post

Активности за претприемачко учење во Македонија

Претприемачко учење станува еден од најзначајните процеси на кој се става главен фокус од страна на развиените нации, што полека но сигурно станува практика и кај нас.

претприемачко учење

Во моментов во тек е изработка на стратегија за претприемачко учење во Република Македонија и дел од активностите на тимот кој работи на подготовка на стратегијата е да се анализираат сите досегашни практики и активности кои се поврзани со претприемачко учење и се имплементирани или уште се активни кога станува збор за оваа тема.

Продолжи…

post

[Видео] Д-р Тодор Кралев за претприемништвото и ризикот

Каде се класифицира претприемништвото е прашање кое постојано кружи кај експертите. Дали во економија или организациони науки? Што е со ризикот, дали претприемачот се карактеризира со преземање на ризик, односно дали е коцкар или нешто сосема друго?

На овие прашања Д-р Тодор Кралев дава одговор на работилницата за стратегија за претприемачко учење која се одржа во четврток на 18.04.2013 година.

Погледајте го оваа кратко видео.

post

6 фази на претприемништво

На почетокот на оваа година GEM (Global Entrepreneurship Monitor) го објави извештајот за 2012 година за состојбата во однос на претприемништвото низ светот. (Напомена: што значи да излегуваат извештаи веднаш по завршување на годината).

Конечно овој викенд имав прилика да го разгледам малку во однос на новите откритија од оваа глобално истражување.

Онаа што на прва ми остави силен впечаток е шесте фази на претприемништво согласно GEM. На скицата подолу се претставени тие фази.

Продолжи…

post

Грешките се неизбежни, тоа е факт

Сите грешиме, тоа е факт. Но, сите ние не ги третираме грешките на ист начин. Некој од грешките учи, некој паѓа во депресија, некој не ги признава, некој едноставно ги игнорира…

Сите тие постапки доведуваат до различни иднини во однос на вашиот бизнис, нормално доколку грешките се однесуваат за бизнисот. А, тука зборувам за бизнис грешки кои ги правите вие како еден претприемач.

Вообичаено кога се проучува претприемништвото се тргнува од идеална ситуација. Иако имам 500 книги од оваа проблематика во кои може да се пронајдат различни примери и искуства, односно case studies, сепак нема ни 0,01% во тие книги опис на неуспеси или грешки.

Продолжи…

post

Единствениот претприемачки пат е…

Како изгледа претприемачкиот пат? Кој пат треба да го помине еден претприемач?

Интересни прашања кои звучат едноставни, но сепак неможе да се даде едноставен одговор.

Вобичаено ќе ви го кажат следново:

Претприемачкиот пат претставува откривање на можност за бизнис (бизнис идеја), подготовка на бизнис план, определување на потребни средства и ресурси и реализација на бизнис идејата.

Јас и сите вие би биле пресреќни доколку е тоа така.

Зошто?

Прочитајте го повторно исказот.

Дали еден ваков процес ја содржи компонентата на динамичност во неа? Не.

Дали еден ваков пристап ги опфаќа грешките? Не.

Дали еден ваков пристап ја содржи неизвесноста? Не.

Дали еден ваков пристап ги содржи купувачите? Не.

Па дали може да се користи како одговор на нашите поставени прашања? Не.

Продолжи…

post

6 Основи на успешно претприемништво

Размислувајќи за основите на успешно претприемништво направив една листа кои можеби претставуваат еден вид на принципи на кои се базира претприемништвото.

Сакаме да постигнеме успех во развој на претприемачи, претприемништвото како процес, како наука, како практика… Можеби направивме многу во последниве години, но сепак…

Зошто и треба ли ни тоа сепак на крај…

Да, ни треба иако можеби некој од вас нема да се сложи. Мораме да менуваме многу навики, практики, теории… Зошто? Затоа што доколку го гледам претприемништвото од еден научен аспект, слободно може да кажам дека претставува една од најсложените научни дисциплини затоа што се менува многу бргу, а претставува еден микс или коктел на сите останати науки во една.

Но, ајде да поминеме на една листа на основи на претприемништвото која претставува еден дел од лкистата која ја направив пред извесен период.

1. Претприемништвото се тренира

Доколку во минатото се полемизираше дали претприемништвото може да се изучува, денес нема потреба за такво нешто затоа што станува се поочигледно дека и за најкреативните луѓе знаењето од претприемништво е важно за зголемување на веројатноста за успех на бизнисот.

2. Претприемништвото значи испорака на вредност

Вие како претприемач, кој креира сопствен процес на претприемништвото имате вредност само доколку испорачаната вредност од вашиот систем ги прави примателите на вредноста среќни и задоволни.

Дали оваа не е точно? Што мислите? Не мора да одговарате, доволно е само да ја препрочитате горната реченица неколку пати и да подразмислите за вредноста што вие ја испорачувате.

3. Претприемништвото се базира на визија на претприемачот

Се започнува од вашата визија како еден претприемач. Од визијата се препознава дестинацијата. Од дестинацијата се препознаваат целите. Целите ги дефинираат проектите и активностите.

Пред неколку години напишав една мала книга насловена како “Претприемач центарот на се во бизнисот”. Мислам дека така се викаше, а објавена е во некои сегменти на премиум претприемач, дел мислам дека излезе преку билтените на претприемач, а дел објавив во вид на постови… Сето тоа имаше за цел да го прикаже претприемачкиот процес како нешто што започнува од самиот претприемач, а не од било што други.

4. Грешките и падови се составен дел на секој претприемачки процес

Секој претприемачки процес е составен од грешки и падови. Не постои перфекционизам, сигурна успешност или извесност.

Доколку пак нема грешки и падови, можеби треба да се запрашате дали е се ов ред.

5. Претприемништвото претпоставува дека претприемачот го сака она што го прави

Да се биде претприемач, значи да се сака она што се работи. Тешко е враќање назад. Добро размислете дали навистина сакате да го правите тоа.

6. Претприемништвото е континуиран процес

Точно, тоа повеќепати го имам пишувано тука. Во книгата Иновации и претприемништво (патем електронската верзија е 100 денари) тој процес го презентиравме во вид на часовник, кој никогаш не застанува.

post

Што му е потребно на образовниот систем кај нас денес?

Образованието треба да претставува основната движечка сила на една земја.

Образованието не треба да се натпреварува со родителите на едно дете или да ги гледа како конрапартнер на кој ќе се префрла одговорноста. Тоа не е нешто што треба да не научи да ги искажеме напамет оние формули кои ги учевме, да знаеме да покажеме која земја каде е на географска мапа, да знаеме која година била која војна…

Образованието служи да не научи како да се снајдеме и да дојдеме до инфомацијата која ни е потребна тогаш кога навистина ќе ни биде потребна.

Но, се повеќе стравувам дека тоа не е така.

Дали треба да знаеме која година била некоја битка кога живееме во светот на Wikipedia и Google?

Дури и прашањето како да се дојде до информација денес не е важно. Се чини дека се раѓаме со тоа знаење.

Па тогаш што е она најважното за нашите деца?

Најважно што треба да се научи е што потоа откако ќе се дојде до таа инфомација.

Како да се искористи? Што да се направи? Како да се подобри?

Тоа се прашањата на кои еден модерен човек треба да даде одговор.

Доколку пред десет години мораше да се купуваат специјализирани книги, на пример технички механики за да се проучат основните Њутнови закони, денес лесно можат да се најдат и законите, и она што следува во науката и што се базира на нив. Но, сепак креативното е како да се искористат тие закони во нешто ново за да се креира подобар живот за сите нас.

Денес лесно можеме да најдеме информации за патенти, научно-технички достигнувања во определени области на науката или пак филозофии за подобрувања во повеќе индустриски процеси. Но, повторно прашањето е што ќе правиме со тие информации? Како да ги искористиме?

Доколку во минатото тоа не беше случај, денес е возможно. Едно просечно дете е опкружено со Google, Facebook, Twitter, YouTube, Wikipedia, игри од кои може и да се учи, блогови, информативни сајтови… Слушам дека денешните деца не сакале да учат, биле мрзеливи… А, зошто да не се запрашаме дали им е интересно тоа што го учат? Дали препознаваат нешто корисно во тоа или едноставно гледаат да им помине времето за да завршат со она што мора да го завршат.

Пред некој месец интервјуирав повеќе матуранти кои имаат предмет претприемништво. Ги прашав дали им е интересно тоа што го учат. Одговорот беше многу поразителен: многу здодевен предмет преку кој гледаат да “набубаат” напамет за да ја добијат посакуваната оценка.

Како може предмет кој се нарекува претприемништво да биде здодевен предмет кога би требало да биде нешто највозбудливото за младите луѓе?

Тој предмет треба да поттикне започнување на бизниси, нешто што не беше случај во минатото. Доколку веќе се постигна напредокот во однос на воведување на таков предмет, сега треба да се обидеме да го подобриме процесот, да ги постигнеме целите.

Потребни се огромни промени. Колку побргу започнеме толку побргу ќе изградиме подобра иднина за сите нас. Да започнеме со она што треба да учиме: што потоа?

post

5 Митови за претприемништвото кои не се точни

За претприемништвото многу се пишува, многу се зборува, многу се проучува…

Сето тоа доведува до дузина различни мислења, теории и тврдења.

Но, проблемот е што претприемништвото сеуште како една научна дисциплина нема воспоставено цврста рамка за тоа што е лошо а што добро, што дава резултати, а што не дава резултати, што е потребно за успех, а што не е потребно за успех…

Причината за ваквата состојба е фактот што секој бизнис е различен, секој пазар е различен и секоја индустрија е различна. Но, и секој бизнис, пазар и индустрија се подлежни на крупни промени како што поминува времето. Затоа и многуте детални анализи и проучувања додека да се завршат, дел од нив стануваат невалидни заради променетите услови на стопанисување на еден бизнис.

Кои се оние митови кои што ги знаеме, а кои сепак не се точни?

1. Доволна е добра бизнис идеја и успехот ќе следува

Бизнис идејата е само почеток, но не и гаранција за успех. Многу добри бизнис идеи воопшто не се преточени во успешен бизнис или успешен процес на претприемништвото.

Една бизнис идеја мора да биде во согласност со потребите и проблемите на пазарот, но и да биде имплементирана.

2. Сите претприемачи се богати луѓе

Ако некој е претприемач не значи по автоматизам дека е богат човек. Пред сопствено богатење постојат многу чекори кои треба да се изодат, многу процеси кои ќе треба да се имплементираат и многу елементи во кои ќе треба да се инвестира.

3. Претприемачот е сам свој газда

Иако изгледа така, сепак реалноста е сосема друга, дури понекогаш и многу полоша. Од еден газда или еден шеф, претприемачот добива повеќе газди и шефови. Тоа се повеќе луѓе кои на ваков или онаков начин наредуваат, бараат, притискаат…

Купувачите, снабдувачите и државата се само дел од новите можни газди за еден претприемач.

4. Потребни се многу финансиски средства за претприемништвото

Некако кога се зборува за претприемништвото прво што му паѓа на ум на секој човек е дека се потребни многу пари за започнување, растење и развој на бизнисот.

Во некои случаи за одредени бизнис идеи тоа е точно, но сепак постојат многу можности за започнување на бизнис и без огромни вложувања на пари.

5. Претприемништвото е нешто вродено кај претприемачот

Дали претприемачот се раѓа или развива? Прашање кое доста актуелно.

Практиката покажува дека сепак доколку потенцијалниот претприемач се насочи во соодветна насока на личен развој ќе успее во своите намери да стане успешен претприемач.

post

Видео: Вил Смит и патот кон успехот

Вил Смит еден од најуспешните луѓе во светот споделува некои негови искуства за неговиот пат до успехот.

Инспиративно видео.

post

Видео: Се започнува од ништо

Вистинските претприемачи се луѓе кои од ништо прават нешто. Дури и кога копираат, копираат на еден уникатен начин. Копијата станува вистинска креативност со навистина иновативни бенефити за купувачите.

Се што користиме денес во минатото не постоело.

Најголемите компании во светот и најуспешните луѓе имаат една заедничка карактеристика – започнале од ништо. Идеја и визија претворена во нешто опипливо.

Видео во кое најмладите претприемачи кажуваат како навлегле во претприемништвото: