post

Бизнис План – Содржина и Резиме

Сега сме на вториот елемент од бизнис планот, односно вторите два елемента – резиме и содржина, откако завршивме со насловната страна на истиот. Откако ќе ја свртиме насловната страна, односно откако ќе го отвориме бизнис планот ќе дојдеме до содржината на истиот и до резимето на истиот. Карактеристично за овие два елемента е дека истите доаѓаат на почетните страници од бизнис планот, но се пишуваат или средуваат на крај кога сите останати елементи ќе бидат завршени.

Бизнис план - Резиме и содржина

Бизнис план - Резиме и содржина

Содржина на бизнис планот

Содржината му помага на читателот при читањето полесно да се снаоѓа во содржините на бизнис планот. Никој не сака, па и нема доволно време да почне да чита од почеток до крајот на планот.

Нема некоја филозофија во однос на изработка на содржината на бизнис планот. Едноставно, напишете го насловот содржина и оставете простор каде ќе се вметне истиот. Доколку работите со MS Word или пак Open Office сите наредни наслови и поднаслови направете ги со еден од стиловите во Styles кои се однесуваат на наслови (Headings).

Стил на наслови во MS Word

Алатки за стилови за форматирање на наслови и поднаслови

Алатки за инсертирање на содржина

Ова ќе ви помогне на крајот едноставно да ја инсертирате содржината онаква каква што е, па и доколку правите измени има опција ажурирање (Update) за да се ажурираат страните доколку постои некое поместување. Ова се изведува преку инсертирање (Insert) на табела со содржина (Table of Contents). И целата работа околу содржината ќе биде завршена. Запомнете дека ова ќе го изведете на крајот кога Вашиот бизнис план веќе ќе биде готов и сите наслови и поднаслови ќе бидат дефинирани како што објаснив погоре.

Резиме на бизнис план

Многу често читателите на бизнис планот, оние кои треба да обезбедат финансиски средства завршуваат со резимето на бизнис планот, односно не продолжуваат со понатамошно читање. Втора состојба е да се прочита резимето и да се сврти на страните кои се однесуваат на делот кој му оставил некој впечаток од резимето.

Резимето на бизнисот треба да бидете првиот наслов кој ќе биде опфатен во содржината, но се пишува последно, откако ќе се заврши со сите други теми кои се составен дел од планот. Но, на оваа прашање би можело да се размисли и од поинаков агол. Можеме да напишеме пробно резиме кое ќе ни биде водилка за натамошните елементи на планот и на крајот да се прилагоди кон завршените други елементи. Резимето треба да ги содржи главните елементи од сите други теми кои се составен дел од бизнис планот.

Започнете со кратка историја на Вашиот бизнис како одговор на прашањата:

  • Кога е формиран или кога ќе биде формиран?
  • Каде е лоциран или каде ќе биде лоциран?
  • Која е бизнис идејата?
  • Што ќе опслужува бизнис идејата или каков проблем на пазарот ќе решава?
  • Кои ќе бидат клучните потрошувачи?

Потоа напишете ги следните поднаслови во вид на 1.1, 1.2, 1.3, 1.4 и 1.5:

  1. Главни показатели
  2. Цели
  3. Мисија
  4. Визија
  5. Клуч за успех

Главни показатели

Главните показатели треба да дадат една слика за тоа како ќе изгледа бизнисот во однос на тие показатели во периодот за кој се однесува планот. Она што е најважно и што може да се смета како главни показатели се следниве:

  • Продажба
  • Бруто маржа
  • Нето добивка

Затоа доволно е само еден график во кој ќе бидат прикажани овие показатели како движења за годините за кои се однесува планот. Затоа овој поднаслов ќе треба да е подготви на крај кога ќе ги имаме сите предвидувања од кои зависат овие показатели. Едноставно со помош на MS Excel направете еден график како на сликата подолу.

Главни показатели во резиме на бизнис планот

Главни показатели во резимето на бизнис планот

Овој график едноставено треба да покаже дали бизнисот ќе има раст низ годините, дали ќе има добивка и колкава ќе биде таа добивка. Ова е суштинскиот график на целиот бизнис план и од него ќе зависат многу понатамошни одлуки на читателот на планот.

Цели

Целите треба да ги опфатат сите цели кои се дефинирани за да се остварат за период за кој се однесува бизнис планот. Наведете ги сите цели и по можност користете нумерички опис на истите (На пример, „Остварување на профит од 30% од остварена продажба“; „Зголемување на продажба за 10% од минатата година“ итн.). Пожелно е пред да се дефинираат целите да се напише и визијата за бизнисот, бидејќи самата визија ќе ги дефинира целите како средство за остварување на нашата визија. Визијата ќе претставува поглед во иднината, односно ќе треба да одговориме на прашањето како треба да изгледа нашиот бизнис во иднина.

Фокусирајте се на долгорочните цели како нешто што ќе треба да се оствари во идниот период. Кога ги воспоставувате целите, уште во оваа фаза обидете се да размислите за потенцијални пречки за остварување на истите онака како што го опишав во Цели за 2010 – Како да ги остварите?

Мисија

Мисијата треба да го дефинира она што бизнисот сака да го работи за најмалку четири категории:

  • Потрошувачите
  • Вработените
  • Сопствениците
  • Општеството

Кажано со едноставни зборови мисијата претставува причина за постоење на бизнисот.

Мисијата треба да даде одговор за вашиот бизнис за помалку од 30 секунди на следниве прашања:

  • Кој е Вашиот бизнис?
  • Што прави Вашиот бизнис?
  • Која е положбата на Вашиот бизнис?
  • Зошто го правите тоа што го правите?

На пример, „ХХХХХ компанија постои заради задоволување на потребите на потрошувачите на текстилни прозводи при што ќе обезбеди врвен квалитет на производите и начин на продажба кој ќе предизвикува чувство на задоволство“ за продавница за текстилни производи. Можете да го искористите следново за да ја направите Вашата мисија:

[Име на бизнисот] постои заради [проблем кој бизнис идејата го решава] за [целен пазар] при што ќе обезбеди [производи и/или услуги] со помош на [предност на вработени или на бизнисот во однос на конкуренцијата] за [поволност која ќе ја добие потрошувачот].

Ова е само еден темплејт кој може да ве води низ процесот но, слободно можете да го менувате редоследот и содржината на истиот.

Клучни елементи за успех

На крајот од оваа поглавје наведете ги клучните елементи за успех на вашиот бизнис кои ќе бидат во согласност со претходно дефинираните цели и мисија на бизнисот. Наведете ги сите можни елементи кои ќе придонесат за успех на бизнисот. Тука всушност треба да одговорите на прашањето што Вашиот бизнис ќе треба да направи за да ги исполни дефинираните цели на бизнисот.

Откако ќе го завршите бизнис планот внесете ги следниве елементи во резимето:

Ова ќе бидат доволно елементи кои ќе бидат опфатени во резимето и ќе предизвикаат интерес кај читателите за продолжување со разгледување на бизнис планот. Но внимавајте на потенцирањето. Фонтот за содржината нека ви биде 12 (или 11) додека за наслови врз основа на стилот кој ќе го изберете (На пример главен наслов со Heading 2, а поднаслови со Heading 3…). Користете зацрнување (Bold) за сето она што треба да се потенцира и треба да биде она што е пожелно да му го привлече вниманието на читателот.

И за на крај едно прашање кое постојано се поставува е колку долго треба да биде резимето? Одговорот е колку е пократко толку е подобро. Препорачливо е резимето да биде една страна до две, но не повеќе од две страни. Две страни се доволно за да се опфатат сите горенаведени елементи. И бидете прецизни и концизни во пишувањето.

post

Бизнис План – Насловна Страна

Зошто го започнувам овој нов серијал за изработка на бизнис план повторно со насловната страна? Веројатно мислите дека оваа страна е неважна за бизнис планот. Доколку мислите така може да се каже дека веројатно можеби сте во право. Но, не значи и целосно. Она што ми е најважно кога станува збор за насловната страна е следново:

  1. Насловната страна е првата страна со која се среќава читателот на бизнис планот. Во еден таков случај доколку планот служи како средство за добивање на финансиски средства оваа страна може да одигра улога во натамошното читање на целокупната содржина.
  2. Насловната страна е една од страни кои се поедноставни и завршување на едноставните елементи како први од бизнис планот ќе го поттикне претприемачот да продолжи со целокупниот план.

Бизнис план серијал на претприемач

Бизнис план - Прв чекор во процесот на планирање

Што треба да содржи насловната страна на бизнис планот? Насловната страна треба да го содржи:

  • Логото на бизнисот,
  • Името на бизнисот,
  • Слоганот,
  • Наслов на документот,
  • Тип на бизнис во три зборови и
  • Име и презиме и контакт детали на изготвувачот на бизнис планот.

Името, логото и слоганот се трите клучни елементи што му даваат идентитет на секој бизнис без разлика дали се однесува на нов или веќе постоечки бизнис. Додека типот на бизнисот во 3 зборови и идентитетот на оној кој го подготвува бизнис планот само додава дополнителна вредност во очите на читателот на бизнис планот.

Лого на бизнисот

Бизнис лого претставува визуелен и сликовит идентитет на бизнисот. Заедно со името и слоганот на бизнисот логото ќе претставува еден од трите столбови за идентитет на еден бизнис. Не мора уште во ова фаза да имате лого, но сметам дека бизнис планот кој започнувате да го пишувате ќе биде попрофесионален со сопствено лого. Од друга страна целта е уште во оваа рана стартап фаза на Вашиот бизнис да размислите и да изработите сликовит идентитет за бизнисот.

Логото треба да биде составено од:

  • Слика која илустративно ќе го претставува типот на бизнисот. Кога станува збор за слика размислете како истата ќе ги покаже корисностите на она што Вашиот бизнис го нуди на потрошувачите. Ова едноставно значи дека сликата во логото ќе треба да даде одговор на прашањето: Што има тука за мене? Ова прашање секој иден потрошувач ќе си го постави.
  • Инкорпорирано име на бизнисот. Во самата слика од логото би било пожелно да го има инкорпорирано краткото име на бизнисот, со цел на градење на препознатлив бизнис бренд.

Изработка на логото бара две вештини како што се уметност и работа со софтвери за графички дизајн, а од друга страна и време за изработка. Можеби е подобро да изберете консултант и дизајнер кој за одредена сума би ја завршил работата место вас.

Име на бизнисот

Бизнис план насловна книга Секако, пред да започнете со бизнис планот Вие веќе имате бизнис идеја. Можеби до сега ви поминале низ главата различни имиња за Вашиот нов бизнис, но сега е време и официјално да одлучите кое име ќе го има Вашиот бизнис. Името на бизнисот треба да им пренесе на идните купувачи за експертизата, вредноста и уникатноста на производот или услугата што ќе се нуди.

Доброто име треба да биде информативно така да потенцијалните потрошувачи веднаш би знаеле за што се однесува бизнисот. Доброто име треба да биде едноставно, да може лесно да се запомни и секако лесно да се изговори. На пример, во Скопје, поточно во Аеродром, често пати со еден пријател одевме во едно кафуле кое ми се допаѓаше. Но, името беше навистина тешко да се запомни и секогаш кога некој ќе ме прашаше каде сум бил не се сеќавав на името на кафулето. Со тоа тој бизнис губеше многу вредна маркетинг кампања од мене како еден нивен купувач – пренесување на добрите импресии преку збор од уста.

За процесот на одлучување за име на бизнисот следете ги следните чекори:

1. Brainstorming на идеи за бизнис име

Целта на овој чекор е да дојдете до колку што можете повеќе идеи за името. Едноставно започни со донесување на одлука за тоа што треба да пренесе името на бизнисот. На бел лист хартија:

  • испишете ги идеите на кои се базира вашиот производ или услуга
  • испишете ги индустриските гранки на кои се базира вашиот бизнис
  • испишете некои зборови кои се поврзани со вашиот бизнис (На пример, Продавница за козметички производи – Козметика, парфеми, шминка итн).
  • направете комбинација на сите наведени зборови, идеи и индустрии
  • врз основа на фонетичноста и начинот на изговарање повеќе имиња.

2. Тестирање на идеите за имиња

Повеќе луѓе можат да дадат поголем придонес во квалитетен избор. Добро е да ги искористите роднините и пријателите да ви го кажат нивно мислење во однос на звучноста и сложеноста на изговарање на името. На ваков начин можете да ја стесните Вашата листа на можни имиња.

3. Провери дали името веќе постои

Дали името кое ќе го избереме веќе постои? Искористете ги сите расположливи извори за таков тип на информации. Едната е жолтите страници (Златна книга), сајтот на Управа за Јавни Приходи има база на даночни обврзници, контактирајте ја канцеларијата на Централен Регистар во вашата општина, пребарајте на интернетот итн.

Постојат консултантски услуги за избор на вистинско име на фирма. Исто како што сметководителот ќе ти даде совети за финансиското работење така и консултантот за идентитет на нови бизниси ќе ви даде корисни совети. Доколку сте збунети и не можете да се одлучите за вистинското име, не губете време дозволете тоа да го изврши некој друг за вас. Со вистинското име вложените пари ќе ви се вратат повеќекратно.

Слоган на бизнисот

Доколку логото претставува визуелен идентитет, слоганот ќе претставува вербален идентитет на Вашиот бизнис. Пожелно е да се почне со некој слоган кој ќе претставува идентитет на вашиот бизнис. Запомнете дека вашиот бизнис има потреба од свој сопствен слоган кој ќе биде содржан во вашите рекламни и пропагандни програми. Запомнете дека она што тука ќе го одлучите во голем дел ќе се користи во понатамошните фази на Вашиот бизнис.

Добар слоган претставува оној слоган кој лесно се поврзува со вашиот бизнис и лесно може да биде запаметен од страна на потенцијалните и тековните купувачи. Добар слоган може да се каже дека е оној слоган кој не е премногу долг или пак комплициран.

Следните прашања и нивниот одговор ќе ви дадат можност да дојдете до неколку различни слогани за Вашиот бизнис.

  • Во кој бизнис се наоѓаме?
  • Што е она позитивното што треба да го истакнеме за нашиот бизнис?
  • Зошто потенцијалниот купувач би го избрал Вашиот бизнис а не конкуренцијата?
  • Што ќе предизвика чувство на ургентност кај потенцијалниот купувач?
  • Што ќе предизвика поттикнување на потенцијалните потрошувачи за да ја донесат одлуката за купување?

Откако ќе дојдете до повеќе комбинации на различни слогани проверете ја фонетичноста и начинот на изговарање на истите и изберете го најдоброто. Не мора да го фрлите листот хартија со останатите слогани, чувајте го можеби со текот на времето ќе сакате да го смените слоганот.

Наслов на документот и тип на бизнисот

Во средината на насловната страна на бизнис планот треба да се напише насловот на документот (Бизнис план) и секако за кој тип на бизнис се однесува истиот. Ова е централното подрачје на почетокот на документот при што на секого кој го чита ќе му падне во очите. Насловот на документот може да биде со големи букви и големината на фонтот над 30, додека типот на бизнисот треба да биде под насловот со помал фонт од 12 до 20 (по Ваш избор) и секако централно поставени.

Име, презиме и контакт детали

Треба да се знае кој го пишува бизнис планот, особено доколку се конкурира за финансиски средства. Затоа во најдолниот дел од насловната страна ставете го Вашето име и презиме, потоа еден ред подолу Вашето звање (на пример, дипл.инж, дипл.ек…) и еден ред подолу Вашиот e-mail. Сето ова е доволно за да бидете исконтактирани доколку постои таква потреба.

post

Бизнис Модел Наместо Бизнис План

Иницијатор за овој краток напис ми беше твитот од @GuyKawasaki за нешто што мора да биде прочитано од страна на претприемачите во однос на Бизнис план VS Бизнис модел. Ова е всушност линк до квалитетен напис на Steve Blank во однос на оваа тема. Моја препорака е да го прочитате бидејќи навистина ќе ви го претстави бизнис планот во едно поинакво светло.

Бизнис План - Бизнис Модел Извадок од Твит

Бизнис План наспроти Бизнис Модел Твит

За што всушност се однесува ова?

Во написот се прикажани примери на два стартап бизниси. Едниот кој изгубил 3-4 месеци на подготовка на бизнис план, оној таканаречен „формален“ и вториот кој воопшто не губел време на подготовка на бизнис планот туку едноставно се насочил на изработка на вистински бизнис модел.

Првиот бизнис по завршување на бизнис планот сфатил дека скоро половина од претпоставките во истиот не биле воопшто во согласност со претпоставките на потрошувачите. Додека вториот преку дизајнирање на бизнис модел кој ќе биде во согласност со потрошувачите, основното насочување му било тој бизнис модел да понуди вредност за потрошувачите, во што и успеал.

Воопшто не ме зачудува сето ова!

Сето ова воопшто не ме зачудува бидејќи и јас поминав низ слична ситуација пред неколку години при започнување на еден мој бизнис. Повеќе детали околу тоа мое патешествие можете да прочитате во Бизнис План – Опасности во стилот планирај го твојот бизнис план.

Од друга страна бизнис моделот е она што поминува на пазарот и што еден бизнис го прави различен од другите. Проекции во стилот на графикон на рентабилност, биланси на состојба, предвидувања на продажба … скоро сите се исти или слични. Тоа се темплејти кои секој претприемач може да ги подготви, разликата е што некој е подобар во предвидувањата во однос на друг. Но, моделот, односно дизајнот на бизнисот е она што се забележува од страна на потенцијалните потрошувачи бидејќи тие се опслужуваат преку еден бизнис модел.

Повеќе детали како и еден мој реален пример при дизајнирање на бизнис модел можете да прочитате во Бизнис модел – нешто што ќе ви помогне. И секако на крајот ќе треба да го вклопите и профитниот модел во дизајнот на Вашиот бизнис.

Ова е потврдено и од една од најбрзо растечките компании за што пишував во Иновација како основа во Facebook.

Па, дали имам потреба од бизнис план?

Ова е едно од основните прашања кои ми се вртат во глава по тоа мое искуство со бизнис планот. Кога ќе се навратам наназад во тој период единствено нешто од тој бизнис план што ми помогна беше тоа што успеав да навлезам во повеќе аспекти на тој нов бизнис уште пред стартување. Од друга страна вториот бизнис план во вид на листа на активности и секако рокови на завршување на истите ми помогна многу повеќе во таа прва година од постоење на бизнисот.

Така да не можам да кажам дека еден таков вид на формален план е бесполезен за еден претприемач на мал бизнис, а не можам да кажам и дека е суштински за опстанок.

Но, она што сметам дека може да биде Win-Win стратегија е да се почне со дизајн на бизнис моделот, па потоа да се инкорпорира тој бизнис модел во еден квалитетен бизнис план. Но, бизнис план кој ќе биде динамичен и кој ќе биде во функција на тековниот бизнис модел кој го користи претприемачот.

post

Бизнис План Структура

Planning session На претприемач пред повеќе од една година објавив серијал за елементи на бизнис планот и како да се подготви секој елемент. Збирниот преглед и линкови до сите поднаслови на бизнис плaнот го објавив во Бизнис План – Сублимирање. Во моментов започнав подготовка за реобјавување на тие написи со дополнувања од искуството во изминатата година како мое лично така и на одредени клиенти. Ова е поради фактот што бизнис планирање е динамична материја и постојано подлежи на промени.

Додека веќе си го ставив ова како еден вид на задача во мојот календар на активности налетав на добар напис со една структура на елементи на бизнис планот од страна на Д-р Jeff Cornwall на неговата веб страна The Entrepreneurial Mind.

Тука само би ги набројал елементите а за повеќе детали можете да прочитате од оригиналниот напис:

  • Мисија (25 збора)
  • Бизнис концепт (максимум 1 страна)
  • Докажување на вредноста (максимално 2 страни)
  • Целен пазар (максимално 1 страна)
  • Комуникациски и дистрибуциски канали (максимално 1 страна)
  • Односи со потрошувачи (максимално половина страна)
  • Потребни ресурси (максимално 1 страна)
  • Клучни активности (максимално 1 страна)
  • Клучни стејкхолдери (максимално 1 страна)
  • Проекција на приходи (максимално 1 страна)
  • Структура на трошоци (максимално 1 страна)
  • Рентабилност (една реченица максимално).

Всушност ова се елементите на бизнис планот кои треба да се подготват пред да се започне со официјално документирање на истиот, односно со негово пишување. Вака гледајќи ја структурата има опфатено се што е потребно за да еден претприемач испланира како неговиот нов бизнис ќе функционира. Инаку концептот е повеќе за нови бизниси, односно бизниси кои започнуваат од 0.

Инаку јас сеуште останувам на мојот став дека бизнис планот треба да биде едноставен како би можел да се имплементира и мери се она што е имплементирано што го образложив повеќе во Бизнис План – Опасности во Стилот Планирај го Твојот Бизнис План.

Во секој случај наскоро ќе започнам со објавување на новите елементи во структурата на бизнис планот.

photo credit: WorldIslandInfo.com

post

Претприемничко предвидување – Пет принципи

Предвидувањето на еден претприемач како и било што друго има свои сопствени принципи кои мора да се знаат доколку претприемачот сака да имплементира успешно предвидување за сопствениот бизнис.

5 принципи на претприемничко предвидување

Претходно веќе опфативме неколку поважни аспекти за предвидување во серијата на написи на претприемач за претприемничко предвидување. Претходните наслови од овој серијал моете да ги прочитате во Предвидување како помош за претприемачот и Претприемничко предвидување – побарувачка.

Сега би сакал да претставам пет основни и најважни принципи на предвидувањето. Тие принципи се нешто што ќе се наоѓа пред очите на секој претприемач пред да го започне процесот на предвидување.

1. Предвидувањето е вообичаено погрешно

Да, ова е вистинито, но важно е да Вие како претприемач го знаете кога ја превидувате иднината. Не можете да очекувате 100% точност на предвидување. Ќе биде добро доколку имате 50% погодување во предвидувањата. Иднината е непозната и неизвесна.

Важно е претприемачите да го започнат предвидивањето со овој принцип во умот.

2. Предвидувањето е поточно за поблиската иднина

Нормално е доколку предвидувате за иднина која е поблиску до сегашноста да предвидувањето биде поточно. Зошто е ова нормално? Нормално е бидејќи полесно е да ја предвидиме нашата иднина за утре отколку за следната година. Нашата утрепнина е попредвидлива и помалку неизвесна отколку некој период по еден месец или пак една година.

3. Предвидувањето мора да содржи проценка на грешка

Бидејќи е очекувано предвидувањето да биде погрешно, вистинското прашање е за колку е погрешно. Како што веќе опфативме во претходниот дел Предвидување како помош за претприемачот најдобро е оваа грешка да се изрази како процент на разлика помеѓу реалноста и предвиденото. Оваа грешка може да биде позитивна или пак негативна и се изразува како позитивен или негативен процент. Доколку предвидувањето се однесува на продажба позитивна грешка ќе биде процент од поголема продажба генерирана во денари низ периодот на предвидувањето. Доколку имаме негативен процент како грешка за истото предвидување тогаш нашиот бизнис генерира помала продажба од она што сме го предвиделе.

4. Предвидувањето мора да се базира на историски податоци и фактори од надворешната околина

Не можете даочекувате дека ќе имате исти резултати од предвидување доколку на пазарот се појава нов конкурент. Ова значи дека не можете едноставно да ги земете во целост историските податоци за продажба или побарувачка и да ги зголемите за одреден процент за наредната година, бидејќи ќе се појават нови играчи на пазарот кои ќе земат парче од колачот (пазарот).

Историските податоци се важна почетна точка за секое предвидување во бизнис цели, но не е доволно за подобри резултати од предвидувањето. Вашиот бизнис постои во една околина каде сите делови од таа околина се во меѓусебна интеракција. Одлуките на едниот елемент влијаат на одлуките на другиот елемент.

5. Предвидувањето бара собирање и подготовка на податоците

Предвидувањето е многу поедноставно доколку подготвите квалитетни податоци кои се потребни за одредено предвидување. Предвидувањето е добро онолку колку што се квалитетни податоците на кои се базира. Поради тоа сите податоци мора да бидат запишани во иста форма која е потребна за целта на предвидувањето.

post

Бизнис план натпревар преку NCDIEL

NCDIEL е Националниот центар за развој на иновациите и претприемничкото учење кој е формиран во Ноември 2009 година со финансиска подршка на Канцеларијата на Австриската развојна соработка и тесно соработува со Центарот за развој на нови бизниси при Универзитетот Св. Кирил и Методиј.

Бизнис план натпревар

На веб страната на NCDIEL е наведено следново:

NCDIEL е дизајниран како Центар отворен за иновативни, технолошки-базирани и профитно ориентирани идеи. Има систем на селекција кој започнува со on-line апликација на бизнис идеите, по што следи селекција на најдобрите 80 идеи, обука на кандидатите во 13 модули од областа на претприемаштво и менаџмент на малиот бизнис, натпревар за најдобар бизнис план кој завршува со формирање на најмалку 10 нови компании. Активностите на Центарот продолжуваат со обезбедување на почетен капитал за новоформираните фирми, советување и менторирање на фирмите во насока на зајакнување на капацитетите на новоформираните компании за да опстанат и се развиваат на пазарот.

Визијата на НЦРИПУ е преку развојот на иновациите и претприемачкото учење да се стимулира самовработувањето, формирањето на нови бизниси и да се создаде поконкурентна економија која ќе биде основа за формирање на иновативно општество базирано на знаење.

Како што можете да забележите се започнува со онлајн апликација со бизнис идеја, кои ќе бидат разгледани од комисија при што 80 најдобри бизнис идеи ќе бидат избрани за понатамошно посетување на обуки. Обуките ќе се спроведат во 4 групи и ќе има 13 модули за обука. По завршување на обуката сите кандидати ќе треба да изготват бизнис план при што по оценка на комисија 20 од тие бизнис планови ќе влезат во финалето каде истите ќе треба да бидат презентирани. Најмалку 10 компании ќе имаат можност да бидат формирани со помош на Центарот.

Бизнис идеите ќе можете да ги пријавите преку Бизнис Стартап Центарот.

Доколку имате бизнис идеја и ви е потребна помош за започнување на бизнисот ова е вистинскиот начин да Вашата бизнис идеја ја претворите во реалност (вистински бизнис) при што ќе бидете водени низ овој процес од експерти.

post

Претприемничко предвидување – побарувачка

Најважното предвидување за секој претприемач е да се предвиди побарувачката. Доколку претприемачот знае каква ќе биде побарувачката за неговите производи или пак услуги би било многу полесно и да се предвидат продажбата и трошоците за целите на бизнисот.

Во претходниот напис, Предвидување како помош за претприемачот одговорив на некои отворени прашања за претприемничко предвидување. Ова е втор дел од оваа серија за претприемничко предвидување.

Разлика помеѓу побарувачка и продажба

Продажбата наједноставно претставува износ за она колку е продадено од бизнисот.

Побарувачката ја претставува потребата за одреден производ или пак услуга од страна на пазарот. Побарувачката одговара на прашањето: Колкава е потребата во одреден временски период за одреден производ или пак услуга кои се нудат на пазарот.

Оваа разлика е важна бидејќи можеме да имаме две екстремни состојби:

1. Побарувачката не може да се задоволи

Ова значи дека нашите бизнис капацитетит и бизнис капацитетите на нашите конкуренти не можат да ја задоволат тековната побарувачка на пазарот за одреден производ или пак услуга.

2. Продажбата ќе биде помала од побарувачката

Доколку продажбата е помала од побарувачката, тогаш тоа е јасен сигнал дека конкуренцијата ја задоволува побарувачката на пазарот во поголем дел. Друга причина може да биде доколку нашите капацитети се предизајнирани за реалната побарувачка на пазарот.

Карактеристики на побарувачката

Ќе опфатам некои од поважни карактеристики на побарувачка кои мора да бидат вклучени во предвидувањето. На графиконот подолу прикажани се некои од карактеристиките опишани подолу.

1. Побарувачката има сопствен образец

Образецот на движење на побарувачката ќе го видите доколку исцртате график на квантитетот на побарувачката од историските податоци на една временска скала како што е прикажано на графикот погоре. Во тој график можете да забележите одреден образец на однесување (движење) на побарувачката. Во некои месеци се намалува, а во други се зголемува. Актуелната побарувачка варира од време на време. Овие варијации се појавуваат заради:

  • Тренд. Можете да забележите од графикот дека во секој 5-ти месец постои зголемување на побарувачката.
  • Циклус. Оваа е уште една карактеристика на побарувачката која покажува одреден образец на побарувачката во одреден период на време. На сликата забележувате еден циклус од 4 месеци. По првите 4 месеци движењето е слично и во наредните 4 месеци.
  • Сезона. Побарувачката зависи од флуктуациите кои може да резултираат од празници, временски услови или други настани кои се појавуваат на сезонска основа.

Доколку Вие како претприемач го предвидите образецот на побарувачката, многу е полесно да ја предвидите побарувачката во иден период.

2. Стабилна и динамична побарувачка

Друга карактеристика на побарувачката е дека таа може да биде стабилна и динамична.

Како што е прикажано на графикот, можеме да имаме облик на побарувачката кој останува ист во поголем временски период и кој се нарекува стабилна побарувачка. Ваква побарувачка се јавува кога во еден поголем временски период нема промени во побарувачката.

Кога формата на побарувачката за одреден производ или услуга се менува во определено време, тогаш имаме динамична побарувачка. Оваа побарувачка се појавува кога обликот на графикот постојано се менува.

Доколку побарувачката е стабилна, предвидувањето за еден претприемач ќе биде многу полесно. Доколку побарувачката на производот или пак услугата е динамичен, тогаш претприемачот ќе има многу поголема работа за да ја предвиди.

3. Зависна и независна побарувачка

Друга важна карактеристика на побарувачката е дека таа може да биде зависна и независна.

Се вели дека побарувачката за одреден производ или пак услуга е зависна кога е поврзана за побарувачка на друг производ или пак услуга или пак било кој друг фактор кој може да има директно влијание на побарувачката. Спротивно на ова, независна побарувачка е побарувачка која не е поврзана со било кој друг производ или пак услуга или пак некој друг влијателен фактор.

Многу е поверојатно дека побарувачката секогаш ќе биде зависна побарувачка, бидејќи секогаш ќе зависи од голем број на други фактори.

post

Цели за 2010 – Како да ги остварите?

Кога завршува претходната година и започнува новата еден претприемач би требало да се занимава со анализа на претходната година, да спореди колку од онаа планираното се остварило и доколку не се остварило да одговори на прашањето зошто не се остварило. Од друга страна, на почетокот на новата година се воспоставуваат целите за истата.

Една од чести грешки е да се постават цели и да се остави времето да покаже дали ќе се исполнат или пак нема да се исполнат. Доколку не се исполнат никому ништо. Си продолжуваме по старото.

Уште кога ги воспоставувате целите би требало да размисилите за следниве дополнителни елементи:

  • Фактори за успех
  • Можни причини за неуспех и
  • Активности за успех.

На сликата е даден еден преглед на овој процес. Во понатамошниот дел накратко ќе ги објаснам елементите.

Како еден претприемач да ги оствари целите?

Можете да забележите дека во овој процес тргнувам од целите за 2010 година, при што ги дефинирам клучните фактори за успех, па потоа за секој клучен фактор за успех дефинирам можни причини за тој фактор за успех да не се постигне и на крај за секоја можна причина ги дефинирам потребните активности за да се избегнат можните неуспеси.

На ваков начин сите овие дефинирани активности ќе влезат во нашиот годишен акционен план. Темплејтот на еден ваков план е еден од 10-те бизнис темплејти на претприемач.

1. Цели

Прво што ќе треба Вие како еден претприемач да го направите е да ги дефинирате Вашите цели, односно која е Вашата главна цел за 2010 година. Целите претставуваат резултат кој сакате да го постигнете на крајот од годината. Тие треба да бидат специфични, претставени во вид на бројки или пак проценти.

Како за пример во овој случај ќе изберам дека моја цел е за 2010 година да остварам приход од 20.000.000,00 денари.

2. Фактори за успех

Фактори за успех претставуваат фактори кои ќе обезбедат остварување на дефинираната цел. Овие фактори треба да бидат специфични и по можност изразени во бројки. На пример за нашата цел ќе имаме нешто вакво:

  • Зголемување на продажба за 20%
  • Зголемување на број на купувачи за 15%
  • Проширување на асортиманот на производите.

3. Причини за неуспех

Секогаш ќе постојат различни препреки за остварување на целите. За секој од факторот за успех обидете се да дефинирате по неколку пречки кои сметате дека ќе претставуваат причини за неуспех. На пример за нашата цел и факторот зголемување на продажба за 20% ќе ги имаме следниве пречки:

  • Економска криза во земјава
  • Недоволно човечки ресурси
  • Слабости на продажниот тим
  • Слаби маркетинг активности

4. Активности на еден претприемач

Последниот елемент од овој процес е да се дефинираат сите активности на еден претприемач со кои би се надминале препреките за остварување на целите. На пример, во однос на препреката слаби маркетинг активности акциониот план би бил:

  • Зголемување на маркетинг активностите
  • Изработка на маркетинг календар
  • Следење на успешноста на секоја маркетинг кампања
  • Зголемување на буџетот за маркетинг за 5%
  • Соодветна анализа на пазарот итн.

Сакам да напоменам дека одредени активности ќе се однесуваат на повеќе препреки или пак одредена препрека ќе биде заедничка за еден фактор за успех. Значи релациите се еден на повеќе и обратно. На пример, соодветната анализа на пазарот како активност ќе биде издвоена и во синџирот кој доаѓа од факторот за успех проширување на асортиманот на производите како би знаеле што точно сака пазарот.

Искористете го овој месец да спроведете еден ваков процес и да ги внесете активностите во Вашиот годишен акционен план. Можете како надополнување на да на секоја активност доделите приоритет врз основа на важноста за исполнување на целта. И повторно, обврзете се на планот со тоа што ќе дефинирате кој и кога ќе треба да ја спроведе активноста.

post

Бизнис план: Најдоброто на претприемач во 2009

Третата тема од серијалот за најдоброто на претприемач во 2009 година е за бизнис планот кој навистина беше доста застапен. Бизнис планот едноставно претставува патоказ за Вас како претприемач и за Вашиот бизнис. Со бизнис планот едноставно одговараме на прашањето кој пат ќе го избереме во следните 2, 3 или пак 5 години? И бизнис план претставува еден од бизнис елементите кои ја зголемуваат бизнис потенцијалната енергија на бизнисот и во исто време ја трансформираат бизнис потенцијалната енергија складирана во бизнис идејата во бизнис кинетичка енергија која всушност изведува работа. Таа работа го води бизнисот кон успешноста.

Во оваа листа на најдобри написи на претприемач за бизнис планот ќе се обидам да направам еден комплетен прирачник за сегашни и за идни претприемачи.

  1. Бизнис план – Сублимирање. Во овој напис едноставно се сублимирани сите наслови од бизнис планот. Тука се и линкови до упатствата за изработка на се кој од насловите на самиот бизнис план. Ова е таканаречениот формален бизнис план, кој мислам дека не претставува едноставен патоказ за Вас и вашиот бизнис туку форма барана од финансиски институции.
  2. Топ 10 Грешки Кои Еден Претприемач Ги Прави При Подготовка На Бизнис План. Пред да започнете со изработка и подготовка на Вашиот бизнис план прочитајте за 10-те грешки кои може да ги направите, за да едноставно не ги направите.
  3. Бизнис План – Опасности во Стилот Планирај го Твојот Бизнис План. Едноставно направете бизнис план кој ќе служи за Вас и Вашиот бизнис, а не за некој друг.
  4. Графичка презентација во бизнис ланот. Користете графичка презентација во која едноставно ќе се снаоѓате во иднината и која ќе овозможи компарација на реалноста со планираното.
  5. Бизнис план – алатка за комуникација, планирање и менаџмент. Користете го бзинис планот како една алатка за комуникација во Вашиот бизнис, но и како алатка за планирање и менаџмент во вашиот бизнис.

Она што повторно би го напоменал за бизнис плановите е дека се важни две работи:

  1. Содржината на бизнис планот – нека биде едноставен патоказ
  2. Обврзување кон бизнис планот – Подобро е и да не правите бизнис план доколку не се обврзете за негово спроведување.
post

Предвидување Како Помош за Претприемачот

Работата на секој претприемач е да го управува бизнисот во денешницата, додека во исто време да го подготвува за утрешницата.

Предвидување - Претприемач

Една од алатките за подобра подготовка е да се обиде на некој начин да ја предвиди иднината.

Затоа би започнал со еден серијал од неколку написи на претприемач кои ќе се однесуваат на предвидување.

Што претставува предвидување?

Доколку знам како ќе изгледа иднината ќе бидам подготвен за таа иднина.  Доколку можеме да видиме само во една секунда во иднината, нашиот живот ќе биде многу едноставен. Процесот кој може приближно да ни ги даде координатите за иднината се нарекува предвидување.

Наједноставно кажано предвидување претставува поглед во иднината или проценка на иднината, односно одговор на прашањето: Како ќе изгледа иднината?

Во случај на еден претприемач предвидувањето се однесува на тоа како ќе изгледа неговиот бизнис во иднината.

Постојат еден куп на статистички методологии кои може да бидат користени од страна на еден претприемач за предвидување на иднината врз база на историски податоци складирани во бизнис компјутерот или пак тефтерот (при рачно евидентирање).

Можеби досега сте користеле MS Excel да откриете колкав приход сте имале минатата година од продажбата и додавате некој процент како зголемување за да ја предвидите следната година. Како и да е, ова иако претставува еден вид на предвидување, сепак е погрешна техника. Погрешна бидејќи не се вклучуваат фактори од околината на бизнисот во самото предвидување.

Дали предвидувањето е губење на време за еден претприемач?

Имам прочитано многу различни мислења околу предвидување од страна на еден претприемач. Некои се дека е потребно, а некои се дека е едноставно губење на време.

Неколу пати имам прочитано и еден цитат кој вели:

Единствената сигурна работа околу предвидувањето е дека предвидувањето е секогаш погрешно.

Добро, предвидувањето на иднината не е едноставна задача и Вие како претприемач не можете да очекувате дека ќе имате 100% точност на она што сте го предвиделе. Но, вистинското прашање е:

Колкава е разликата помеѓу реалноста и она предвиденото? Дали е 10%, 20%, 50% или пак катастрофални 100%?

Можам да кажам само дека е корисно да се знае иднината. Но, еден претприемач ќе нема корист од предвидување доколку тоа предвидување ја промаши реалноста за 50% до 100%. Ваквите предвидувања се само губење на време кои ќе имаат драматични негативни ефекти врз претприемачот и бизнисот.

Друг фактор кој влијае на точноста на предвидувањето е временската рамка за која се однесува предвидувањето. Доколу Вие како претприемач предвидувате период од еден месец, предвидувањето ќе биде поточно во однос на предвидување за една година. Колку иднината е поблиску до нас, полесно ќе можеме да ја предвидиме.

Дали е полесно да се предвиди времето утре или после еден месец?

Доколку Вие како претприемач поминувате од едно предвидување во друго, ќе ги зголемите сопствените вештини за предвидување и секој нареден процес ќе биде поточен од претходниот. Ова значи дека Вашите вештини ќе го намалат тој процент на грешки или разлики помеѓу реалноста и предвиденото.

Основни елементи кои треба да се вклучат во предвидување

Пред да наведам три основни предвидувања кои Вие како претприемач ќе треба да ги спроведувате за Вашиот бизнис би сакал да наведам и неколку од повеќето фактори кои се значајни а кои ќе треба да ги вклучите во Вашето предвидување. Тие основни фактори се:

  • Општи бизнис услови во заедницата во која функционира бизнисот. За локален бизнис – локална заедница, за национален бизнис – национална заедница, додека за глобален бизнис – глобална заедница.
  • Конкурентски фактори. Што е тоа што ја прави конкурентноста на пазарот, односно кои фактори прават еден бизнис да биде поконкурентен во однос на друг?
  • Трендови на пазарот. Кои се трендовите во моментов на пазарот. Што се бара?
  • Маркетинг планови. Кои се плановите во однос на маркетингот за бизнисот воиднина?

Од овие фактори во голем дел зависи и иднината на бизнисот.

Основните три предвидувања кои секој претприемач би требало да ги спроведува се дадени подолу.