post

Теорија на бизнис идеи

Вчера пишував за започнување на бизнис во 2012 и она што ќе ти треба за да бидеш во состојба да го ставиш бизнисот на сопствени нозе барем донекаде. Стана збор за бизнис идеја како основа, бизнис модел базиран на таа бизнис идеја и бизнис план базиран на бизнис модел кој ќе се следи за имплементација.

Овој наслов прво го ставив како започнување на бизнис на “сигурно”. Но, сепак забележав дека ќе биде многу големо излагање или изнесување на мои идеи и теории па го сменив во теорија на бизнисот, а со останатите делови ќе продолжиме преку други постови, сепак најавив дека оваа година ќе биде година на започнување на бизнис и процес на бизнис планирање на претприемач. Првото прашање што ми доаѓа на ум е постои ли такво нешто. Постои ли сигурност во бизнисот во услови на огромна неизвесност, за што пишувавме повеќе пати, а особено во насловот што е карактеристично за секој претприемач и секој бизнис. Нема сигурност во ништо, па ни во бизнисот, но не смееме да се ставиме во позиција да не ја бараме сигурноста. Ова значи дека иако неизвесноста е голема мора постојано како еден претприемач да бараш информации и податоци на кои ќе ги носиш следните одлуки.

Една бизнис идеја доаѓа во состојба на висока креативност во која се наоѓаш. Можеби вреди, можеби не вреди. Но, едно е сигурно со секоја твоја бизнис идеја за која сметаш дека вреди постои висока емоционална поврзаност која може да биде кобна за твојот бизнис доколку се одлучиш да го стартуваш. Емоционалната поврзаност е нормална за се она што потекнува од тебе, за се она во што веруваш и за се она што сметаш дека е вредно. Но, сепак таа емоционална поврзаност те заслепува и ти оневозможува да ја погледнеш реалноста онаква каква што е.

Можеш и да го изградиш производот или услугата за што ќе вложиш и пари и труд, но и време. Сето тоа се категории кои лесно може да се изразат во парична единица. Можеш да го изнесеш производот на пазарот и да ги имаш првите повратни информации и сеуште твојата висока емоционална поврзаност да не ти дозволи да погледнеш во бројките и да го видиш она што ти не сакаш да го видиш.

Затоа ти треба еден пристап кој барем колку толку ќе ти овозможи да чекориш на цврста основа. Но, тој пристап треба да се базира на науката или комбинација на повеќе науки.

#1 Да зборувам малку за бизнис идеја

Да започнеме од бизнис идејата. Во услови на висока креативност ти доаѓаш до идеја за која сметаш или мислиш дека ќе биде одлична. Ова го гледам кај многумина потенцијални претприемачи. Кога ми зборуваат за нивната идеја им светат очите, тие се вљубени во нивната идеја. Очекуваат многу, иако воопшто не претпоставуваат дека ќе треба да вложат многу, не само пари, туку еден голем дел од самите себеси.

Што е бизнис идеја? Не сакам да бараме дефиниции од литература, туку би сакал едноставно да одговорам на прашањето. Бизнис идеја е нешто што можеби ќе реши некој проблем на пазарот.

Забележете дека велам можеби. Јас не сум сигурен 100%. Ни ти како еден иден претприемач не си сигурен 100%. Затоа бизнис идејата е претпоставка дека ќе реши проблем кој постои на пазарот.

#2 Следуваат хипотезите…

Самат бизнис идеја е претпоставка или хипотеза, но за да биде прифатлива мора да постојат уште некои претпоставки. Бидејќи бизнис идејата претставува претпоставка дека ќе реши некој проблем на пазарот таа претпоставка е силно поврзана со проблемот. Затоа и при започнување на бизнисот треба да се дефинираат хипотезите на кои ќе се базира една таква бизнис идеја:

  • Претпоставка дека ќе постои проблем. Без проблем вредноста на бизнис идејата е 0. Затоа што согласно дефиницијата која ја дадовме погоре бизнис идејата е цврсто поврзана со постоење на проблем на пазарот.
  • Претпоставка дека дел од пазарот сака да го реши проблемот. Кога веќе претпоставуваме за постоење на проблемот доаѓаме до втората претпоставка за една бизнис идеја доаѓаме до уште една важна претпоставка дека пазарот ќе сака да го реши токму тој проблем за кој е наменета бизнис идејата. Ова е многу важна претпоставка бидејќи доколку пазарот не бара или не му е потребно решение иако има проблем бизнисот нема да успее. Ти знаеш дека постои проблем, и пазарот може да знае дека постои проблем, но дали сака да го реши тој проблем или каде на листата на проблеми по важност се наоѓа токму тој проблем.
  • Претпоставка дека тој дел е доволно голем за да успее бизнисот. Освен што треба да има претпоставка за постоење на проблем и желба за решавање на тој проблем мора да постои и доволна критична маса за да успее бизнисот. Некои бизниси и некои индустрии може да имаат и мала критична маса за почеток која со самото започнување ќе ја развиваат и зголемуваат.

#3 Теорија на бизнис идеи

Овие претпоставки ја креираат таканаречената “теорија на бизнис идеи”. Ова е мое размислување и мое именување на една теорија која можеби постои но не е систематски обработена ниту научно образложена, а која во текот на оваа година ќе се обидеме да ја дефинираме и образложиме во поголеми детали тука на претприемач. Оваа теорија на бизнис идеи се базира на 3 хипотези кои ги дефиниравме погоре:

  • Хипотеза 1: На пазарот постои проблем кој ќе се реши со бизнисот како резултат на една бизнис идеја
  • Хипотеза 2: Пазарот сака и има желба да го реши проблемот кој идниот бизнис како резултат на една бизнис идеја ќе понуди решение.
  • Хипотеза 3: Пазарот кој сака да го реши проблемот е доволно голем за да се обезбеди успешно започнување и развивање на бизнисот.

Кога се започнува еден бизнис, уште пред конечната одлука еден претприемач мора на научна основа, врз база на точни податоци да се обиде да ги тестира овие хипотези.

Забележувате дека дотука се се работи на претпоставки, па затоа и голем дел од неизвесноста произлегува од тука. Таа неизвесност ни вели дека треба да застанеме, сеуште е рано за она вистинското започнување.

Ќе продолжиме со развојот на теоријата и секако стартап процесот. Сега засега дојдовме до дијаграмот за оваа теорија прикажан подолу и тој е основата на кој ќе градиме.

Теорија на бизнис идеи - основи

Теорија на бизнис идеи – основи

post

За започнување на бизнис во 2012 ти треба…

Задачи пред започнување на бизнис Не, започнување на бизнис не е тешко. За да започнеш бизнис ти требаат малку пари, име на бизнис и човек кој ќе ја истрча работата со документацијата. Но, сепак секој сака, особено идните претприемачи, сакаат и сонуваат да изградат успешен бизнис.

Па што е она што му треба на еден претприемач?

Во овој пост ќе опфатам еден традиционален пристап, односно традиционални чекори за започнување на бизнис кои не дека не се ОК, но сепак можеби, потенцирам повторно можеби нема да бидат во согласност со 2012 година и пазарите кои се обликувани или ќе се обликуваат во 2012 година. Затоа и ќе се обидам традиционалното да го преведам во нетрадиционалното, модерното.

Сепак ова е само почеток на годината, допрва ќе работиме на теми од започнување на бизнис и секако посебен акцент ќе биде ставен на темаата бизнис план и процес на бизнис планирање.

Да видиме што е она што му треба на еден “сака да биде претприемач” за да започне бизнис изземајќи ги документациите потребни за ставање на бизнисот во правниот поредок на државата. Ќе започнеме со три основни столбови на секое започнување на бизнис.

#1 Бизнис идеја

Не треба да се повторуваме, но сосема е јасно за да се започне еден бизнис основата е бизнис идеја. Но, она што сакам да го потенцирам е дека таа бизнис идеја не мора да значи дека ќе биде истата и кога ќе се започне бизнис.

Може да имаш повеќе идеи кои низ процесот на започнување и кристализација на истите ќе се избере една. Но, и таа една не значи дека треба да се земе “здраво за готово” и да биде единствената уникатна опција за бизнисот и секако тебе како еден претприемач.

Запомни едно нешто. Ти како еден претприемач не си тој кој одлучува за една бизнис идеја да биде успешна. Пазарот ја има диригентската палка, пазарот и потрошувачите ќе кажат дали тој бизнис со таа бизнис идеја ќе успее или не.

СОВЕТ: Не се врзувај емотивно за било која бизнис идеја. Понуди нешто и собирај информации. Врз основа на тие информации прилагодувај ја таа идеја или тој производ или услуга.

#2 Бизнис модел

Ова е веќе вистинската алатка која ќе го дефинира и обликува бизнисот врз основа на почетната бизнис идеја. Бизнис моделот ќе ги опише основните активности кои бизнисот ќе ги спроведува за да ја испорача вредноста на потрошувачите.

Бизнис моделот ќе ги дефинира потрошувачите на кои ќе се насочи бизнисот, односно вистинските сегменти на кои ќе се испорачува вредноста дефинирана со бизнис идејата.

Бизнис моделот ќе ги дефинира сите потребни ресурси за спроведување на активностите на бизнисот заради испорака на вредноста кон дефинираните сегменти на потрошувачи.

Бизнис моделот ќе ги дефинира сите партнери на бизнисот како снабдувачи, соработници, инвеститори, помагатели…

Бизнис моделот ќе покаже како бизнисот ќе “прави пари” и дали ќе биде профитабилен.

Сепак, и бизнис моделот како и бизнис идејата не е нешто статично, нешто што ќе се изработи еднаш и ќе се држиме за тоа како “глуви на тапан”. Повторно, потрошувачите ќе си кажат дали тој бизнис модел е прифатлив или не од страна на пазарот и дали треба да се смени делумно или пак да се промени во целосно нов бизнис модел со сосема нова вредност или бизнис идеја.

#3 Бизнис план

Имаш бизнис идеја, имаш бизнис модел. Ајде сега да се испланираат сите чекори кои ќе треба да ги направиш за да се започне бизнисот.

Jас не сакам да користам терминологија бизнис план за започнување на бизнисот, бидејќи сметам дека таа терминологија не ја отсликува реалноста. Зошто? Затоа што еден претприемач во оваа фаза сеуште ја тестира идејата и бизнис моделот. Промена на бизнис идеја и промена на бизнис моделот, а 99% е веројатноста дека ќе бидат потребни такви промени, ќе бараат и промена на планот, односно запирање со спроведување на тој план.

На пример, вашата идеја е еден производ со 3 основни карактеристики кој решава три вида на проблеми. И нормално е во оваа фаза таа идеја да се базира на претпоставка дека такво нешто е потребно, бидејќи е познато дека постои проблем. Но, не е познато дали постои доволно силна желба за решавање на тој проблем. Не е познато дали постои можност од страна на пазарот да платат токму за тие три карактеристики и токму за тие три проблеми. Можеби еден дел сакаат 2 карактеристики и решение за еден проблем, друг дел нешто сосема друго, трет дел од пазарот пак и воопшто да не е заинтересиран или пак воопшто да не е свесен дека има таков проблем… За точните потреби нема никогаш да се знае со 100% сигурност без да се понуди решението, да се проба од страна на пазарот и добијат повратни информации за понатамошно прилагодување на бизнисот

Затоа можеби е подобро да се каже дека се работи за бизнис план за тестирање на бизнис моделот и бизнис идејата на која е базиран тој бизнис модел.

post

Бизнис идеи – Најдоброто од 2011 година

Претприемач новогодишно 2012

Претприемач новогодишно 2012

Категоријата бизнис идеи има околу 70 наслови од кои 28 беа од 2011 година и кои се однесуваат на совети и препораки во однос на стекнување и анализирање на разни бизнис идеи за започнување на бизнис. Овој пост е дел од серијалот најдоброто на претприемач за 2011 година.

Кога станува збор за претприемништво и бизнисите како и нивно започнување неможе да продолжиме да зборуваме без бизнис идеи. Тоа е почетокот на секој бизнис, без разлика за што станува збор. Претприемач без бизнис идеи нема да постои, бизнис без претприемач и без идеи исто така не може да постои.

Тука ќе ги издвоиме најдобрите постови од оваа категорија според најголемата читаност од страна на читателите на претприемач.

  1. Бизнис идеја и нулта хипотеза. Бизнис идеите мора да бидат тестирани пред да се донесе одлука за започнување на бизнисот. Една можна случка е бизнисот дека нема да успее. Зошто да не започнеме со тестирање и анализирање на нашата бизнис идеја токму од оваа хипотеза?
  2. [Видео] Бизнис идеја и нулта хипотеза. Она што е презентирано во постот преку практичен пример е објаснето во едно видео.
  3. 4 нотеси кои секој претприемач мора да ги има крај себе. Сигурно сте се нашле во ситуација во која чувствувате дека едноставно вашиот мозок ќе експлодира од нови идеи. Некои можеби во моментов сосема безвредни, но со одреден потенцијал кој ветува за иднина. И, не само идеи, вашиот мозок работи со огромни капацитети, кои доколку се заборават се безвредни.
  4. 11 совети да се биде креативен при работа. Креативноста претставува основа за добри бизнис идеи. Доколку се обезбеди, недостаток на идеи нема да биде случај за тебе и за твојот бизнис.
  5. Вклучување на конкурентската предност уште во фаза на бизнис идеја. Многу добар приод во текот на обработка на твоите идеи е веднаш да размислуваш за конкурентска предност.
  6. Бизнис идеите се само почеток. Да, добра бизнис идеа не значи и добар бизнис по автоматизам.
  7. Веројатно си одличен за нешто. Кога станува збор за започнување на бизнис, мора да бидеш одличен во нешто што ќе биде основниот концепт на твојот бизнис.
  8. 10 вештини кои на секој претприемач му се потребни веднаш. Бизнисот во голем дел ќе се базира на вештините на претприемачот.
  9. Иновативни можности на еден претприемач. Ова е еден серијал од повеќе постови за различни иновативни можности, за кој вреди да се потроши време заради проучување.
  10. Развој на идеи за започнување на бизнис. Во постот се презентирани некои научни методи за развоја на идеи за започнување на бизнис.
  11. Анализа на бизнис идеи. На што треба да се внимава особено при анализа на бизнис идеите?
post

Претприемнички стратегии – Променети вредности и карактеристики

Претприемнички стратегии - вредности Ова е четвртиот и последниот пост од серијалот за претприемнички стратегии. Досега беа опфатени следниве:

Во овој пост ќе стане збор за стратегијата променета вредност и карактеристики.

Во досега опишаните претприемнички стратегии главната цел е воведување иновации. Претприемничката стратегија, која овде се разгледува, самата претставува иновација.

Производот или услугата, кои стратегијата со себе ги носи, можат да бидат присутни во околината долго време, а стратегијата го претвора тој стар производ или услуга во нешто ново. Таа ја менува нејзината употребна вредност, нејзините економски карактеристики: додека физички тука нема никаква промена, економски гледано се појавува нешто различно и ново. Сите претприемнички стратегии, кои тука се анализираат, имаат заедничко обележје што тие создаваат, креираат купувачи, а тоа е во крајна линија и вистинската цел на секоја работна активност, пред се економска активност.

#1 Создавање корист за купувачот

Создавањето корист за купувачот овозможило луѓето да ги задоволат желбите и потребите на сопствен начин. Доколку претприемачот не е спремен до крајност да ги задоволи овие барања, секогаш ќе се најде друг претприемач кој тие барања ќе ги задоволи и кој за тоа ќе извлече економска корист.

Англиските ученици учат дека Rowlend Hill ја пронашол поштенската служба 1863 год. што е делумно точно. Уште во времето на Римското Царство, за време на Цезар, имало извонредни служби со брзи курири кои ја носеле поштата на редовна линија, до најдалечните делови на империјата. Илјадници години подоцна, во 1521 год., германскиот цар Carlo V се вратил на таквото работење и им дал монопол за извршување на поштанската служба на царските имоти, на две кнежевски семејства. Во седумнаесетиот век сите европски замји имале организирана служба по Германскиот модел, а истото го примениле и Американците стотина години подоцна.

Сепак Hill го создал она што денес се вика пошта. Неговиот придонес не бил во новата технологија. Поштенските услуги отсекогаш ги плаќале примателите, а висината на надоместот зависела од оддалеченоста и тежината на пратката. Тоа ја правело поштенската услуга скапа и бавна. Hill предложил поштарината да биде единствена во рамките на Велика Британија, без оглед на одалеченоста. Исто така, предложил секоја поштарина однапред да се плати, со лепење на соодветни марки. Набргу поштата станала соодветна за работењето, а станала и евтина.

#2 Утврдување на цената

За секој производ или услуга, потребно е да се определи вистинска цена која потенцијалниот купувач е спремен да ја плати.

Доколку цената е превисока, купувачите нема да го купуваат тој производ или нема да ја користат соодветната услуга и тој производ или услуга можат да бидат супституирани од некој сличен производ или услуга.

Доколку е цената прениска, тоа исто така може да фрли сенка на производот или услугата, односно кај купувачот да се создаде слика дека производот е евтин оти не е квалитетен.

Заради тоа утврдувањето на оптимална цена носи голем успех во работењето.

Патентите за копир машини завршиле во малата компанија, тогаш позната како Holaid, зашто никој од големите компании не бил заинтересиран за нив. Нивните сметки покажале дека таква машина би чинела најмалку 4.000 $. Никој не би платил толкава цена кога индиго хартија била скоро бесплатна. Компанијата Holaid, денешен Xerox, направила голем технички напор за да ја проектира крајната верзија на машината. Меѓутоа, нејзиниот главен придонес бил во одредување на цените. Таа не  продавала машини, продавала она што таа машина го произведувала, копии. При цена од 5 или 10 центи, немало потреба за барање оправдување на вложениот капитал. Тоа е ситница која може да си ја дозволи секретарката, за да ја олесни работата. Утврдувањето на цените на копијата од 5 центи кај Xerox-машините било права иновација.

#3 Потрошувачката реалност

Не постои ирационален купувач, купувачот мора да биде рационален.

Неговата реалност често е потполно различна во однос на реалноста на произведувачот. Се што потрошувачот купува, мора да одговара на неговата реалност, потреба или тоа што го купува за него да има некаква корисна вредност. 

Потрошувачката реалност во 1840 год. довела до можност за купување на кредит. ”Syrus Mc Cormick” почнал со производство на жетварски машини, но заклучил дека не може да го продаде својот производ, бидејќи тогашниот просечен фармер немал купувачка сила. Сите знаеле дека инвестираниот капитал би се вратил за некоја сезона, но немало банкар кој би ги кредитирал. Тогаш тој понудил купување на рати, а цената би била платена од заштедата, која жетварот би ја остварил од неколку жетви. Фармерот сега можел да купи машина.

#4 Испорачување на вредност за купувачот

Последната од овие иновативни стратегии, поаѓа од тоа дека се испорачува она што претставува вредност за купувачот, а не она што претприемачот мисли дека е вредност.

Тоа се наоѓа еден чекор пред стратегијата на прифаќање на купувачката реалност, како дел од производот и дел од она што купувачот го купува.

Една компанија од САД испорачува повеќе од половина специјални масла за подмачкување, потребни за огромни градежни машини за правење патиштата, булдожери и големи копачи на земја, тешки камиони итн. Таа компанија е во директна конкуренција со една од најголемите петролејски компании, која може да мобилизира голем број на специјалисти за масла, но таа во борбата не конкурирала со тоа што ќе продава подмачкувачки масла, туку  продавала сигурност дека машините правилно ќе работат.

Тоа што претставувало вредност за изведувачите на градежните работи не е подмачкувањето. Тоа е она што обезбедува опремата правилно да функционира. Секој час работење кој изведувачот го изгубил, чини многу повеќе од она што го потрошил за масло во текот на една година. Она што произведувачот на мазиво го прави е да им понуди на изведувачите на градежни работи анализа, неопходна за одржување на нивната опрема. Потоа тој им нуди програма за одржување на база на годишни претплатни цени и им гарантира дека нивната опрема нема да биде надвор од употреба, повеќе од одредениот број на часови годишно, поради подмачкување. Програмата препорачува употреба на мазиво од тој произведувач. Меѓутоа, тоа не е она што изведувачот го купува. Тој всушност купува добро функционирање и добро работење на неговата опрема, што за него има големо значење.

Останатите постови од овој серијал:

  1. Претприемнички стратегии – Да се биде прв, истовремено и најдобар
  2. Претприемнички стратегии – Да се погоди онаму каде што не очекуваат
  3. Претприемнички стратегии – Еколошка ниша
post

Брзо пропаѓање во бизнисот

Пропаѓање како можност Доколку пред една деценија и повеќе некој ни кажеше дека пропаѓањето можеме да го гледаме како нешто важно и нешто што ја зголемува бизнис потенцијалната енергија на еден претприемач, ќе ја класифициравме личноста како “комплетна будала”.

Но, денес се е променето. Денес е полесно да се започне бизнис од било кога досега. Денес, потребите на пазарот се менуваат со брзина каква што не е забележана досега. Денес градење на бизнис е полесно од било кога.

Најголемиот проблем е да се лансира вистинскиот производ на вистински пазар. Тоа значи нешто што пазарот би сакал да купи, нешто што решава вистински проблем кој постои на пазарот.

Поради тоа, ни требаат различни алатки, доколку сакаме да изградиме нешто големо. Од друга страна, иднината не е нешто што лесно може да се предвиди. Особено денес, кога промената е секојдневна и работа на секој од нас.

Доколку не можеме да ја предвидиме иднината, секогаш ќе постои неизвесност за новите бизнис идеи, и новите започнувања на бизниси (стартапи). Неизвесноста исто така значи и можност за пропаѓање колку што значи и можност за успех доколку ја користиме теоријата на веројатноста.

Но, не е се црно или бело. Зборуваме за еден претприемнички пат кој секогаш бил и ќе биде поврзан со неизвесност, ризици, проблеми… Разликата е единствено во интензитетот и силината на таа неизвесност, ризиците и проблемите.

Од друга страна, знаеме дека подобрувањата се последица на грешки. И можеме да ја видиме позитивната страна на грешките и пропаѓањата од тие грешки.

Кои може да бидат позитивности на пропаѓања? Сепак не се сите пропаѓања добри, но брзите пропаѓања може да имаат позитивна страна.

#1 Пропадни брзо за да научиш повеќе

Твојот бизнис како и сите бизниси на пазарот функционира во една доста неизвесна околина, Како еден претприемач, никогаш не си 100% сигурен за нешто поврзано со твојот бизнис.

Твојата задача е да се обидуваш, експериментираш, анализираш, тестираш… Но, резултатите никогаш нема да се знаат пред да се обидеш, експериментираш, тестираш и анализираш.

Доколку пропаднеш во овој стадиум на твојот бизнис, ќе научиш нешто за резултатите на твојата работа што ќе можеш да го имплементираш во иднина со други проекти.

#2 Пропадни брзо и пронајди можни подобрувања

Еден од најголемите извори на подобрување претставува пропаѓањето кое едноставно го зголемува твоето знаење преку учење и обезбедува подобрувања бидејќи нема да ги повторите истите акции кои довеле до тоа пропаѓање во иднина.

#3 Пропадни брзо и стани попродуктивен

Доколку нешто е погрешно, и предвреме осудено на пропаст подобро е колку што може побрзо да се совестиш дека правиш грешка. Но, доколку имаш лажна надеж, твоите напори ќе бидат во нешто што нема да ти ги даде посакуваните резултати.

Доколку сватиш побрзо, и побрзо ќе можеш да ги пренасочиш твоите и на твојот бизнис ресурси на други проекти кои се вредни за инвестирање на време, пари и напори. Ќе бидеш многу попродуктивен.

post

Претприемнички стратегии – Еколошка ниша

Претприемнички стратегии Ќе продолжиме со третиот пост од овој серијал за претприемнички стратегии. Досега во првиот дел од претприемнички стратегии стана збор за стратегијата да се биде прв, но истовремено и најдобар, додека во вториот пост за стратегијата да се погоди онаму каде што не очекуваат. Во овој дел ќе продолжиме со стратегијата еколошка ниша.

Сите наведени стратегии имаат за цел да ја освојат водечката положба на пазарот. Стратегијата на освојување на еколошките ниши, има за цел освојување на монопол во потесна област на пазарот или производство. Оваа стратегија, има за цел да ги направи своите успешни практичари имуни на конкуренцијата. Успешните реализатори на претходните стратегии, главно стануваат големите компании кои се лесно видливи на пазарот. Компаниите со оваа стратегија живеат во анонимност, без оглед што поседуваат производ битен за одреден процес, така што никој не се обидува да им конкурира.

Во рамките на оваа стратегија постојат подстратегии:

#1 Стратегијата на “наплатната рампа”

Ова е во голема мерка привилегирана положба, бидејќи претприемачите искористуваат одредена позиција или знаење за сопственото профитирање, при што другите кои се заинтересирани за услугите што ги нудаат овие претпријатија мораат да пројдат низ “наплатната рампа”, што на претпријатието му овозможува, без голем стрес и напор, да ги пласира своите производи или услуги. 

Стратегијата на “наплатната рампа” има и ограничувања. Тоа е статичката позиција. Кога еднаш ќе се освои, таа не дава многу шанса за пораст. Не постои ништо што компанијата, која освоила една еколошка ниша, би можела да стори за да го зголеми обемот на своите работи или да ги контролира тие работи, без оглед колку е нејзиниот производ добар или евтин.

Барањето зависи од потребата на процесот или производот чиј составен дел е тој. Оваа стратегија не смее да ја користи својата монополска положба за експлоатација, изнудување или малтретирање на купувачите. Доколку се јави такво однесување, купувачите ќе знаат да го казнаат тоа.

Положбата на “наплатна рампа”, во текот на многу години ја држела една компанија од САД, која уште пред 60 год. развила модел на заштитник против експлозија во нафтени дупки. Трошоците за правење на нафтената дупка може да изнесуваат повеќе милиони долари. Меѓутоа, една експлозија може да го уништи целиот труд. Затоа заштитникот од експлозијата за време на работа е поевтино осигурување, без оглед на неговата цена. Се повторува состојбата во која поради вкупниот ограничен пазар, ниеден потенцијален конкурент нема интерес да тргне во производство на некој алтернативен производ. Симнувањето на цената на заштитникот од експлозија на дупките, кое чини околу 1% од вкупната цена на една дупка, никого не го стимулира да ископува повеќе дупки. Конкуренцијата можела само да ја смали цената без некој ефект.

#2 Стратегијата на специјализирани вештини и знаења

За да се освои ниша на специјалности, тоа секогаш бара нешто ново, нешто што претставува вистинска иновација.

Првата работа е во раната фаза на една нова индустрија или пазар, да се истражи можноста за специјализација. Претпријатијата кои ќе се утврдат во нишата на база на специјалности, не можат да бидат загрозени ниту од своите купувачи, ниту од своите снабдувачи. Никој од нив не е спремен да влезе во нешто туѓо, како во поглед на знаење, така и во поглед на стручност.

Претпријатијата кои се утврдиле во нишата на специјалностите, мораат постојано да работат на усовршувањето и подобрувањето на својата стручност. Тие мораат секогаш да водат во својот сектор. Ограничувањето на оваа стратегија е што има мал видокруг во однос на пазарот.

Второ ограничување е што сопственикот на оваа специјалност зависи од некој друг, кој неговиот производ или услуга го продава. Тој на овој начин станува компонента, составен дел на синџирот на производството и прометот. Доколку биде загрозена главната индустрија и нејзините придружни делови ќе бидат загрозени. Најголемата опасност за произведувачите кои поседуваат ниша на специјалности е ако специјалноста престане да биде тоа и стане општо знаење. Нишата на специјалностите, како и сите еколошки ниши, по својата природа е ограничена, како по обем, така и временски.

Сите ги знаат имињата на важните автомобили, а малку луѓе ги знаат имињата на компаниите кои ги испорачуваат електричните и светлосните системи за тие автомобили. Скоро никој, освен автомобилската индустрија, не знае дека фирмата “A. O. Smith” од Милвоки во САД веќе со децении произведува шасии за американски патнички автомобили, ниту дека фирмата “Bendiks” ја прави секоја одделна сопирачка која е вградена во производството на сите американски автомобили. Тоа се стари и добро утврдени компании.

#3 Специјализиран пазар

Главната разлика помеѓу нишата на специјалности и нишата на специјален пазар е во тоа што првата настанала и се развивала околу еден производ или една услуга, а втората околу специјализирано знаење и познавање на пазарот.

Специјализираниот пазар се наоѓа со набљудување и анализирање на појавата и развојот на новите производи и услужни активности. При тоа се поставува прашањето: Каква шанса би дала можноста за поседување единствена ниша? Што треба да се направи за таа ниша да се пополни пред другите. Нишата на специјализираниот пазар има барање како и нишата на специјализирани знаења, но таа има и исти ограничувања. Најголема закана постои кога специјалниот пазар ќе стане масовен пазар, односно кога ќе ја загуби својата ексклузивност.

Две компании, едната во северна Англија, а втора во Данска, испорачувале поголем дел на автоматизирани пекарски печки за колачи и тенок двопек. Пред триесетина години тие биле единствени производители на овие печки. Не постои ништо што би било технички комплицирано кај пекарските печки. Постојат многу компании кои би можеле да прават печки за колачи и двопек, исто така успешно и добро, како што тоа го правеле двете компании. Меѓутоа, тие две фирми го познавале пазарот, ја знаеле секоја пекарница, а и секој пекар ги знаел нив. Пазарот не е ниту голем, ниту доволно атрактивен за некој трет да им конкурира, се додека ги задоволуваат потребите на купувачите.

Останатите постови од овој серијал:

  1. Претприемнички стратегии – Да се биде прв, истовремено и најдобар
  2. Претприемнички стратегии – Да се погоди онаму каде што не очекуваат
  3. Претприемнички стратегии – Променети вредности и карактеристики
post

Претприемнички стратегии – Да ги погодите таму каде што не очекуваат

Претприемнички стратегии Продолжуваме со вториот дел од претприемнички стратегии. Во првиот дел од овие претприемнички стратегии стана збор за стратегијата да се биде прв и истовремено најдобар, денес ќе стане збор за друга стратегија наречена како да ги погодите таму каде што не очекуваат.

Да ги погодите таму каде не очекуваат е потполно различна претприемничка стратегија, дефинирана од друг генерал на Конфедерацијата во САД, кој кажал: “Погодете ги таму каде што не се јаки, сигурни”. Таа стратегија можела истовремено да се нарече креативна имитација или претприемничко џудо, бидејќи најголемата примена на оваа стратегија доаѓала од земјата на џудото – Јапонија која применувајки ги овие стратегии постигнала завидни резултати во екомномијата.

#1 Креативна имитација

Поимот креативна имитација е контрадикторен термин. Тоа што е креативно треба да е оригинално. Меѓутоа овој термин ја опишува стратегијата која претставува имитација. Тоа што претприемачот го работи, некој друг веќе го работел. Меѓутоа, сега таа работа на претприемачот е креативна, од причина што претприемачот, применувајќи ја стратегијата на креативна имитација, разбира што претставува иновацијата, подобро и од луѓето кои до неа дошле и ги користи за да профитира.

Слично на стратегијата да се биде прв, но истовремено и најдобар и стратегијата креативна имитација, има за цел освојување на водечки позиции на пазарот или во одредена индустрија, доколку не може да обезбеди и потполна доминација на тој пазар или во таа индустрија. Но, таа е многу помалку ризична од претходната.

Во времето кога ќе се појави компанијата креативен имитатор на пазарот, тој веќе е формиран и новото претпријатие може да биде прифатено од пазарот. Се случува на пазарот да постои поголема побарувачка отколку што може да задоволи оригиналниот иноватор.

Секако, може да се случи оригиналниот иноватор да ги затвори сите врати за креативна имитација и самиот да профитира. Креативната имитација не го експлоатира промашувањето на првиот иноватор, бидејќи првиот иноватор морал да биде успешен. Работата е во тоа што првите иноватори пропуштиле да го разберат успехот на своите нови конкуренти, креативните имитатори. Креативните имитатори го користат успехот што другите го оствариле, тие го гледаат производот или услугата од аспект на потрошувачите.

Креативната имитација го почнува својот поход на пазарот, а не од производот, како и од потрошувачот, а не од произведувачот. Таа е истовремено концентрирана на пазарот и пазарно е водена. Стратегијата на креативната имитација бара пазар кој остварува брз пораст. Креативните имитатори не остваруваат успех со тоа што ќе ги превземат купувачите од првиот иноватор. Тие всушност, го опслужуваат пазарот, кој првите иноватори го создале.

Практично, тие одат по патот што некој пред нив го трасирал. Креативната имитација ја задоволува побарувачката која веќе постои, а самата не ја создава таа побарувачка. Креативната имитација најдобро функционира во области на висока технологија, од причина што иноваторите во тие области најмалку сакаат да бидат концентрирани на производот, односно повеќе се концентрирани на развојот на самата технологија и самиот производ. Затоа тие покажуваат тенденција погрешно да го толкуваат својот сопствен успех на пазарот, односно со тоа ја пропуштат шансата да го експлоатират барањето на тој пазар кој самите го создале.

Кога се појавиле полупроводниците, во индустријата на часовници знаеле дека тие можат да се користат за погон на часовниците, како многу поточни посигурни и поевтини механизми од класичните механизми за движење на часовниците. Швајцарците набргу направиле дигитален часовник, кој се движел со помош на кварц. Претходно имале големи вложувања во традиционалното производство на часовници, па затоа се одлучиле за постепено воведување на кварцните часовници во подолг временски интервал, а дотогаш овие часовници планирале да бидат луксузна стока. Компанијата “Hatori” во Јапонија, веќе имала долга традиција со производството на конвенционални часовници на Јапонскиот пазар. Компанијата сега видела шанса и можност за креативна имитација во развојот на стандардни, не многу скапи, кварцни дигитални часовници. Додека Швајцарците се свестиле, веќе било доцна. ’SEIKO’ часовниците станале барана стока, така што ги исфрлиле швајцарците од трка.

#2 Претприемничко џудо

Претприемничкото џудо како и креативна имитација се термини кои се најчесто врзани за работење на јапонските претприемачи. Применувајќи ги овие две стратегии, тие остварија светски успех во работењето и ја обновија индустријата и стопанството на целата земја, која беше разорена во големи размери за време на војната. Карактеристика на претприемничкото џудо е спроведување на одлучна акција за создавање на условите за реализирање на бизнис потфати

Беловите лабаратории во 1947 год. го пронашле транзисторот. Станало јасно дека транзисторот ќе ја замени вакуумската цевка кај радиото и ТВ-приемниците, но никој ништо не превземал. Водечките произведувачи на радио и ТВ-приемници биле Американците. Тие почнале да ја проучуваат можноста за примена на транзистор. Предвидувале дека транзисторот ќе се применува некаде околу 1970 год.

Компанијата Sony во тоа време не била многу позната. Нејзиниот претседател Akio Morita прочитал во весниците за транзисторите. Отпатувал во САД и ја купил лиценцата за новиот производ на Беловата лабараторија за 25.000 $. Две години подоцна Sony ги изнел на пазарот првите портабл транзисторски радиоприемници, кои тежеле помалку за 1/5 од сличните радиоприемници со вакуумска цевка, а цената им била помала за 1/3 од цената на класичниот приемник.

Оваа претставува класичен пример за отфрлање на неочекуваниот успех. Американците ја отфрлиле оваа можност поради тоа што транзисторот не бил “тука пронајден”, односно не го пронашле водечките компании RCA и General Electric. Американците биле горди на своите радиоприемници, кои биле квалитетно изработени. Во споредба со нив, силиконските чипови се сметале како ниско ниво. Но, Јапонците оваа стратегија ја повториле со успех и кај ТВ-приемниците, кај дигиталниот часовник и кај рачните дигитрони.

Постојат пет вообичаени навики и однесувања, кои им овозможуваат на придојдените да го користат претприемничкото џудо и да се исфрлат на водечката положба на пазарот.

  • Првата таква навика е NIH (Not Invented Here – не е тука пронајдено). Ова е однесување, при кое компанијата е убедена дека нешто што е ново не може да биде и добро, па така доаѓа до одбивање на новиот пронајдок со презир.
  • Втората тенденција е “да се собере кајмак од пазарот”, односно да се оствари голем профит на еден негов сегмент за кратко време. Собирањето кајмак претставува нарушување на елементарни менаџерски и економски правила. Тоа секогаш се казнува со загуба на пазарот. Кога еднаш ќе се здобијат со таа навика, тие и понатаму ја практикуваат и со тоа стануваат цел на претприемничкото џудо.
  • Третата лоша навика уште повеќе ја слабее конкурентската способност на компанијата: верување во квалитетот. Квалитетен производ или услуга не е она што нејзиниот производител мисли дека е. Квалитетот е она што купувачот го добива и за што е спремен да плати. Производот не е квалитетен затоа што тешко се прави и затоа што чини скапо, како што мислат произведувачите. Купувачот го плаќа само онашто му е од корист и што за него претставува квалитет.
  • Четвртата лоша навика се премиумските цени. Премиумските цени се повик на конкуренција. Она што се гледа како поголем профит за лидерот на пазарот, всушност претставува надомест за придојдениот, кој може за неколку години да го исфрли лидерот од водечката положба и самиот да ја заземе. Премиумските цени наместо да бидат причина за радост, стануваат закана за компанијата.
  • Петта лоша навика е фирмата да оди на максимизирање, наместо да оди на оптимизирање. Како пазарот расте и се развива, тие настојуваат да го задоволат секој корисник одделно, но понудата содржи ист производ или услуга.

Останатите постови од овој серијал:

  1. Претприемнички стратегии – Да се биде прв, истовремено и најдобар
  2. Претприемнички стратегии – Еколошка ниша
  3. Претприемнички стратегии – Променети вредности и карактеристики

 

post

Претприемнички стратегии – Да се биде прв, но истовремено и најдобар

Претприемнички стратегии Стратегија е вештина на војсководителите, вештина за водење војна, вештина за управување, водење на армии во воени походи. Тактиката е начин на спроведување на стратегијата. Постојат неколку претприемнички стратегии, но најдобрите резултати се добиваат кога ќе се искомбинираат неколку стратегии.

Стратегијата да се биде прв но истовремено и најдобар, бил начинот на кој генералот на Конфедерацијата го гледал начинот на добивање на битката, во текот на Американската граѓанска војна.

Во рамките на таква стратегија, претприемачот има за цел да ја освои водечката положба на некој нов пазар или во некоја нова гранка на бизнисот.

Да се биде прв, но истовремено и најдобар, не значи дека мора веднаш да се направи големо претпријатие. Оваа стратегија има за цел освојување на водечката позиција. Да се биде прв и најдобар, претставува стратегија за која многу луѓе сметат дека значи претприемничка стратегија “par excellence”.

Меѓутоа, оваа стратегија не е доминантна стратегија на претприемништвото, ниту таа што носи најмалку ризик или има најмногу успешни резултати. Таа носи најмногу неизвесност, не дозволува правење грешки и не овозможува втора шанса. Меѓутоа, ако се покаже успешна, ова стратегија му носи најмногу резултати на својот творец.

Сите тие примери на стратегијата да се биде прв но и најдобар, како стратегија подразбира поставување пред себе една амбициозна цел; на друг начин таа е осудена на пропаст. Оваа стратегија мора веднаш да ја погоди целта или потполно ќе промаши.

Треба да постои јасна цел и сите напори мора да бидат концентрирани на нејзиното остварување. Кога тие напори ќе почнат да дават резултати, иноваторот мора да ги има спремено ресурсите. Оваа стратегија понатаму, бара и континуирани напори во настојувањето да се задржи водечка позиција, во спротивно тоа би значело само добро подготвен терен за конкуренцијата. Буџетот на компанијата мора да биде поголем отколку пред неговата успешна иновација. Мора да се пронајдат нови корисни вредности за иновацијата, да се индентификуваат нови потрошувачи и да се убедат да ги пробаат новите производи.

Претприемачот кој успеал да биде прв, но истовремено и најдобар, мора својот производ или својот процес сам да го направи надминат и застарен, при што би вовел нов производ или процес, за тоа да не го направи конкуренцијата. Работата на пронаоѓање наследник на успешен производ, мора да почне веднаш и со иста концентрација на напор, која довела до реализација на првобитната иновација. Потоа мора систематски да се смалува цената на производот или процесот.

Стратегијата да се биде прв, но истовремено и најдобар е ризична, па стратегијата креативна имитација се темели на претпоставката дека оваа стратегија почесто ќе биде промашување, отколку успех. Таа ќе промаши поради недостаток на волјаа, поради неадекватни напори, поради недостатокот на ресурси или некој сличен проблем.

Следува:

post

Анализа на бизнис идеи

Потребно е секоја бизнис идеја да се анализира од аспект на тоа какви деловни (финансиски) резултати ветува. На почеток во игра се наоѓат повеќе идеи. Затоа е потребно да се работи на намалување на листата на идеи кои треба да се разгледуваат една по една и да се отфрли најлошата, која не задоволува одредени критериуми.

#1 Временски аспект

Секоја идеја треба да се анализира од временски аспект.

Прашањата кои треба да се постават се:

  • Колку време треба да се одвои за бизнисот?
  • Колку време треба да помине, па бизнисот да почне да дава резултати?
  • Дали ќе се работи само во слободно време?

Може да се случи почетните планови да се засновуваат на претпоставката дека со бизнисот претприемачот ќе се занимава само во слободно време, a потоа и 24 часа може да се малку. Доколку сака да го задржи постојното работно место, а попладне да ја остварува замислата за бизнис, тогаш ќе се јави преоптоварување и заситување. Идиличната семејна атмосфера, со многу слободно време посветено на жената и децата, е неспојиво со претприемништвото. Има случаи кога претприемачите се одлучуваат, поради преоптовареноста, никогаш да не стапат во брак или се одложува раѓањето на деца, додека претпријатието не стекне посигурна работа. Тешко е да се усогласат интересите на семејството и на бизнисот. Има многу растурени бракови, бидејќи бизнисот бара целосна посветеност, а категорија работно време не постои.

#2 Потребни финансии

Финансиите се најлимитирачкиот фактор. Во секоја бизнис идеја мора да постои преглед за потребните финансиски средства. Потребно е да се види со колку средства располага претприемачот, како и да се испитат сите можности за земање кредити. Уште нешто што мора да го имате во предвид: Секогаш планираните потребни финансии ќе бидат помали од вистински потребните.

#3 Располагање со стручност и деловно искуство

Стручноста и деловното искуство се пожелни во работењето, но може и да го нема, а претпријатието сепак да работи успешно. Доколку претприемачот самиот не е оспособен, мора да обезбеди луѓе кои поседуваат знаења.

#4 Ниво на ризикот

Ризикот се смета како прифатлива категорија и како нешто што постојано ќе го следи бизнисот во иднина. Прво, ти ги инвестираш твоите сопствени пари кои ги поседуваш во моментов во нешто за што со 100% сигурност не знаеш дали ќе донесе пари во иднина. Ова е првиот иницијален ризик кој го превземаш на себе па дури и натвоето потесно семејство (мораш да им ги скратиш нивните потреби во замена за финансирање на бизнис потфатите) како еден претприемач.

Како потребни чекори за реализирање на идејата може да бидат:

  • евидентирање на пазарни потреби и индентификација на соодветни деловни можности;
  • утврдување на потребните ресурси за реализација на одредена деловна идеја;
  • проектирање на финансиска димензија;
  • рангирање на одделни деловни идеи врз основа на личнo преферирање, финансиска исплатливост и ниво на ризик;
  • изборот на бизнис идејата, која ќе биде операционализирана во бизнис план.

Постојат многу луѓе со добра идеја, но бројот на луѓето кои се способни, прибирајќи ги потребните ресурси тие идеи да ги реализират, е помал. Всушност тоа е, и треба да е, главната карактеристика на претприемачите – реализирање на зацртаните идеи.

Доколку се согледа некоја можност за бизнис, мора да се брза со реализацијата, бидејќи, ако конкуренцијата утврди дека идејата е добра, може да дојде до преземање на таа идеја од страна на поагресивни и побогати претприемачи. Можно е и повеќе претприемачи да започнат со ист бизнис, со што ќе се зголеми конкуренцијата, па можноста за успех се намалува.

Со навлегување на повеќе претприемачи во ист бизнис, прозорецот на можности се стеснува и се помалку претприемачи можат да влезат во тој бизнис.

При реализирање на идејата потребно е да се помине влезната бариера (влезниот праг), меѓутоа и излезната бариера е значајна при разгледувањето на идејата за отпочнување и релизирање на идејата.

Ако влезните и излезните бариери се големи, претприемачите потешко ќе се одлучат за отпочнување и реализирање на бизнис идејата.

Влезна бариера може да биде:

  • голема потреба од финансиски средства;
  • незнање, како и немање содветна технологија;
  • непознавање на пазарот;
  • законски пречки.

Излезна бариера може да биде:

  • проблем да се повратат вложените средства од купената технологија, бидејќи новите купувачи немат средства или сакаат да ја откупат опремата по поевтина цена;
  • законодавецот, за да оневозможи отпуштање на вработени, поставува законски пречки, за да се оневозможи излегување од започнатиот бизнис.
post

Развој на идеи за започнување на бизнис

Бизнис идеи Секој бизнис почнува од идеја. Методите кои тука ќе ги опфатиме главно се настанати за потребите на воениот сектор, а потоа се пренесени и во цивилниот сектор и се општо познати и прифатени.

Идеите се ресурс со кои претприемачите би требало да се најбогати. Идејата сама по себе не претставува решение на сите проблеми, но претставува голем потикнувачки фактор за започнување на бизнис активност.

Претприемачот кој сака да отпочне со работење, треба да има контакти со голем број на луѓе и добро да слуша туѓи идеи. Најчесто луѓето со добри идеи не се и добри реализатори или им недостасува некоја од компонентите: искуство, знаење или финансии; поради што не можат да ја реализираат идејата.

Со слушање на изнесени идеи, решителен и дисциплиниран човек може за себе да обезбеди добар бизнис.

За жал оној што имал добра идеја, а немал одлучност да ја реализира идејата, останува само нем набљудувач на туѓ успех. Секоја иновација треба да се заштити во заводот за патенти, за да не се злоупотреби од страна на другите претприемачи.

Идеите не треба да се чекаат да дојдат сами од себе, туку проблематиката треба систематски да се следи и истражува. Ние ќе ги анализираме начините и методите за добивање на идеи и нивното користење. При тоа, потребно е да се истакне дека претприемачите не треба да претеруваат со голем број на идеи, кои сакаат да ги реализираат, туку да пронајдат која од идеите е најдобра и таа да ја реализираат. Бидејќи, доколку сакаат да реализираат повеќе идеи, може да се доведат во состојбата да не можат да реализираат ниту една.

Изворот на идеи за новиот производ треба да се бара во маркетингот, во истражувањето на пазарот, конкуренцијата, потрошувачите, дистрибутерите, продавачите, и во сопственото истражување. Треба да се користат сите можни извори на идеи за нови производи-услуги. Освен споменатите можности треба да се додадат и снабдувачите, списанијата, сервисите, поплаките на корисниците на производот и сл.

Карактеристика на работењето на големите компании е што кај нив идеите доаѓат од нивните лаборатории, или истражувачки центри. Во развиените земји, до идеи за нови производи/услуги, може да се дојде и преку вселенски и воени истражувања. Групирање на идеите може да се изврши и преку одредени научни методи. Во светот постојат неколку широко применети методи, кои поттикнуваат интуитивно размислување. Тука се опишани методи за добивање на идеи за големи корпорации, меѓутоа со одредена апроксимација, може да послужи и како начин за добивање идеи и во малите претпријатија.

#1 Brainstorming (мозочна бура)

Оваа техника се состои во организирање креативен состанок на одредени стручни лица, чиј број најчесто се движи помеѓу 5 и 15, кои  вршат собирање на мислења, ставови, како и идеи за конктретно прашање. Се бара целосно слободно изјаснување. Критиката е исклучена.

Не смее да се слушнaт коментари: тоа е глупаво, тоа е неможно и слично, со цел да се соберат што повеќе идеи без оглед на нивното значење и можно влијание на решавањето на конкретниот проблем.

Потоа следува оценување на значењето на секоја идеја и нејзино рангирање. По рангирањето, идеите влегуваат во понатамошен третман и високо рангираните идеи одат на понатамошно реализирање.

Оваа може да се примени и во малото стопанство, на тој начин што претприемачот би собрал луѓе (сега има се поголем број на високообразовани претприемачи, кои исто така имаат високообразовани пријатели, кои можат конструктивно да учествуваат во добивање на идеи, притоа секој човек може да даде конструктивно решение) кои слободно и спонтано би изнеле идеи, а понатаму високорангираните идеи претприемачот би ги реализирал. Овие методи главно се настанати за воени потреби, но постепено се преместени и во цивилен сектор, општепознати се и при нивното спроведување може да се дозволи флексибилност, односно прилагодување кон условите кои владеат на теренот, односно во компанијата, а добиени резултати сепак да бидат високо вреднувани.

#2 Delphi

Delphi методот го добил името по Грчкиот град каде во старите времиња се пророкувало. Методот се состои од одделни испитувања, најчесто преку прашалници, се повикуваат експерти (носители на клучни работни задачи) на повеќекратен разговор, поради утврдување на нивниот став, идеја или предлог.

Тие даваат одговори, наведуваат факти и предлози. Во вториот круг од разговорите, учесниците се известуваат за дотогашните вкупни резултати, па од нив се бара да ги бранат своите ставови. Постапката по потреба се повторува. За тоа време доаѓа до расчистување на проблемот, до кристализација на конечните ставови, идеи и предлози. Доколку не се постигне резултат испитувањето се прекинува, а може да продолжи со другите учесници.

Истото оваа може да го примени претприемачот за своите потреби во поедноставена форма, составувајќи прашалник и собирајќи одредена група на пријатели или познаници (сепак не треба да се заборави дека лице во лице интервјуата со потенцијални купувачи кои не ги познаваш даваат најдобри резултати), од кои би се обидел да собере одреден број на корисни идеи.

#3 Синектички метод

Синектички метод е специфичен облик на дискусиски метод за пронаоѓање идеи, решавање на одредени проблеми и др.

Дискусискиот тим се состои од 5 до 7 лица со различна стручност и образование, лица кои се специјално одбрани за таа пригода.

Проблемот, целта и планот се разложуваат толку долго, се додека сите членови на дискусиискиот тим не ја сфатат нивната суштина, значењето и она што се сака да се постигне со работата на тимот.

Потоа проблемот се отуѓува, се наоѓа сличност во природата (се зема облик на животни: риби, жаби, желки… и други како идејни облици за одредените производи) и слично. Со помош на таквото апстрактно скршнување од почетниот проблем, се бара и се наоѓа неговото решение.

Решението може да претставува идеја која се граничи со фантазија, што на организаторот на дискусијата му остава задача подоцна со обработката на резултатите, да извлече корисни и потребни сознанија и заклучоци.

#4 Морфолошки метод

Морфолошкиот метод е соодветен за идеите за високата технологија. Тој обезбедува, да се избегнат битните грешки во пристапите од кои се тргнува во предвидувањето и овозможува примена на принципот на повеќе димензионална класификација, која се сведува на расчленување на одредена целина на составните делови.

Се формира матрица во која во првата колона се основните обележја, а во другите колони се варијации на основните обележја.

При примената на морфолошкиот метод во прв ред е потребно да се утврдат сите постојни обележја (се анализираат сите можни варијанти без оглед колку се чудни или тешко остварливи) и се внесуват во матрицата. На тој начин, овој метод може да помогне да се изврши коректна класификација на новите технолошки решенија. Покрај тоа, се отвара можност за комбинирање на елементите во нов пристап, независно од тоа во која мерка таквите решенија се моментално можни, изводливи и ефикасни. На Сликата 6. е даден приказ на морфолошка матрица.

Морфолошка матрица

Морфолошка матрица

#5 Креативен удар

Терминот креативен удар прв го употребил Tom Peters, со цел да го опише процесот на агресивно откривање на знаењата и интересите на конкурентите. Тој предлага сите вработени да се преобразат  во т. н. Vacuum cleaners (правосмукалка) за да побараат и да го разберат најдоброто што го нудат другите.

Токму тоа го правел Marriott при дизајнирање на својата мрежа хотели. Цели тимови од вработени во маркетингот, финансиите, човековите ресурси и оперативата биле испратени на близу 400 конкурентски хотели за да ги испитаат нивните карактеристики (креветите, големината на собите, дебелината на sидовите, придружните ресторани итн.), нивните услуги (резервации, внимание на персоналот и др.) и нивниот менаџмент (работење, морал). Резултат на тоа била добро дизајнирана мрежа хотели со пристапни цени, наменети за бизнисмени кои често патуваат.

Истото ова мора секој претприемач да го применува сé додека работи, бидејќи вниманието кое се обрнува на конкурентите, мора да биде големо за да се знае однесувањето на секој конкурент (цени, односот кон клиенти, начин на плаќање…).

Секаде во светот е голема чест да се има вработување, а не е ни лесно ни едноставно да се бара ново вработување, поаѓајки од тоа, секој вработен треба без никакво посебно насочување да го прати пазарот и конкурентите и за тоа да го известува претприемачот, кој соодветно би реагирал на секој предизвик.

#6 Уметноста и занаетот

Уметноста и занаетот може да биде добар пат за развој на сопствен бизнис. Луѓето кои се образовани или имаат некој посебен талент или занает, нормално е при започнувањето на бизнис да поаѓаат од знаењата кои ги имаат. На тој начин, тие се во можност да го спојат бизнисот и задоволството. Каков било напор околу реализацијата на некоја бизнис идеја нема да претставува голема препрека. Освен заработувачката, можно е да се постигне и големо уметничко ниво (сликарство, изработка на скулптури). Со тоа се остварува и соодветен морален надомест.

#7 Лично искуство

Личното искуство стекнато во одредена работа, секако дека ќе се примени за одредени иновации кои се од интерес на претприемачот.

Ако некој во соседството има проблеми со компјутерската обработка, познавањето на англискиот јазик, тоа може да се искористи и да се промовира давање на такви услуги.

Некои луѓе се трудат своето хоби или спортскиот интерес, развиен во слободното време, да го имплементираат во работењето.

Тука претприемачот се чувствува сигурен, а освен тоа гледа и можност да заработи и да оствари свое задоволство.

Љубителите на животни сакаат да отвараат продавници за своите миленици. Љубителите на лов и риболов, како специјалисти за сите проблеми кои можат да настанат при овие активности, можат да дадат информации и да обезбедат потребен прибор за непречено и комплетно извршување на овој спорт. Љубителите на автомобили ќе отворат сервис или продавница за автоделови. Собирачите на ретки автомобили, марки, стар мебел… логично е тоа знање да им го наплатат на заинтересираните купувачи.

Постојат и други начини за добивање на нов производ/услуга како што се: препознавање на потребата; подобрување на постојните производи/услуги; комбинирање на различни “индустрии”; забележување на трендови; обрнување внимание на се; поставување на прашањата; прво именување, па потоа развивање и други.