои проблем. Но, не е познато дали постои доволно силна желба за решавање на тој проблем. Не е познато дали постои можност од страна на пазарот да платат токму за тие три карактеристики и токму за тие три проблеми. Можеби еден дел сакаат 2 карактеристики и решение за еден проблем, друг дел нешто сосема друго, трет дел од пазарот пак и воопшто да не е заинтересиран или пак воопшто да не е свесен дека има таков проблем… За точните потреби нема никогаш да се знае со 100% сигурност без да се понуди решението, да се проба од страна на пазарот и добијат повратни информации за понатамошно прилагодување на бизнисот

Затоа можеби е подобро да се каже дека се работи за бизнис план за тестирање на бизнис моделот и бизнис идејата на која е базиран тој бизнис модел.

Објавено на 09/01/2012 | Filed Under: Бизнис идеи, Бизнис план, Започнување на бизнис Leave a Comment
post

Бизнис план – Најдоброто од 2011 година

Претприемач новогодишно 2012

Претприемач новогодишно 2012

Категоријата бизнис план на претприемач има околу 75 наслови од кои 27 се од оваа година која ја испраќаме. Секоја година вршиме ажурирање на процесот на бизнис планирање во однос на самите наслови и нормално со нови наслови кои согласно искуството сметаме дека треба да бидат дел од тој процес. Но, идната година ќе биде година во која многу повеќе ќе навлеземе во темите на бизнис планот.

Да ги издвоиме најдобрите постови од категорија бизнис план на претприемач за 2011 година.

  1. Бизнис план – следење на имплементација. Безполезен ви е бизнис планот доколку не ја следите имплементацијата на истиот и нормално да го ажурирате.
  2. Бизнис план грешки кои не знаете дека ги правите. Многу често правиме грешки. Оние кои си ги знаеме се ОК. Но, опасни грешки се оние грешки за кои воопшто не сме свесни дека ги правиме.
  3. Дефинирање и редефинирање на бизнис моделот. Како ќе изгледа, односно што ќе содржи, или поточно кои ќе бидат вашите идни чекори ќе се базираат на бизнис моделот. Добро е да го има во бизнис планот.
  4. Ризик и менаџирање со ризикот. Не е лошо во процесот на бизнис планирање да размислите и да ги дефинирате можните ризици и како ќе се справувате со нив.
  5. План за социјални медиуми. Овој пост е уште едниот елемент додаден во процесот на бизнис планирање или како посебен наслов кој би требало да се опфати во еден бизнис план, доколку веќе се прави.
  6. Предвидување на продажба. Добро предвидување на продажбата ја олеснува работата за во иднина. Колку пари ќе имаш како прилив ќе влијае на тоа дали ќе можеш и што можеш да преземеш.
  7. Секогаш имајте SMART цели. Секој бизнис план се базира на цели. Она што ќе се стави како цел ќе влијае на сите останати чекори и активности кои ќе ги преземете во вашиот бизнис. Целите мора да бидат SMART  celi.
  8. Добар бизнис план – 10 елементи. Кои се основните 10 елементи на еден добар бизнис план?
  9. 30 работи кои можете да ги направите во однос на вашиот бизнис план. Се она што можете да го направите уште денес во однос на вашиот бизнис план за да го подобрите и да обезбедите поквалитетна имплементација на истиот.
  10. Постави ги твоите бизнис цели одговарајќи на следниве прашања. Се што ти или твојот бизнис го превземате или секоја акција која ја превземаш е за да постигнеш нешто. Тоа нешто се твоите бизнис цели.
  11. Твоите бизнис вредности ќе ти кажат што треба да направиш. Кога возиш автомобил низ пат кој е полн со кривини има поставено патобрани кои служат доколку изгубиш контрола да те вратат на самиот пат или барем да ја ублажат катастрофата. Така и твојот бизнис патува низ пат кој е во цик-цак форма и му се потребни патобрани, а тоа се вредностите кои ги имаш поставено.
  12. Бизнис план – нови погледи. Ова е видео во кое се презентирани неколку цитати  во однос на бизнис планот.
  13. Прирачник за бизнис планирање, темплејт и алатки за бизнис план. Како до еден прирачник за бизнис планирање придружен со темплејт за изработка на бизнис план и MS Excel алатки за подготовка на истиот.
Објавено на 30/12/2011 | Filed Under: Бизнис план, Општо претприемништво Leave a Comment