Синергија и анергија во бизнисот

Многупати сме слушнале дека со здружени сили се постигнув повеќе отколку поединечно. Тимската работа се пропагира затоа што дава поголеми резултати од индивидуалната. Да зборуваме малку во овој пост за синергија и анергија како можни појави во бизнисот

Зборот синергија потекнува од грчкиот збор “synergos”, што значи “заедничко дејствување, работење” или на англиски се користи термин “working together”, a може да се дефинира и како ефективно заедничко работење.

Најчесто при отпочнување на бизнис активности се отпочнува со еден продажен, производствен или услужен објект, кој понатаму се развива и се оспособува да работи профитабилно. Меѓутоа ова и не мора секогаш да биде правило, бидејки има и претприемачи кои имаат претходно акумулирано големо искуство и финансиски средства па кога ќе отпочне со бизнис активностите тој е во состојбата истовремено отпочне со работење на повеќе локации. Без оглед дали се работи за почетно отварање на повеќе локации или поради успешното работење или потребите на пазарот наметнуваат отварање на нови локации, поседување на две или повеќе локации за работење создаваат одредени синергетски ефекти каде што важи формулата 1+1=3. Што значи дека претприемачот со ист напор постигнува поголеми ефекти. Синергија не е лесно да се постигне. Потребно е претходно да се дефинираат целите и корисностите од активностите кои се насочени кон постигнување на синергија. Врз база на дефинирани цели се пристапува на индентификување на етапни цели и поединечни програми, со обезбедување на неопходни ресурси за нивно остварување.

Ефекти на синергија во бизнисот

Ефекти на синергија се постигнува на следниве начини:

• Ширења на know-how. Се работи за ширење на знаење, практично запознавање со деловен процес, функциите, географски подрачја. Ова се реализира преку формална и неформална комуникација, а најдобар метод е кога се спојуват оние кои имаат знање со оние на кои им е потребно ова знаење. Ова значи дека вработените на нова локација добиваат квалитетна обука и потребни знаења па е потребно многу помалку време со целиот капацитет да се вклучат во работењето на бизнисот.
• Заедничко користење на материјална актива. Се работи за заедничко користење на производни погони, лаборатории, машини, алати и друго од страна на две или повеќе деловни единици.
• Координирана стратегија за работење на повеќе деловни единици.
• Заштеди околу трошоците за залихи, забрзано развивање на производот или услугата, зголемено користење на капацитетите (просторни, машински…), а се подобрува и пристапот на пазарот.
• Не мора секогаш само стара деловна единица да дели совети и препораки, за одредено време и вработените во новата деловна единица сигурно ќе предложат одредени иновации во работењето па ќе дојде до заедничко зголемено дејствување.
• Се зголемува преговарачката сила на претприемачот наспроти добавувачи поради зголемената набавка, како и наспроти купувачите, владата и други стејкхолдери.
• Финансиска синергија се остварува врз база на пониски трошоци. Ова доведува до создавање на пониска цена на капиталот, а пониска цена на капиталот до поголема додадена вредност. Финансиските ресурси можат да бидат ангажирани согласно критериумот на максималниот принос без оглед на гранката во која се работи. Рентабилноста на претприатието најчесто има стабилен тренд поради неутрализирањето на влијание на цикличноста на деловни приходи што важи за различни гранки.
• Користење на заеднички бренд и слично како и експлоатација на заедничките промотивни напори…
• Намалување на трошоците како последица на заедничко користење на резултатите на истражувања и развој.
• Ефикасно користење на сопствена продажна оператива.
• Зголемени приходи од продажба како последица на брзо лансирање на нови производи на пазарот.
• Намалено ниво на ризик поради ширење на дејноста на подрачја со различна технологија, создавање на силна конкурентска сила, создавање на препознатливи пазарни карактеристики, како и зголемување на базата на потрошувачите.

Појава на анергија

Доколку синергија не постигне успех, тогаш се јавува анергија. Анергија би значела неефективно заедничко дејствување или штетно заедничко дејствување.

1. Анергија се јавува доколку претприемачот инсистира на меѓусебно дејствување на деловни единици дури и таму каде што нема доволно елементи за да се спроведе интерактивноста.
2. Доколку постои отпор за меѓусебна соработка на менаџерите на оделни деловни единици поради лично нетрпение, различни интереси, недоволна информираност тогаш тие ќе изнаоѓаат начини за саботирање на синергијата и за создавање на анергија.
3. Понекогаш не постои квалитетна стратегија, знаење, вештина, координација за постигнување на синергијата.
4. Доколку не се мерат или се занемаруваат штетните ефекти при обидот да се постигне синергија, може да се изгуби компас, а со тоа само да се зголемува анергија.

Потребно е претприемачот директно да се вклучи во мотивирање на своите деловни единици за постигнување на деловна синергија. Немотивирани менаџери на деловни единици можат да ја саботират соработка со другите деловни единици поради стравот да не ги загрозат личните позиции и награди. Немотивираност за интерактивност може да произлезе и од лична нетрпеливост помеѓу менаџерите. Претприемачот во вакви случаи мора дополнително да се ангажира и да го употреби својот авторитет за да ја зголеми мотивацијата за меѓусебна соработка на двете или повеќе деловни единици.

Претприемачот мора да води сметка за да не се намали мотивацијата и креативност во оделни деловни единици. Заради тоа, механизмот за истраживање на синергија треба да вклучи доколку постои можност:

• тестирање на пилот проекти,
• оформување на извршни тимови,
• форуми за ширење на идеи и слично.

Доколку ризикот за појава на анергија голем треба во истиот момент да се прекине со планираните акции, и да се размислува во насока на остварување на нови акции кои ќе овозможат добивање на синергетски ефекат во работењето.