Пред извесен период завршивме со серијалот за животни циклуси на производите. Како што можевте да забележите од тој серијал вие постојано следите, навбљудувате и анализирате како се однесува производот на пазарот за да би знаеле во која фаза е истиот. Затоа во овој пост ќе претставиме една алатка која може да се искористи за анализа на Вашите позиции на пазарот.
BCG Матрица за раст наспроти учество на пазарот
Вие како претприемач, треба да знаете во секој момент каде се наоѓате на пазарот, кои производи ви носат најмногу приходи, кои деловни единиц и работат најдобро, а кои не даваат резултати. Доколку ги познавате овие работи за вашиот бизнис ќе можете донесете вистински одлуки за понатамошниот изглед и водење на вашиот бизнис. BCG матрица (BCG анализа, портфолио модел, Boston Consulting Group Analysis…) претставува дијаграм кој бил креиран од страна на Bruce Henderson за Boston Consulting Group во 1970 година за да им помогне на корпорациите да ги анализираат сопствените бизнис единици и линии на производи.
Оваа матрица ги дели производите врз база на можностите за прибирање на парични средства, која се базира врз учество на производот на одреден пазар како и врз растот на пазарот.
Поради желбата да се даде поголем публицитет на методата, а и поради полесно паметење секој сегмент има свое звучно име.
- Сегмент 1 – крава за молзење.
- Сегмент 2 – кучиња.
- Сегмент 3 – ѕвезда.
- Сегмент 4 – прашалник.
Сегмент 1 – Крава за молзење
Производите кои се наоѓаат во првиот сегмент се наоѓаат на пазарот кој има низок раст, но учеството на производот на тој пазар е големо. Така да овој сегмент носи постојани приливи на пари. Пример пазарот на лебот, е во принцип со мал пораст. Меѓутоа големо учество на овој пазар на бизниси кои го пласираат овој производ (во овој пример леб) носи константна заработувачка. Секој може да најде сличен производ чија побарувачка не расте рапидно но со големо учество на одреден пазар може да се заработи. Па овој сегмент мора да се чува и одржува.
Сегмент 2 – Кучиња
Производ во вториот сегмент има мал дел од пазарот, а растот на пазарот е низок. Тоа значи дека се поседува производ кој е слабо баран на пазарот и на така слабиот пазар има мало учество. Доколку се случи да производот стане баран на пазарот тогаш во терминологија се сретнува израз “куче почнува да трчи”. Тоа најчесто се случува кога менаџментот на фирмата погрешно го проценила пазарот (неквалитетно извршиле SWOT – или некоја друга анализа) па го подцениле производот. Во ваков случај треба сите капацитети на фирмата да се ангажираат за да се задоволи барањето на пазарот и да се профитира. Меѓутоа во пракса има многу малку вакви примери. Сепак на менаџерски позиции се наоѓаат искусни менаџери и тимови на кои тешко може да им се случи толкаво промашување. Па затоа производи во овој сектор се препорачува да се продадат или да се затворат за да не се зголемуваат трошоците и со тоа загуби.
Сегмент 3 – Ѕвезда
Третиот сегмент е најпосакуван. Производот има голем удел на пазарот и проследен со висок раст на пазар. Тоа се пазари за компјутери, мобилни… па доколку бизнисот на таков сегмент има големо пазарно учество, тоа овозможува големи профити. Овој сегмент треба да се охрабрува и развива.
Сегмент 4 – Прашалник
Производот кој се наоѓа во четвртиот сегмент се наоѓа на високо растечки пазар додека бизнисот поседува мало учество на пазарот. За производот и фирмата во овој сегмент, треба да се дискутира. Бидејки има големо побарување за одредениот производот, но пазарното учество е мало, може да се примени и SWOT – анализа за да се утврдат проблемите во работењето и да се елиминираат за да се зголеми продажбата а со тоа и профитот.
Конкурентската предност на пазарот не се стекнува лесно, но лесно може да се загуби. Може да потрошите години и години во развојот на бизнисот но со недоволно залагање и постојана 
Не верував дека ќе налетам на некој кој погрешно ја толкува сегментацијата на пазарот, а на некој начин е вовлечен во процес на бизнис планирање, но од другата страна, не од страна на претприемачите. Но, добро и тоа се случува.
