post

Големи податоци и малите бизниси

Сведоци сме на тектонски промени во користење на информациската технологија и податоци за донесување на одлуки. Не сакам да навлегувам во историски развој на оваа технологија и улогата во водењето на бизнисот, но сите сме свесни дека уште во времето на Месопотамија се користеле одредени системи (не како овие што постојат денес) за да се забележуваат разни информации заради донесување на одлуки.

Од друга страна исто така сме сведоци на постапките на големите компании кои навлегуваат во скапи проекти само за да дојдат до големи податоци и да ги поврзат и искористат за знаењето кое им е потребно. На пример, Google навлезе во проект за дигитализација на книги, кој подоцна го искористи во подобрување на нивниот сервис за преведување преку учење на разните преводи од книгите и пресметка на веројатноста за позиција на зборовите.

Кога станува збор за малите бизниси, прашањето е дали големите податоци може да им бидат корисни? Секако да, затоа што колку повеќе се зголемува количината на податоците толку подобри основи ќе имаат за донесување на одлуките.

Продолжи…

post

[Истражување] Стратегија за претприемачко учење

Во тек е подготовка на стратегија за претприемачко учење. За таа цел досега се одржаа две работилници каде од страна на клучните стејкхолдери беа споделени различни идеи како предлози кои би требало и би можеле да се вклучат во стратегијата.

Изработен е анкетен прашалник преку кој може да се обезбеди вклучување на вашето мислење за онаа што веќе постои како предлог, но и сосема нови идеи кои би можеле да бидат дел од стратегијата.

Продолжи…

post

Кои мерки треба да ги следите?

Дали сте си го поставиле прашањето од насловот на овој пост? Доколку сте претприемач со висок потенцијал за успех сигурно веќе барем еднаш сте си го поставиле оваа прашања.

Понекогаш сметам дека главната улога на претприемачот е да постави вистински мерки кои ќе ги следи и врз основа на кои ќе донесува квалитетни одлуки кои пак ќе го туркаат бизнисот нанапред.

Во денешен деловен свет лесно можеме да наброиме не десетици, не стотици, не илјадници туку милиони различни мерки кои на овој или оној начин може да имаат влијание на вашиот бизнис. Некои од нив се директни мерки кои покажуваат износ од нешто на пример мерката профит покажува дали работите во добивка или загуба. Но, од оваа една мерка може да произлезат илјадници други мерки кои не се директни туку едноставно служат за подобро да го разберете работењето на вашиот бизнис. На пример, профит по број на вработени, или профит по број на купувачи, или пак профит по вложени средства… Сите овие мерки имаат за цел да ја видите пореално состојбата во која се наоѓа вашиот бизнис.

Продолжи…

post

Анатомија на еден претприемач: Факти кои ќе (нема да) ве изненадат

Постојат многу стереотипи кога станува збор за претприемачите и пронаоѓање на оној “супермен” претприемач. Постојат многу анализи и истражувања како и обиди да се најдат некои заеднички карактеристики за успешните претприемачи.

Едно време (барем кога бев средношколец) за претприемачи ги сметав оние кои седат во кафеани, пијат, јадат и разговараат. Но тоа беше почетокот на 1990-тите, распад на системот, директори на компании кои станаа претприемачи… Но, тоа не е она што може да се земе како репер.

Во 2009 година и јас сакав да дадам допринос во оваа насока, па затоа спроведов теоретско и практично истражување во земјава за анализа на фактори кои го прават еден претприемач да биде успешен претприемач. Во таа анализа не навлегував во детали за бекграунд, туку повеќе на лични особини.

Затоа како надополнување на некои карактеристики или како основа за едно следно истражување може да се додадат и дополнителни елементи како образование, семејство, возраст, класа…

Средувајќи ги моите постари Evernote белешки за да утврдам што треба да остане а што да си оди (избрише) налетав на едно истражување од Kauffman фондација за претприемачи насловена како “Анатомија на претприемачи” во која е направен обид да се анализираат претприемачите и нивниот бекграунд. Сметам дека иако истражувањето е постаро (2009) и се однесува на 519 испитаници основачи на компании од различни индустрии, сепак вреди да се видат некои факти.

Основачи на компании се во средна возраст и со подобро образование.

  • Просечна и средна возраст на основачите во анализираниот примерок кои одлучуваат да започнат сопствен бизнис е 40 години.
  • 95,1% се дипломирани, а 47% имаат повисоки степени на образование.
Претприемачите доаѓаат од средна класа или повисока ниска класа и се подобро образовани и попретприемачки расположени од нивните родители.
  • 71,5% доаѓаат од семејства од средна класа, додека 21,8 се изјасниле дека доаѓаат од повисока ниска класа.
  • Помалку од 1% доаѓаат од екстремно богати или екстремно сиромашни средини
Повеќето претприемачи се во брак и имаат деца
  • 69,9% од испитаниците навеле дека биле во брачен однос, кога го започнале својот бизнис, додека 5,2% биле разведени, разделени или вдовци.
  • 59,7% навеле дека имале најмалку едно дете кога го започнале првиот бизнис, додека 43,5% имале две или повеќе деца.
Имаат интерес и склоност да започнат бизнис.
  • 52% имале интерес да станат претприемачи уште во факултетските денови, но 34,7% воопшто не ни размислувале за претприемачкиот живот, а 13,3% имале слаб интерес.
  • Од 24,5% кои биле екстремно заинтересирани да станат претприемачи во факултетските денови, 47,1% започнале повеќе од две компании.
Фактори кои ги мотивираат да станат претприемачи: заработка, имање на сопствена компанија, стартап култура и капитализирање на бизнис идејата.
  • 74,8% од испитаниците навеле дека мотивацијата за започнување на бизнис им била да заработат пари, 68,1% капитализирање на бизнис идејата, 64,2% навеле дека сакале да имаат сопствена компанија, 66,2 навеле дека биле мотивирани од стартап културата додека 60,3% навеле дека да работат за друг не било за нив.
Неважни фактори: не можат да најдат работа или поттикнување од други
  • 80,3% од испитаниците навеле дека неможноста да најдат традиционална работа воопшто не бил одлучувачки фактор за започнување на сопствен бизнис. Само 4,5%, се одлучиле да започнат свој бизнис поради неможноста да најдат работа.
  • 37,8% од испитаниците навеле дека улогата на пријателите и семејството имало влијание на нивната одлука.
Повеќето имале значајно искуство од индустријата кога запонале бизнис
  • 75,4% работеле како вработени во други компании повеќе од 6 години пред да започнат со сопствените компании. Сокоро половина (47,9%) ја започнале нивната прва компанија со повеќе од 10 годишно искуство.

Ова е само еден дел, целосната анализа можете да ја видите на “Анатомија на претприемачи“.

post

Иднината на македонскиот пазар

Како ќе изгледа иднината? Најтешко прашање кога станува збор за претприемништвото. Овој наслов беше во драфт верзија скоро една година, префрлајќи го во каленадрот од ден во ден при подготовка на распоредот на насловите кои ќе се објават за тековната недела. Но, му дојде редот и на оваа прашање кое е доста значајно во моментов. Сите се подготвуваме за иднината. Она што денес го правиме нема да даде резултати денес, туку утре, задутре, за една недела, месец, или пак година. Кои се некои од трендовите кои ќе се применуваат и во македонски услови?

  • Купопродажен процес ќе бара поедноставување. Светските трендови веќе подолг период се јасни во однос на поедноставувањето. Купување преку еден клик, без дополнителни административни оптеретувања ќе биде тренд и на македонскиот пазар. Кога станува збор за купопродажен процес се мисли и на самото купување и на откажување на купувањето. Како што ќе биде лесно да се купи нешто мора да биде исто така лесно и да се откаже нешто. На пример, нема да постои лесно купување, а тешко откажување на услугата (пример, во MaxTV лесно можеш да купиш некој од дополнителните канали – преку веб или ТВ, но за да го откажеш или мора да се јавиш телефонски или да одиш во салонот).
  • Купопродажниот процес ќе мора да се одвива на повеќе од еден начин. Модерниот начин на живот и достапноста како на информации, така и на можности за брза одлука за купување ќе бара поголема флексибилност на техниките на продажба кои ќе се користат. Нема компромис за оние кои нема да се прилагодат.
  • Комуникацијата во целост ќе се промени. Иако веќе се менува, сепак ова е само почетокот. Секојдневно излегуваат нови технологии кои влијаат на начинот на кој комуницираме. А бизнисите во голема мерка се базираат на комуникација со купувачи, снабдувачи, партнери…
  • Досегашните маркетинг техники ќе имаат сосема мало влијание. Веќе е јасно дека голем број на маркетинг техники изумреа или се во процес на изумирање. Се случија многу промени, кои повторно претставуваат само еден почеток за креирање на иднината на еден просечен човек. Што ќе чита, гледа или пак слуша, како ќе чита гледа или слуша, какви можности ќе има во тие процеси веќе овозможуваат огромна контрола, но не на компаниите и медиумските куќи туку на оној крајниот корисник.
  • Мобилните телефони ќе си ја завршат својата работа. Мобилните телефони се побрзо се претвораат во нешто многу повеќе од мобилен телефон. Тие стануваат составен дел на една сосема нова култура и начин на однесување на луѓето. Купување, маркетинг, комуникација, плаќање, едукација… Ова се само дел од можностите за еден просечен купувач.
  • Нема да биде замисливо еден бизнис без ИТ структура. Големиот број на информации, можности за комуникација и потреби од постојано проширување на знаењето врз база на реални податоци ќе бара буквално секој бизнис без разлика на големина или вид да има сопствена ИТ структура. И една маалска бакалница ќе има потреба од донесување на одлуки базирани на информации.
  • Малите добро ќе им конкурираат на големите и ќе извршат притисок за промени кај истите. Развојот на технологијата ќе бара се помалку пари и ресурси, а се поголема креативност и блискост до купувачите. Со тие клучни предности малите бизниси (што веќе и се случува) ќе вршат константен притисок на големите за да се променат колку што може побрзо доколку не сакаат да изгубат поголем дел од учеството на пзараот. Ова во глобала ќе придонесе за подобрување на севкупниот живот на населението.
  • Се повеќе пaзарот ќе се базира на соработки и на екосистеми. Индивидуализмот е минато. Денес започнува да се бара, но во иднина и се повеќе ќе биде актуелно обезбедување на понуди од страна на екосистеми. Тоа значи, досегашните бизниси кои немале воопшто врска еден со друг ќе започнат да нудат на заедничка платформа производи или услуги со цел поквалитетно задоволување на потенцијалниот купувач.
post

Маркетинг – Каде да се насочиме – еден експеримент

Повторно сме во темата на маркетингот. Минатата недела најавив во постот Маркетинг план и прашања на кои треба да одговори дека во следен период ќе работиме на еден пристап во однос на маркетингот кој целосно ќе го смени начинот на кој размислувате или го практицирате маркетингот, пристап базиран на науката и практиката, не на интуиција.

Допрва ќе развиваме начини и модели кои можете да ги користите за вашиот мал бизнис. Она што тука ќе го презентирам е еден реален случај како може нешто да се мери и врз база на експериментални набљудувања и анализи да се донесе одлука со која ќе ја зголемиме и ефективноста и ефикасноста како на самата маркетинг кампања (тактика), така и на нашите напори.

Прво нешто морам да напоменам. Маркетинг е процес. Маркетинг е еден подсистем во твојот бизнис кој има големо влијание на резултатите на твојот бизнис. Но, маркетинг е нешто што значи експериментирање, пробување, прилагодување, подобрување… Тоа се активности на маркетинг и тоа ќе го презентираме преку следниов пример.

Во табелата се дадени резултати од десетдневно експериментирање со една landing (целна) страна на клиент. Резултатите и ознаките се променети од оној реалниот експеримент.

Маркетинг експеримент

Што значи оваа табела? Преку  Google Adwords и Facebook кампањи се праќаа посети до една целна страна. За целите на оваа презентација, малку е поедноставена табелата бидејќи не содржи варијации на кампањи на Google Adwords и Facebook. Но, колоната кампања ги претставува променливите од кампањите на дневна основа. Останатите варијабли кои ги меревме се:

  • Наслов на целната страна со 3 варијации покажани како 1, 2 и 3.
  • Повик за акција на целната страна со 3 варијации покажани како 1,2 и 3.
  • Форма за пополнување во две варијации. Целта на целната страна е да се пополни формата.
  • Копче со две варијации во однос на бојата.

Последните 3 колони се резултатите кои се постигнати во поглед на:

  • Број на посети, односно колку посетители генерирале кампањите,
  • Број на пополнувања на формата, односно колку посетители ја пополниле формата и
  • Конверзија која претставува процентуално пополнување во однос на број на посети.

И добро, што можам да видам од оваа табела. Ништо само да претпоставувам. На пример, кампања број 1 генерира и 1000 и 600 посети при што има и 20% конверзија, но има и 8% конверзија. Претпоставките и интуицијата може да доведат до големи грешки.

Затоа мојата цел беше да утврдам на некој начин што е она што најмногу влијае на конверзијата. Бидејќи оваа маркетинг тактика претставува подпроцес на маркетинг процесот (може да користите и терминологија како систем и подсистем) и има влез во вид на варијабли (променливи) и има резултат како излез и секако знаеме што е добар, а што лош резултат можеме да мериме што сакаме. (Ова што тука го прикажувам е еден вид на Lean принцип во маркетингот и може да се примени за секој систем. Затоа и секогаш повторувам, гради системи во твојот мал бизнис.)

Се сеќавате ли кога кажав во гореспонеатиот пост Маркетинг план и прашања на кои треба да одговори дека:

Кога имам функција (y = f(x)), имам математички методи и техники, ќе можам лесно да го анализирам и подобрувам процесот. Финтата е секогаш да го зголемувам излезниот резултат (y) со комбинација на активностите во процесот (x).

Затоа и во овој експеримент ја користев оваа функција и спроведов корелациона анализа со помош на Pearson-ов коефициент на корелација. Резултатите се прикажани на следнава табела:

Корелација од експеримент во маркетинг

Значи прашањето кое си го поставив е да најдам цврста врска на високо влијание на променливи врз конверзијата. Забележувате дека најголема корелација 0,907 има пополнета форма и конверзија. Ова всушност треба да биде 1, но поради заокружување на децимали се јавува ваков резултат.

Втората највисока корелација постои кај повик за акција. Ова значи дека повикот за акција има најголемо влијание врз конверзијата. Третата влијателна варијабла е копчето, кое исто така има одредено влијание врз конверзијата.

Што значат овие сознанија? Сакаме повеќе конверзија со помалку пари. Еден начин на зголемување на конверзија е зголемување на буџетот за кампањите. Тоа значи повеќе посети, повеќе конверзии. Но, со оваа знаење дека повикот за акција и копчето може да доведат до значителни подобрувања на конверзијата можеме да се насочиме целосно кон нивното подобрување, а со тоа и подобрување на конверзијата, без дополнително зголемување на буџетот. Нема да губиме време во останатите променливи, нив можеме да ги стандардизираме, а нашиот фокус ќе биде на двете најважни кои при 80/20 правило значат дека ќе донесат 80% подобрување.

Тука имаме уште еден показател. Имаме позитивна корелација, што значи како што одиме од повик за акција 1 кон 3 се зголемува конверзијата. Значи дека 2 е подобра од 1 и 3 е подобра од 2. Можеме да ги анализираме содржините и да донесеме одлука на тоа што во нивната содржина влијае на таква одлука на посетителот. Ова е непроценливо знаење за тебе како еден претприемач.

Ова е само еден начин на мерење и донесување на заклучоци врз основа на анализи, експериментирање и мерење што може да ти заштеди многу пари.

post

Monte Carlo симулација за анализа на ризик

Во повеќе наслови и особено во еден од последните кој е дел од теорија на бизнис идеи и насловен како барај знаци наместо одговори го потенциравме значењето на знаците бидејќи само тие постојат околу нас. Многу одлуки треба да ги базираме на истите.

Кога станува збор за бизнисите без разлика дали станува збор за стартап или веќе постоечки бизнис една од најважните задачи на претприемачот е да го пресмета ризикот. Сетете се и на факоти кои еден претприемач го прават успешен претприемач каде еден од тие фактори беше дека презема вкалкулиран ризик.

Во претприемаштвото ова е неминовно поради фактот дека бизнисот функционира во една крајно неизвесна околина.

Кога ги анализираме знаците често пати ќе добиеме податоци во кои не сме сигурни 100%. Тие ќе бидат презентирани во опсег кој може да биде од X до Y, на пример. Ова веќе е многу поточно кога сме знаеме дека бизнисот функционира во неизвесност и при една ваква презентација на добиените информации ја вклучуваме и таа незивесност, отколку да бараме и да кажеме дека сме нашле нереален прецизен податок дека нешто ќе биде токму такво.

Бидејќи оваа година на претприемач работиме на развој на теорија на бизнис идеи каде ги поврзуваме и двете контрадикторни теми како што се моделирање на бизнис и бизнис план ние ќе се соочуваме со анализа на различни податоци. Па затоа и како дел од оваа теорија ќе одиме и со презентирање на различни алатки кои можат да бидат користени од претприемачите. Започнуваме со Monte Carlo симулација.

Што претставува Monte Carlo симулација?

Monte Carlo симулација како што и ни кажува самото име претставува алатка за симулација која со помош на компјутер ќе генерира повеќе сценарија базирани на веројатностите на инпутите.

Поедноставно кажано, имаме една ситуација каде сакаме да знаеме дали нашата одлука ќе биде исправна или погрешна. Исправноста/погрешноста на одлуката ќе зависи од повеќе фактори кои ги имаме добиено и за кои не сме сигурни и затоа се движат во опсег на две бројки. На пример, заштеда ќе се движи од 1.000.000 до 1.500.000 денари. Повеќето вакви фактори кои влијаат на резултатот од нашата одлука може да генерираат различни сценарија. На пример, ако вториот фактор се трошоци кои може да бидат од 50.000 до 80.000 денари, може да имаме сценарио со заштеда 1.000.000 денари и трошоци од 50.000 денари и сценарио со заштеда од 1.500.000 денари и трошоци од 80.000 денари. Но, помеѓу овие сценарија имаме и уште еден куп други можни сценарија кои може да даваат различни податоци за резултатот и она што го добиваме кога станува збор за бизнисот.

Токму, тоа и го прави Monte Carlo симулација, генерира повеќе сценарија базирани на варојатност на појавување на инпутите и врз база на нивна анализа презентира колкав е ризикот дека ќе погрешиме.

Што ти треба за Monte Carlo симулација?

Monte Carlo симулација може да се изведе со специјализирани алатки, но и со помош на широко користениот MS Excel. Јас ја изведувам со помош на Numbers од  Apple-овиот  iWorks. Но, освен она за што досега споменавме ќе ни требаат дополнителни информации за секои променливи. Еве што се ни треба:

  • Опсег на вредности на променливи, што и го имаме.
  • Интервал на доверба (confidence interval). Колку си сигурен за секоја променлива дека ќе биде токму во тој интервал. Доколку велиш дека 90% си сигурен дека токму во тој интервал ќе биде променливата (на пример, 90% трошоците ќе бидат помеѓу 50.000 и 80.000, тогаш интервал на доверба е 90%). Ова е уште еден начин на калкулирање и додавање на неизвесноста која нормално дека постои.
  • Облик на кривата на дистрибуција. Некои криви ќе бидат посоодветни за определени вредности, но сепак најчесто користена крива со 90% интервал на доверба е добро познатата нормална дистрибуција, односно распределба.
  • Стандардна девијација која што се добива врз основа на интервалот на доверба.

Со овие елементи веќе ќе можете да ја спроведете Monte Carlo симулацијата. Потребно е за секоја променлива во MS Excel да направите наслов на променливата и во првиот ред на податоци да ја вметнете следнава формула:

=norminv(rand(), средна вредност, (максимална вредност на променлива – минимална вредност на променлива)/стандардна девијација)

Доколку од првиот ред повлечете до 1000-тиот ред (ако сакате симулација на 1000 настани) ќе се ископира формулата која ќе даде случајни вредности за променливата. Истото го повтарате со останатите променливи. Табелата ќе изгледа вака:

Табела Monte Carlo симулација

Врз основа на овие бројки за сите променливи ќе можете да пресметате она од што зависи ризикот. На пример, добивка/загуба. На таков начин веќе ќе можете да исконструирате дијаграм како на сликата подолу.

monte-carlo

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Што ни кажува дијаграмов? Веднаш можеме да забележиме дека поголемиот број од настани ќе генерира профит, поточно околу 85% од настани генерираат профит, а само 15% се ризични, бидејќи нема да генерираме профит. Но, она што е уште поважно забележуваме дека загуба ќе имаме само во 6-7% од настани. Значи дека е поголема веројатноста со ваква една одлука да добиеме отколку да изгубиме, па и да изгубиме поголем број на случаи вели дека ќе изгубиме само 100.000 денари.

Се надевам дека барем малку успеав да ја разјаснам методологијата која може доста да ви помогне. Сепак ова е пост и не можам да одам во целост во детали.

 

post

Анкета за лојалност на купувачите

Пред некој ден расчистувајќи по компјутерите налетав на овој MindMap кој се однесува на подготовка на анкета заради анализа на лојалноста на купувачите. За да не се изгуби повторно, одлучив да го објавам во овој пост.

Оваа анализа е корисно да се спроведува на одреден временски период како за да се соберат информации за тековните купувачи, така и за да се пробуди свеста преку потсетување на купувачите, но и за можна ресегментација на листата на купувачи.

Анализа на локајност на купувачи

Анализа на локајност на купувачи

 

Кои се твоите цели?

  • Што сакаш да научиш од твоите купувачи?
  • Сакаш ли да научиш нешто за твоите производи или услуги кои ги нудиш? Од овие анализи многу корисни информации може да се стекнат за конкретни производи и/или услуги кои може да се вклучат во идниот развој на нов производ.
  • Што е со нивното искуство со твојата компанија? Секој купувач креира одредено милење за вашата компанија по искуството што го имал. Овие информации се многу важен извор за можни промени и подобрувања.
  • Можеби сакаш да научиш повеќе за демографските карактеристики за твоите тековни купувачи? Овие информации секогаш ќе ви бидат потребни.
  • Што е со информациите за сегментација на твојата листа заради праќање на персонализирани понуди и вредности? Не е секој купувач за да прими иста понуда. Секој од нив има различни потреби, проблеми или желби на кои твоите понуди ќе треба да се персонализираат.
  • Можеби целта е едноставно да ги потсетиш дека постоиш. Оваа е одлична сратегија која преку испраќање на анкета врши потсетување на купувачите.

Алатки?

  • Алатки за дизајн на анкетата. Мора да одлучите кои алатки ќе ги користите. Дали тоа ќе биде Google Docs или пак Survey Monkey или пак некоја рета алтернатива. Внимавајте само повратните информации да бидат складирани во соодветна форма за да не изгубите денови со нивно средување.
  • Испраќање. Доколку имате систем за водење на база на потрошувачи тогаш веројатно имате и опција за испраќање на email. Но, можеби ќе користите испраќање преку пошта, или пак едноставно еден по еден ќе ги испраќате преку email. На вас е да видите со што располгате и да одлучите.
  • Алатки за анализа. И секако ќе бидат потребни и алатки за анализа. На пример, Google Docs ги складира во табела која може да се симне и да се продолжи со анализа во MS Excel или пак во самиот Google Docs да ја изведете потребната анализа. Или пак имате специјализиран софтвер за статистички анализи во кој ќе ги анализирате податоците. Уште пред да започнете со спроведување на анкетата размислете за формата н податоците и можните алатки за нивна анализа.

План

  • Наведи ги целите.
  • Наведи ги алатките.
  • Подготви ја структурата на анакетата. Секогаш обидувај се да ја направиш колку што може пократка анетата, а во исто време едноставна или разбирлива. Мора да напоменеш и за што и како ќе се користат добиените податоци.
  • Определи го распоредот за испраќање.
  • Планирај го менаџирањето на целиот процес. Кој ќе биде одговорен за што? Кога ќе се спроведе анкетата и анализата? Како ќе се спроведе анкетата и анализата?
  • Планирај го мерењето на резултатите. Првин мора да знеш кои ќе бидат мерните индикатори кои ќе се следат и анализираат, а потоа што ќе се случи доколку анализата покаже дека има потреба од некои промени.
post

Анализа: Какво е влијанието на политиката врз бизнисите во Македонија?

Анализа - Политика и бизниси

Анализа - Политика и бизниси

Дали политиката влијае врз бизнисите во Македонија? Прашањето иако се чини едноставно и нешто што е општо познато сепак е интересно за анализа. Она што е најинтересно е дека вообичаено одговараме врз основа на нашата политичка определеност. Затоа и сакавме да спроведеме една анализа на можното влијание на политиката врз бизнисите.

Започна со еден пост насловен како Бизнис и политика – Одат ли едно со друго? Во тој пост во неколку црти наведовме зошто политиката треба да нема директно големо влијание врз работата на бизнисите. Потоа поставивме еден анкетен прашалник за Анализа на влијание на политиката врз бизнисите во Република Македонија кој беше онлајн во периодот март и април оваа година.

Прашалникот во тој период го отворија 964 луѓе и резултатите од анализата на одговорите се прикажани на следнава презентација. Можете и да го симнете истиот кој е во pdf форма.

 

post

4 Алатки за стратешка анализа

Алатки за стратешки анализа

Алатки за стратешки анализа

Секој претприемач мора да размислува стратешки и постојано да спроведува стратешки анализи. Доколку сакате да преживеете и Вашиот бизнис да бележи постојан раст ќе мора да знаете каде се наоѓате, што се случува околу Вашиот бизнис и каков е потенцијалот на Вашите ресурси (финансии, знаење, вештини, информации…) во однос на иднината која следува за Вашиот бизнис.

Постојат огромен број на алатки за стратешки анализи кои што можете да ги користите за да ја дознаете сегашната состојба во која се наоѓа Вашиот бизнис и да ја предвидите иднината како и Вашите перформанси за иднината. Со помош на тие алатки ќе можете да донесувате поквалитетни стратешки одлуки.

Најкористените основни алатки за стратешка анализа се:

  1. Porter-ов модел на 5 сили
  2. PEST анализи
  3. SWOT анализа
  4. BCG матрица

Porter-ов модел на 5 сили

Овој модел е развиен од страна на Michael Porter на Harvard Busienss School во 1979 година. Michael Porter идентификува 5 сили кои влијаат на бизнисот во неговата конкурентна околина:

Porter-ов модел на 5 сили

Porter-ов модел на 5 сили

  1. Преговарачка моќ на снабдувачите. Вашите снабдувачи може да имаат голема моќ која може негативно да влијае на вашиот бизнис. Тие може да одбијат а работат со Вас, да ви наплаќаат поголеми цени, да не ви доставуваат редовно, да доцнат при испорака… Сето ова може негативно да влијае врз Вашиот бизнис. Мора да се обидете да ги намалите колку што можете повеќе тие влијанија.
  2. Преговарачка моќ на потрошувачите. Ова се однесува на способноста на потрошувачите да извршат притисок врз Вашиот бизнис за да ги промените цените на производите и/или услугите. Многу е значајно да ја најдете позицијата на Вашата моќ при преговарање со потрошувачите. Со поголема цена остварувате и поголем профит. Вашата задача како претприемач е да ја подобрувате оваа ваша позиција.
  3. Закана од нови фаци на пазарот. Секогаш влезот на нови конкуренти ќе влијае на одреден начин на профитабилноста. Мора да размислите какви се бариерите за влез на нови конкуренти на пазарот. Доколку нема бариери вашиот пазар е висококонкурентен и таа конкурентност се зголемува постојано, така да Вие морате постојано да сте внимателни на се што се случува на истиот.
  4. Закана од субститутни производи. Ова се производи кои служат како замена на Вашите производи. Овие производи може да влијаат потрошувачите да не ги користат вашите бидејќи постои алтернатива која е доста поефтина од вашите производи. И овие бизниси кои нудат субститутни производи мора да се разгледуваат како Ваши конкуренти.
  5. Конкурентен ривалитет во индустријата. Каков е конкурентскиот ривалитет во една индустрија е многу важно прашање. Некои индустрии конкурираат само на квалитетот, некои само на цената, некои само во иновацијата, маркетингот или пак некои комбинации… Во секој момент мора да знаете како се одвива конкурентноста во Вашата индустрија и Вашиот пазар.

Откако ќе ги разгледате и наведете сите овие карактеристики по заглавија, секако дека ќе имате поголемо познавање за Вашата индустрија и Вашиот пазар во кој работите.

PEST анализи

PEST Анализи

PEST Анализи

PEST анализата претставува акроним од зборовите Political-Политички, Economical – Економски, Social – Социјални и Technological – Технолошки влијанија врз бизнисот. Ова се подрачјата на околината на Вашиот бизнис. Секое од овие подрачја има одредено влијание. Надворешните извори на организациски промени доаѓаат од оваа подрачје. Целта на оваа анализа е да се анализираат сите влијанија од овие подрачја за да можете до направите соодветна стратегија за вашиот одговор на тие влијаниа.

Класичен начин на изведување на оваа анализа е да ги внесувате влијателните фактори во табела со заглавја на подрачјата од околината.

SWOT анализа

Акронимот SWOT е добиен врз основа на зборовите Strengths-Јачини, Weaknesses-Слабости, Opportunities-Можности и Threats-Закани. Со оваа анализа ги разгледувате вашите јачини и слабости кои можат да бидат финансии, вештини, моќта на брендот кој го поседувате, способност за брзи промени, ресурсите… Сето ова се внатрешни елементи на бизнисот. Секој од овие елементи се рангира согласно јачината или слабоста. Вашата задача е да ги зајакнете јаките страни на Вашиот бизнис и да ги елиминирате слабите.

SWOT Анализа

SWOT Анализа

Преку идентификација на можностите и заканите ќе можете да ги видите насоките за бизнисот. Ова може да биде користење на нова технологија, движењата на пазарот, законски регулативи кои се подготвуваат, влез на нови конкуренти… Значи ова се надворешните елементи на Вашиот бизнис.

Начин на претставување на SWOT анализата може да биде во вид на листа со посебни колони и посебни наслови за елементите од SWOT анализата или пак во вид на матрица.

BCG матрица

BCG Матрица

BCG Матрица

BCG матрица (BCG анализа, портфолио модел, Boston Consulting Group Analysis…) претставува дијаграм кој бил креиран од страна на Bruce Henderson за Boston Consulting Group во 1970 година за да им помогне на корпорациите да ги анализираат сопствените бизнис единици и линии на производи. Оваа матрица ги дели производите врз база на можностите за прибирање на парични средства, која се базира врз учество на производот на одреден пазар како и врз растот на пазарот.

Секој сегмент има свое звучно име.

  • Сегмент 1 – крава за молзење (се наоѓаат на пазарот кој има низок раст, но учеството на производот на тој пазар е големо)
  • Сегмент 2 – кучиња (има мал дел од пазарот, а растот на пазарот е низок)
  • Сегмент 3 – звезда (има голем удел на пазарот и проследен со висок раст на пазар)
  • Сегмент 4 – прашалник (високо растечки пазар додека бизнисот поседува мало учество на пазарот)

Ова се основните анализи кои можете да ги користите за да дознаете каде се наоѓате, кај сакате да одите и како да стигнете таму. Не мора да сте експерт – аналитичар, доволно е само да размислите и да ги забележите овие насоки кои се наведени во овие модели идеите сами ќе ви дојдат за тоа што понатаму. Размислувајте стратешки, само така ќе бидете успешен и секогаш пред вашите конкуренти.