post

Маркетинг план: Кои се очекуваните резултати од активностите?

Маркетинг план Полека, но сигурно стигнавме и до последното прашање на кое треба да даде одговор еден маркетинг план. Тоа прашање се однесува на резултатите. Прашање кое иако претставува тактичко прашање сепак има дел и од стратешкото во себе.

Оваа прашање има за цел да даде вовед во повторување на целиот процес. Оваа прашање има за цел да овозможи мерење на резултатите од процесот.

Ништо не е идеално. Се може да се подобри. Не смееш да се вљубиш во твојот план, не смееш да се вљубиш во актуелниот процес кој штотуку си го дизајнирал. Доколку те обземе љубовта, паѓаш. Губиш. Нема спас. Мора постојано да го подобруваш процесот. Мора постојано да мислиш на подобрување дури и да си најзадоволен со тековните резултати.

Ти си претприемач, и најзадоволен си не кога постигнуваш резултати, туку кога можеш да подобриш нешто. Кога сите гледаат успех, ти гледаш можност за поголем успех. Како и во се останато кога станува збор за бизнисот, истото се однесува и на маркетингот. Затоа овој твој план, всушност претставува план за континуирано подобрување. Затоа, ако добро си го разбрал серијалот, ова не е еден темплејт, не е Х чекори за успех или Х чекори за изработка на маркетинг план. Ова е еден процес за континуирано подобрување. Дали ќе го следиш, останува на тебе.

Веќе ги имаш дизајнирано тактиките, односно активностите кои треба да ги постигнеш, а следното е да знаеш како сека активност ќе даде доприност во исполнување на целите (првото прашање на кое одговори во овој маркетинг план).

Ако однапред не го знаеш посакуваниот резултат, нема да знаеш ниту како да го подобриш, ниту дали си постигнал успех, ниту кои се причините за успехот или неуспехот.

Едноставно, твојот маркетинг план со додавање на очекуваните резултати од секоја активност претставува основа за мерење на севкупниот процес. Сакаш 1000 нови лајкови на Facebook страна, си реализирал 900, дали тоа е успех или неуспех. Зошто е неуспех, ако е неуспех? Која е причината за тој неуспех? Зошто се случило такво нешто? Дали нешто е лошо испланирано? Може ли да се подобри во наредниот циклус?

Тоа се прашањата на кои ќе бараш одговор и чии одговори ќе ги имплементираш во следниот циклус на планирање.

Останатите постови од овој серијал за маркетинг план:

post

Фактори кои непосредно влијаат врз купувачите

Постојат различни фактори кои влијаат врз определбата на купувачите за тоа што ќе купуваат.

Купувачките навики во голема мерка се формираат под семејно влијание, под влиание на влијателните групи, како и од социјалната положба на која му припаѓа одредена личност.

#1 Влијание на влијателните групи

Купувачките навики често се под притисок на влијателните групи.

Припадноста кон одредени општествени групи, определува што поединецот ќе купува. Предводниците се следат во купувањето, од една страна за да се обезбеди одреден статус, а од друга страна за да се намали ризикот, бидејќи производот некој го користел и за него дава одредени препораки.

Влијателните групи обезбедуваат одреден стандард во изборот на гардеробата, цигарите, автомобилите, списанијата… Одредена индивидуа може да припаѓа или да не припаѓа во одредена влијателна група, но сепак да биде под влијание на нејзините обичаи и социјални вредности.

#2 Влијание на социјалниот слој

Купувачките навики се под влијание на социјалната класа на која и припаѓа потрошувачот.

Истражувањата на W.Lioyd и Pierre Martineau во Чикаго, покажале дека постојат шест социјални класи дадени во табелата. Класификацијата на социјалните класи може да биде многу важна при одбирањето на сегментот од пазарот. Ќе треба да се користат различни начини, односно медиуми за комуницирање со клиентите од различни социјални класи.

Во табелата е даден приказ на социјалните класи и нивното влијание врз купувањето на определени производи (Kuriloff A. H.; J.M.Hemphill,Jr; D.Cloud: Starting and Managing the Small Business; Third Edition; Mc Graw-Hill.N.Y.;1993, стр. 84-85).

Социјална класа КарактеристикиКупувачко однесување% на партиципација
Висока горнаСоцијално истакнати, со наследено богатство, членови на елитни клубови, децата посетуваат приватни училишта и врвни факултети, сигурна социјална позиција во општеството, поради сигурноста на социјалната позиција можат да скршнуваат од социјални норми повеќе од дргите класиГи трошат парите како да се неважни, но не расфрлувајќи се’, конзервативна гардероба, големи и раскошни куќи, послуга0,5
Ниска горнаЛуѓе кои ја заработиа својата социјална позиција; претседатели на корпорации, успешни претприемачи, бизнисмени; во потрага се по висока социјална оценка и угледУпотреба на забележителни производи кои симболизираат успех и благосостојба, базени, јахти, гардероба од познати имиња и слично2,5
Висока среднаЛуѓе со мотивација концентрирани на кариера, сопственици на компании со средна големина, луѓе со грациозен стил на животУпотреба на квалитетни производи, во тек се со модата, употребуваат забележителни производи поради квалитетот, а не за да се истакнат со нив12
Ниска среднаСоцијална класа која го почитува законот и вредно заработува. Најчести занимања се од типот на нераководни канцелариски занимања. Овие луѓе постојано се стремат доследно да ги завршат своите работни задачиОсновна опсесија им е домот. Купуваат стандардна домашна опрема и прехрамбени продукти. Читат списанија и ги користат информации од нив30
Висока долна"Работничка класа" со рутински начин на живеење. Инертни кон промени, слаби социјални контакти надвор од дома, одморите ги користат за посета на родниниЖивеат во одбивни делови на градот во мали куќи. Импулсивни купувачи на нови производи35

#3 Демографските фактори

Демографски фактори помагаат во одредување на карактеристиките на купувачите: старост, пол, етничка припадност, семејна состојба, социјален статус, приходи и слично.

Од овие информации може да се изгради опис на типичниот купувач кој треба да се привлече. Потоа, ќе треба да се открие колку од овие потенцијални купувачи живееат во областа која е дефинирана како можен сегмент од пазарот.

Семејството влијае на ставовите на децата во врска со купувањето на одредените производи. Но и децата влијаат на ставовите на возрасните, особено во тинејџерските години, кога промовираат користење на одредени технички апарати, како: мобилни телефони, компјутери, интернет.

Демографските фактори кои исклучително ги интересират маркетинг експертите се: бројот на луѓето, нивните миграции, половата и старосната структура, структурата на домаќинствата, националната, верската, расната припадност, бројот на жените, децата и возрасните, наталитетот, морталитетот, бројот на луѓето што живеат на село и во град, нивната миграција во насока од село кон град и слично. Овие фактори влијаат на побарувањето на одредените производи, односно претставуваат потенцијален пазар.

Поради експлозијата на бројот на населението, миграцијата е честа појава и мора да се анализира. Миграцијата може да биде во насока: село град, град-град, држава-држава. Но, може да биде и град-село, таа појава е сега кај нас присутна, бидејќи голем број луѓе се останати без вработување поради затварање на фабриките, како и поради проблемот да се обезбеди стамбен простор, бидејќи има семејства каде три генерации живеат во еден стан. Моментално во одредени села има големи необработени површини и напуштени куќи, па најчесто постарата генерација почнува да се враќа во селата, обновувајќи ги своите стари или купувајќи нови куќи и имоти.

Структурата на домаќинствата игра значајна улога во маркетингот.

Бидејќи различно купуват самци, различно брачни парови без деца, различно брачни парови со едно или повеќе деца, различно е кога тие уште живеат со баби и дедовци. Различни се и приходите кои ги остваруваат тие семејства, бидејќи можат да живеат од социјалната помош, може да работи еден или повеќе членови на семејството, а може и нивните приходи да бидат појачани со пензиите, што ги остваруваат постарите членови на семејството.

Половите се разликуваат во купувањето. Бидејќи се зголемува бројот на вработените жени, се зголемува и продажбата на производите и услугите кои тие ги користат.

Етничката, верската, расната припадност и односите помеѓу овие заедници, влијае дали одредениот производ ќе се троши од страна на другите припадници.

Различната старосна структура условува користење на различни производи. Редослед на користење на производите се: прво бебешка храна, потоа играчки, спортска опрема, понатаму школување и мода, техничката опрема, кола и куќа, туристички патувања, лекови и болници и старечки домови и на крајот погребни услуги.

post

Маркетинг план: Кој ќе биде одговорен за имплементација на активностите?

Менаџмент Да продолжиме со седмото, односно претпоследното прашање на кое еден маркетинг план треба да даде одговор кое исто така е од делот на тактички прашања кога станува збор за маркетингот.

Веќе знаеш што треба да постогнеш. Знаеш кого треба да привлечеш со твоите маркетинг активности. Ја имаш дизајнирано инката и она што ќе користиш во секоја фаза. Знаеш колку пари треба да потрошиш или пак можеш да потрошиш. Имаш и маркетинг план кој ти кажува до кога треба секоја тактика да се имплементира. Сега е време за одговорностите. Односно, кој ќе треба да биде вклучен во имплементацијата и кој ќе биде одговорен за секој дел од имплементацијата.

Одговорност е да се знае кој треба да направи нешто. Но, одговорност е да се знае и кои се последиците од правење на тоа нешто или не правење на тоа нешто. Одговорност е и да се знае што значи кога правилно се направилот тоа нешто, а што значи кога неправилно се направило тоа нешто. Одговорност е да се знаат и следните чекори доколку тоа нешто не е исправно направено.

Одговорноста има клучна улога во еден маркетинг план и неговата имплементација.

Одговорноста ја трансферира визијата на хартија (она што досега го имаш направено) во нешто опипливо и врзано за човек. Одговорноста го оживува еден маркетинг план. Таа се врзува за име и презиме. Таа претставува 50% гаранција дека она што се планира и ќе се реализира.

Но, кој ќе биде одговорен?

Прв си ти, претприемачот

Да, првата и најголемата одговорност е твојата. Тука нема бегање, нема оправдување, нема никакви изреки… Неуспехот на имплементацијата, е твој неуспех, неуспех на твојот бизнис.

Можеби ти си и единстевниот одговорен, доколку си мал бизнис, од еден човек. Но, и да имаш повеќе луѓе вработени, стратешката одговорност е кај тебе. Ти си претприемач, ти си тој кој треба да ја менаџира имплементацијата.

Доколку е потребна 100% одговорност за 100% имплементација на се онака како што е замислено, ти како еден претприемач имаш 70% одговорност.

Зошто 70%?

Затоа што визијата е твоја, погрешна визија било кој да је имплементира нема да може да даде резултати. Затоа што целните купувачи ти ги дефинираш, ти ја дизајнираш инката…

Затоа што без тебе имплементацијата е невозможна, дури и да ја споделиш одговорноста за имплементација. Мора да објасниш, да контролираш, да управуваш, да подобруваш…

Започни со дизајн на твоите одговорности.

Твоите соработници

Доколку не си сам во сево ова, одговорноста ќе биде и на твоите соработници, оние кои на некаков начин директно ќе се вклучат во процесот. Но, како што забележавме погоре, таа одговорност е само 30%.

Доколку и таа одговорност не ја распределиш на вистинскиот начин, повторно успехот на имплементацијата нема да биде ни блиску до твојот видик.

Сите се различни. Некој е подобар од другите во нешто, додека послаб во нешто друго. Ти како еден претприемач мора да знаеш кој за која задача е најдобар. Што е најоптимално?

Затоа, размисли два пати пред да донесеш одлука за тоа како да ги распределиш одговорностите.

Сега може да ги наредиш коцките онака како што треба да бидат наредени. Тоа значи дека нападот може да започне. Патот кон победата е трасиран и треба да се изоди.

Може да започнеш, иако останува уште едно прашање.

Останатите постови од овој серијал за маркетинг план:

post

Промоција во функција на меѓународниот маркетинг

 

Промотивните активности претставуваат еден од најсилните инструменти на маркетинг миксот, во чија основа се наоѓа комуникацијата со купувачите, односно промоцијата е начин на комуникација помеѓу компанијата и купувачите.

Целтa на промоцијата е подобро запознавање и информирање на потенцијалните купувачи за постоење на одреден производ, неговите квалитети, а индиректно и со самата компанија.

Компаниите сметаат дека купувачите нема да купуваат производи или да користат услуги кои им се помалку потребни, па задача на промоцијата е да го убеди купувачот да го купи производот или да ја користи услугата. Компанијата мора да води сметка за квалитетна промоција на своите производи/услуги, како и за промоција на самата компанија, нејзините технолошки и морални вредности.

Со промоцијата се информира, објаснува и се убедуваат купувачите да користат одреден производ или услуга. Се смета дека 80% луѓе купуваат или не купуваат одреден производ/услуга, како резултат на одредена препорака.

За таа цел компанијата ангажира истакнати поединци, спортисти, актери… кои даваат препораки или користат одредени производи.

За да се реализираат овие активности потребно е да се определат финансии, како и целите кои треба да се постигнат преку промоцијата и да се оформи буџет за реализирање на промоцијата. Овие инвестиции треба да се анализираат како по прашање на нивниот износ, рокот на враќање на средствата, очекуваните финансиски ефекти и потенцијалните ризици.

Одделни компании водат сметка и за интересите на купувачите и по купувањето, но има компании кои не се заинтересирани за интересите на купувачите по извршено купување, туку ги интересира само моменталното остварување на продажбата.

Таквото однесување може да зависи од политиката која се развива во една компанија, а зависи и од производот кој се купува.

На пример: Оние што продаваат скапи правосмукалки, чии цени изнесуваат неколку илјади евра, најчесто ги продаваат на средновечни луѓе. Многу тешко е веројатно во нашите услови да се продаде на истиот купувач два пати таков производ. Па продавачите се насочени на агресивен начин да извршат продажба, претерано нагласувајки ги одредените користи и карактеристики на производот. Доколку се создаде негативна слика за таа компанија, по определен период компанијата има можност да се пререгистрира и да промени име или може да преземе некоја слична трик акција и продажбата е повторно лесна. Ова се краткорочни, дури и криминални активности, но во пракса можат да се пронајдат. Оние што сакаат сериозно да работат недозволено е да не се интересираат за интересите на купувачите, бидејќи секоја измама ќе исплива на површина и не може долго да се крие. Секоја добра и квалитетна пропаганда може значително да ја зголеми продажбата, па секоја компанија врз база на своите искуства определува одреден % од приходот кој оди во реклами.

Менаџерите имаат можност да користат четири инструменти на промотивниот микс:

  • рекламирање, 
  • лична продажба, 
  • публицитет и 
  • промотивна продажба.

Менаџерот ги користи сите четири инструменти за остварување на промотивни цели, при тоа давајќи им различно значење на одделни инструменти.

Пример: Компанијата која се занимава со продажба на опрема, многу повеќе внимание посветува на личната продажба отколку на рекламирање или публицитет. Спротивно на тоа, произведувачите на потрошните добра поголемо внимание посветуваат на реклама и на промотивна продажба. Рекламата има поголем аудиториум, но личната продажба овозможува директна размена на мислења со купувачите (евентуални забелешки, прашања и сл.). Запознавањето на купувачите со техничките карактеристики на производот, како и начините на примена на одреден производ, многу поефикасно се врши со лична продажба отколку со реклама.

Постојат неколку стратегии за остварување на овие цели:

Стратегија: Промена на организацијата на продажбата.

  • Тактика: Зајакнување на организацијата на продажбата.
  • Тактика: Реорганизацијата на продажбата во одделни региони. 
  • Тактика: Вработување на дополнителен персонал во продажбата.
  • Тактика: Концентрирање на најпрофитабилните производи.

Стратегија: Промена на начинот на реклама и промоција.

  • Тактика: Засилување на рекламата за производот на одделни пазари.
  • Тактика: Креирање нови промотивни кампови.
  • Тактика: Промена на методите на промоција.
post

Маркетинг план: До кога треба да се спроведат активностите?

Маркетинг календар Продолжуваме со шестото прашање на кое треба да даде одговор еден маркетинг план. Станува збор за рокови на завршување на планираните активности, односно тактики.

И ова е тактичко прашање или едноставно процедура која ќе служи за подобрување на севкупните напори кога станува збор за маркетингот.

Сега кога веќе знаеш што се треба да имплементираш, знаеш колку пари имаш на располагање и сето тоа е добро усогласено заради максимизирање на резултатите, ќе треба да направиш еден план за имплементација на тие активности или тактики.

За ваквите потреби се користи маркетинг календар.

Нема да навлегувам во детали за опишување на изработка на маркетинг календар бидејќи досега беше опфатен во повеќе наврати тука на претприемач, па затоа ќе ги наведам линковите на кои ќе можете да прочитате повеќе за тоа како да подготвите маркетинг календар:

Тука само ќе се обидеме да дефинираме еден процес или чекори за имплементација заради изработка на овој календар:

  • Извлечи ги сите активности за сите персони кои ги наведе на скиците на маркетинг инката
  • Пополни ги во табелата која ќе ти служи како маркетинг календар (или користи го темплејтот кој го обезбедивме)
  • Размисли за целиот процес на инката и времетраење на истото како и можните циклуси на тактиките кои ќе ги имплементираш
  • Определи време кога ќе почне и кога ќе заврши секоја тактика
  • Тактиките кои ќе бидат постојани ќе имаат ознака “континуирано”
  • Внеси го идеалниот купувач во втората колона
  • Внеси го буџетот кој ти стои на располагање во третата колона (претходното прашање)
  • Може да ја внесеш и фазата од инката за која се однесува (ова го нема во темплејтот, но може да биде од помош)
  • Внеси ги целите кои треба да ги постигнеш со секоја тактика
  • Подготви колона за резултати од имплементација

Забележувате дека еден ваков календар ќе има повеќе функции. Првата е да обезбеди имплементација на се што е испланирано. И втората е да обезбеди доволно информации заради мерење на резултатите и подобрувања на целиот процес во иднина.

Останатите постови од овој серијал за маркетинг план:

post

Маркетинг план: Буџет

Да продолжиме со петото прашање на кое ќе треба да даде одговор еден маркетинг план, за да се обезбеди перфекционизам во функционирањето на маркетинг процесите. Станува збор за буџетот или колку пари ќе имаме на располагање за трошење заради исполнување на целите, односно она што го одговоривме во првото прашање.

И оваа прашање како и претходното спаѓа во групата на тактички прашања. Стратешки прашања беа првите три, односно:

  • Што треба да постигнеме?
  • Кого треба да привлечеме?
  • Како да ја дизајнираме маркетинг инката?

Сите останати прашања спаѓаат во групата на тактички прашања кога станува збор за еден маркетинг процес во еден мал бизнис.

Пари, пари, пари… Секогаш се чини дека се најважни, најпотребни и најнедостапни. Но, тоа и предизвикува многу грешки за сопствениците на малите бизниси.

Освен грешката која ја напоменав во претходното прашање за активности или тактики кое се наметнува како прво, голем број на грешки се и започнување со прашањето за буџетот и потоа врз основа на тој одговор да се определат активностите и тактиките без претходно да се постават целите, дефинираат идеалните купувачи или дизајнира маркетинг инката.

Во таков случај резултатите се никакви или едноставно не се на онаа посакувано ниво за еден претприемач.

Она што е важно до сега е дека ти веќе имаш изградено модели, односно макети на твојот маркетинг процес со кои ќе можеш да си играш игра на стратегии. Во исто време, ќе можеш да го прилагодуваш буџетот и да го видиш неговото влијание врз резултатите.

Понекогаш буџетот може да одигра и ограничувачка улога, особено ако ние дозволиме тоа да се случи. А, дозволуваме ако започнеме со определување на буџетот како прво нешто во планирање на маркетинг процесите. На пример, 5% од приходот од минатата година. Ваквото определување на буџетот не ми се допаѓа бидејќи во целост се потпира на нешто поминато, а ние спремаме план за во иднина. Нема логика.

Проблемот е што влијанието на различни маркетинг агенции играат клучна улога во оформување на твојот буџет. Но, сите се различни и сите советуваат преку сопствено стојалиште на видеување каде доминира личниот интерес. Ако контактирате со видео продукциска куќа таа ќе има сопствено видување дека треба да имаш определен буџет за видео реклами. Ако разговарате со некоја радио станица ќе добиете сосема поразличен пристап. Интернет маркетинг агенција пак ќе ви даде едно сосема поинакво видување. Затоа и овој пристап не е прифатлив за еден мал бизнис.

Најдобро е да започнеш од она што досега го имаш подготвено во овој маркетинг план, односно поточно од идеалниот купувач. Твојот маркетинг план врз основа на еден систематски пристап веќе содржи:

  • што треба да се постигне, во форма на тоа колку купувачи треба да генерираме,
  • детален опис на идеалните купувачи и
  • развиена маркетинг инка.

Ајде да дефинираме еден процес кој би можел да го примениш.

#1 Вредноста на твојот идеален купувач

Наместо да користиш податоци од минатата година, започни со вреднување на твојот идеален купувач. Колку вреди еден твој идеален купувач кој ќе помине низ инката до крајот? Колку пари во иднина, не само за една година току во однос на целиот животен век ќе донесе тој еден идеален купувач во твојот бизнис?

Нема да навлегуваме сега во формули, бидејќи различен бизнис ќе има различна вредност на идеален купувач, но она на што треба да внимаваш е да дојдеш до некоја просечна сума на пари која твојот бизнис ќе ја заработи од тој еден идеален купувач. Забележете дека користам термин заработи, тоа е износот кој ќе претставува профит за твојот бизнис и од кој ќе можеш да користиш за генерирање на уште повеќе купувачи.

Ако има потреба, а ќе има, истото треба да го направиш за сите дефинирани персони на идеални купувачи.

#2 Определи ја вредноста за целиот процес на инката

Сега кога веќе знаеш колку твојот бизнис ќе заработи доколку тој купувач стигне до крајот на маркетинг инката, лесно ќе можеш да размислиш за делот кој сакаш да го издвоиш за генерирање на еден таков купувач. На пример, ако тој купувач доколку животен век на купување во твојот бизнис е 5 години ти заработи 100.000 денари веќе имаш слика за тоа колку сакаш да остане за твојот бизнис, а колку би можел да генерираш за привлекување и процес на влечење во маркетинг инката на нови идеални купувачи.

Може да одиш и во претпоставки дека во просек тоа се по 20.000 денари годишно, иако различен бизнис различно ќе го распределува тој износ по години на пример некои бизниси најмногу ќе генерираат во петата година а помалку во првата. Ова е резултат на самата маркетинг инка, бидејќи можеби кога повторно купува купува повеќе или пак кога е во фазата на препорачува купува во најголем износ поради фактот на високата доверба која ја има кон бизнисот.

Од друга страна, секоја фаза ќе бара различен износ на пари. Теоретски гледано, раните фази треба да искористат помал процент на парите додека понапредните фази повеќе. Оваа теорија се базира на фактот дека колку повеќе идеалниот купувач се движи надолу низ инката, тој е поблиску до одлука да купи. Инвестираните пари во подолните нивоа се со најмал ризик и со најголема веројатност за брз повраток на инвестиција.

Важен фактор кој ќе треба да го разгледаш е и времетраење на процесот на инката. Некоја ќе биде за неколку месеци, но некои бизниси ќе им требаат повеќе години за влечење на еден идеален купувач до крајот на инката. На пример, бизнис кој продава iPhone апликација ќе има инка која ќе трае неколку месеци, додека бизнис кој продава автомобил неколку години.

Сепак на крајот кога ќе одлучиш ќе имаш одредена сума на пари која треба да ја искористиш за привлекување на идеалниот купувач во инката и неговото влечење кон последната фаза во таа инка. На примерот од горе, најпросто кажано може да одлучиш дека 10.000 денари ќе користиш за генерирање и влечење на еден купувач. И доколку инката е проектирана така да процесот од влегување до последната фаза трае една година, ќе имаш на располагање 10.000 денари за генерирање на еден купувач.

Со еден ваков приод знаеш дека во првата година ќе потрошиш 10.000 денари, но тој во првата година ќе генерира 20.000 денари и за 5 години ќе донесе 100.000 денари, но и како препорачувач може да донесе уште идеални купувачи на почетокот на твојата инка.

#3 Распредели ја вредноста по фазите

Кога веќе знаеш колку пари имаш за генерирање на еден идеален купувач и неговото влечење низ целиот процес на инката, потребно е да го алоцираш тој износ по фазите.

Како едно правило веќе напоменавме повеќе пари за понапредни фази. Но, сепак тоа ќе зависи од твојот бизнис и индустријата во која се наоѓа. На пример тие 10.000 денари би можел да ги распределиш вака:

  • За дознавање и будење на свесност 500 денари
  • Кога е во фаза на анализирање и истражување 1000 денари
  • Кога одлучува и избира 1500 денари
  • Кога е во фаза на купување 2000 денари
  • Кога е во фаза на повторно купување 2500 денари
  • Кога е во фаза препорачува 2500 денари

#4 Сега колку пари треба да потрошиш за секоја фаза?

Сега кога веќе знаеш колку пари ти треба за секоја фаза и знаеш колкав е износот на идеалните купувачи кои треба да се движат низ секоја фаза, лесно ќе можеш да го определиш потребниот буџет за секоја фаза.

На пример, ако за фазата анализирање и истражување ти требаат 1000 денари за еден идеален купувач за да го пренесеш во фазата одлучува и избира, а за исполнување на целите во таа фаза ти требаат 200 идеални купувачи, тогаш буџетот за таа фаза ќе биде 200.000 денари.

#5 Колку пари треба да потрошиш за секоја тактика?

Сега имаш буџет по фази, имаш тактики или активности за секоја фаза од претходното прашање и ќе можеш да направиш уште едно распределување на тој буџет за таа фаза по тактика.

На пример, ако буџетот за целата фаза анализирање и истражување е 200.000 денари, а во претходното прашање како тактики си определил дека треба да користиш, блог постови, e-книга и каталози по пошта ќе можеш да го распределиш тој износ на ваков начин:

  • Блог 50.000 денари,
  • Е-книга 50.000 денари и
  • Каталози 100.000 денари.

Останатите постови од овој серијал:

post

Маркетинг план: Активности во различните фази низ маркетинг инката

Листа на маркетинг активности

Листа на маркетинг активности

Продолжуваме со четвртото прашање на кое ќе треба да даде одговор еден маркетинг план, а тоа е кои активности (тактики) ќе ги имаме или користиме во различните фази на маркетинг инката.

Забележувате дека целта е преку подготовка на маркетинг план да внесеме еден систематски пристап во сфаќањето и практицирањето на маркетингот. Сега сме на четвртото прашање, но претходните три се всушност темелите на твојот севкупен маркетинг процес. Ова што сега ќе го одговориш и она што во следните прашања ќе одговориш се базира на претходните три. Доколку не успееш квалитетно да ги одговориш претходните три, подобро не започнувај со оваа прашање и наредните секако.

Интересно е што имам видено повеќе маркетинг планови, односно процеси да започнат токму од оваа прашање, но без инката. Па, слободно може да кажам и дека повеќе од 90% од малите бизниси функционираат така, започнувајќи од дизајнирање на тактики, односно активности за привлекување на купувачи. Но, затоа и повеќе потрошени пари за послаби резултати. Затоа и идејата за еден ваков серијал и едно повторно насочување кон темелите на маркетингот како она за започнување на бизнис на претприемач. Многу зборуваме за PR, социјални медиуми, блогирање за бизнис, реклами, огласи… Но, тоа се тактики кои едноставно не може да функционираат без основите од претходните 3 прашања. Ќе функционираат, но не онака како што ти како еден претприемач би сакал да функционираат.

Но, ти нема да бидеш таков претприемач доколку го следиш овој серијал.

Тука нема да зборувам за тоа која тактика, односно маркетинг средство ќе го користиш во секоја од фазите бидејќи нема еден едноставен темплејт. Ќе се обидам да презентирам еден процес кој би требало да го спроведеш.

#1 Стави се од претходните 3 прашања пред себе

Да, едноставно започни со она што досега го имаш направено. На еден лист хартија нека бидат целите, на друг идеалните купувачи, односно персоните и на третиот (кој може и да го ископираш бидејќи ќе ти треба повеќе копии) нека биде дизајнираната маркетинг инка со бројките внатре во неа за секоја фаза.

Значи имаш:

  • Цели преточени во бројки во маркетинг инката
  • Неколку персони како твои идеални купувачи
  • Маркетинг инка во повеќе копии

Гледај ги размисли ги уште еднаш. Добро размисли и одлучи се конечно дали тое е тоа што ти треба, што ја презентира реалноста на твојот бизнис.

#2 За секоја персона обезбеди еден лист со маркетинг инката

И ова е едноставно. Определи по еден лист од дизајнираната инка за секоја персона како идеален купувач со тоа што можеш да го напишеш името на лицето за кое се однесува. Во слободен простор напиши ги главните карактеристики на тоа лице. Тоа веќе го имаш дефинирано кога го одговараше второто прашање.

Истото повтори го и за останатите персони.

#3 Започни со бреинстормирање на тактики

На остатокот од слободен простор почни да ги запишуваш идеите за можни тактики кои би ги користел. Нафрлувај, не размислувај сеуште за фази. Важно е да бреинстормираш колку што може повеќе идеи.

Во бреинсторминг процесот фрлај поглед на карактеристиките на персоната за која се однесува маркетинг инката и секако тактиките кои ги бреинстормираш.

Повтори го процесот за сите останати персони.

#4 Постави соодветни тактики на соодветната фаза во маркетинг инката

Едноставно од десната и левата страна може да започнеш да ги распределуваш различните тактики во однос на фазата во која ќе ја користиш.

Внимавај на фактот дека не се сите тактики соодветни за определена фаза. Повторно едното око нека ти оди во карактеристиките на персоните. На пример, радио реклама во фазата анализира и истражува или пак одлучува и избира нема да има ефект како во фазата не знае.

Затоа добро размисли што и каде треба да биде сместено.

  • Користи ги карактеристиките тие ќе ти кажат што е најсоодветно за таа персона.
  • Користи ги целите тие ќе ти кажат каква аудиенција е потребно да се опфати.
  • Користи ги фазите, тие ќе ти кажат како треба да го влечеш потенцијалниот купувач кон купувач.
  • Биди креативен, не е се во пари.

На крајот треба да имаш јасна слика за она што ќе правиш за да ги реализираш целите.

Останатите постови од овој серијал:

Да одиме со прашањата на кои треба да одговори еден маркетинг план.

post

За таканаречениот “феномен” на купувачи

Стратегија Луѓето се социјални суштества па често купуват производи или користат услуги кои им помагаат за создавање на подобра слика за нив.

Односите со купувачите секогаш треба да се добри. Има различни изрази кои се користат за купувачите: дека се богови, дека се главни и слично.

Ние сме на мислење дека купувачите се луѓе, кои барат едно коректно однесување и дека односот помеѓу компанијата и купувачите, секогаш може да биде добар доколку постои фер однос. Без разлика што купувачите секогаш не се во право, компанијата секогаш треба да излезе во пресрет на нивните барања доколку е тоа можно, бидејќи купувачите “секогаш остануваат купувачи”.

Има купувачи кои не се корисни за компанијата, ретко купуват, малку купуват, нередовно плаќат, нелојални се и доколку излезе слична понуда лесно се префрлат кај конкурентските компании. Потребно е овие купувачи да се елиминираат или да се намали нивниот број.

Во одредени купувачи, компанијата треба да инвестира преку доделување на одредени бенефиции, со кои би се изградила лојалноста на потенцијално добрите купувачи.

Доколку кај купувачите се развие осет дека се злоупотребени или оштетени од страна на компанијата, лојалноста се прекинува и се шири негативен публицитет. Истото се случува и доколку купувачите се чувствуват зависни од компанијата, па тогаш можат да побараат нови релации со други компании.

Компаниите треба да се насочени кон остварување на желбите на најпрофитабилните купувачи. Тоа се најчесто големи купувачи. Не смее да се подцени и влијанието на ситните купувачи, доколку се во голем број, бидејќи остваруваат голема фрекфенција на купување, а со тоа е и профитот голем. Доколку се изгуби некој купувач, трошоците за неговото повторно враќање се помали, отколку да се придобие нов купувач. Потребно е де се испита таквиот купувач, за да се согледа што му пречело во меѓусебната интеракција. Доколку забелешката е рационална и реална, потребно е тој недостаток во работење или во производот да се надмине.

Во подем се и стручни купувачи. Тие луѓе се бават со одредена проблематика и добро го познаваат производот, неговите квалитети, цените, можните замени и други параметри. Тие луѓе се примерно добавувачи од големи компании, сервисери кои поправаат коли, мобилни, компјутери… Тие купуваат за сметка на крајниот корисник, наплатувајќи им ја таа услуга, а од друга страна купувачите се мирни, бидејќи им се гарантира квалитетот и техничките својства на производот.

Како значаен купувач за компанијата може да се јави државата, матичната или странска.

Често пати државата е обврзана да купува производи кај домашните компании. Таа купува производи за дневни потреби, коли, мебел, клими, канцелариски прибор, како и воена опрема, но и набавките за потребата на воените резерви како: гориво, пченица, зејтин.

Доколку домашните компании не го произведуваат определениот производ или немаат производ со пропишаниот квалитет, тогаш државата се обраќа на меѓународниот пазар.

Купувачите од непрофитните и добротворните организации исто така се значајна категорија, бидејќи по правило располагаат со големи финансиски средства и купуваат големи количини на производи.

Постојат и вродени потреби за купување и тие главно се во функција на задоволување на физиолошките потреби како: потреба за храна, пијалок и секогаш се очекува дека купувачот прво ќе ги задоволи тие потреби.

Понатаму постојат научени или стекнати потреби, кои се формираат поради различни фактори, како склоност кон користење на одредени маркирани производи. Пример: Скапа храна, пијалоци, гардероба, парфеми, кола и слично. Со користење на овие производи купувачот се чувствува посигурно, има поголема самодоверба, создава подобар имиџ.

Постои рутинско купување доколку се знаат цените и атрибутите со кои располага производот, а постои и нерутинско купување, доколку се купува нова опрема и кога се врши детално информирање за сето она што производот го нуди. Пример: Новиот авион, нова производна линија и слично. При вакви продажби, компанија е должна да изврши обука за користење на производот, да обезбеди техничка помош и подршка како и ремонт и сервисирање.

Индустриските производи прво ги купуваат богатите, потоа школуваните луѓе кои ги знаат техничките карактеристики, а потоа следат останатите купувачи. Очекувањата на купувачите се формираат врз база на претходни искуства, на информации добиени од други купувачи, најчесто се тоа роднини и пријатели. Очекувањата можат да бидат различни и да се однесуваат на: цената, квалитетот, транспортот, имиџот, престижот, издржливоста, естетиката. Самиот процес на купување ќе определи кој производ или услуга ќе егзистира и во колкав обем, а од побарувањето во голема мерка ќе зависи и цената на производите.

Постојат неколику типови на купувачи:

  • Деловно ориентирани купувачи. Тие се рационално ориентирани и стрпливи и промислено купуваат. Секогаш бараат квалитет и функционалност на производите. Главно се работи за добро образовани луѓе и овој сегмент опфаќа 29%  луѓе.
  • Ценовно ориентирани луѓе. Најчесто барат производи со пониски цени. Тие добро го познаваат пазарот и ги има околу 27%.
  • Брендирано ориентирани купувачи. Купуват производи од определени марки, во кои имаат стекнато доверба врз база на позитивно искуство и ги има околу 23 %.
  • Луксузно ориентирани купувачи. Склони се кон промени и иновации. Сакаат да бидат во тренд и ги има околу 21%

Поради тоа компаниите се определуваат за целниот пазар, односно ги насочуваат свои маркетинг активности кон целните купувачи. Компанијата треба да го процени секој сегмент и врз база на тоа, ќе определи кој сегмент ќе го задоволи.

Купувачите се разликуват спрема цената која се спремни да ја платат за производот или за услугата, но се разликуваат и по прашање на количината на производи кои ги купуваат.

Луѓето во одреден регион покажуват индентичен интерес спрема одредени производи. Поради тоа компанијата врши сегментација, со цел да изврши групирање на луѓето на таков начин да нивната реакција и однесување биде слично. Со освојување на сегментот се намалува влијанието на конкуренцијата.

Фокусните групи се формираат врз база на исти карактеристики на купувачите како:

  • иста полова припадност,
  • иста старосна доба,
  • иста семејна припадност,
  • слични приходи,
  • ист или сличен животен стил,
  • користење на ист призвод и слично.

Потоа сегментација може да се изврши врз база на:

  • женидби,
  • крштевки и други верски случувања,
  • разводи,
  • погребни услуги и слично.

Сегментацијата може да се врши и врз база на религиската припадност: Пример прослава на Божиќ, Бајрам и слично.

Одредени производи, кои првично биле наменети за одреден сегмент, покасно може да се прошират на поголемиот пазат. Со развојот на технологијата доаѓа до развој на поголеми сегменти, без оглед на близината или одалеченоста на сегментот. За компанијата најдобро е кога таргетираниот сегмент расте. Одредени производи можат да се пласираат и како производи со висок квалитет, а со ниска цена. Културното значење како: вера, фолклор, традиција, определува во голема мерка што ќе се купува.

Компаниите можат да обучуваат два типа на продавачи. Еден да биде специјализиран за продажба кај новите купувачи, а другиот кај веќе постоечките купувачи. Тоа најчесто се прави со цел да се постигне тесна специјализација, а од друга страна се овозможува постоечките купувачи да се чувствуваат фамилијарно, при контакт со компанијата. Голем број на компании вршат поделба на сегментите врз база на годините на купувачите. Гледано во перспектива, важно е да се знае што купуваат луѓето за време на целиот живот.

post

Маркетинг план: Дизајн на маркетинг инката

Сега веќе сме во третото прашање на кое маркетинг планот треба да даде одговор.

Кога веќе знаеш што треба да постигнеш, и ги имаш дефинирано идеалните купувачи кои со помош на маркетинг процесот ќе треба да ги привлечеш, може да преминеш во дефинирање на маркетинг инката (тунел).

Маркетинг инката има слична функција како и продажната инка. Можеби кога станува забор за малите бизниси најдобро е да се изедначат овие два поима, бидејќи ќе имаат иста функција: влечење на потенцијалниот купувач од фаза во фаза се до станување на вистински купувач и ценет фан за бизнисот, кој директно ќе се вклучи во маркетинг процесот во иднина.

Тука на претприемач повеќе пати пишувавме за продажната инка, па сметам дека ќе бидат од корист да ги напоменам тие наслови пред да продолжиме со дизајнот на маркетинг инката како дел од подготовка на маркетинг планот.

Но, ајде сега да се обидеме да ја дизајнираме маркетинг инката за твојот бизнис.

#1 Кои се фазите низ кои поминува еден потенцијален купувач?

Бидејќи го знаеме идеалниот купувач, го знаеме неговиот проблем, неговите однесувања, фрустрации, просечен работен ден, навики и се она што го дефиниравме при одговорањате на прашањето за тоа кого треба да привлечеме ќе можеме да ги дефинираме и фазите низ кои поминува еден потенцијален купувач за да стане купувач.

Прво го имаме потенцијалниот пазар каде се наоѓа нашиот идеален купувач, кој иако ние знаеме за него тој воопшто не знае ништо за нас, дури и дека постоиме. Ова е факт, и не треба да се залажуваш дека твојот производ е познат или твојот бренд е препознатлив бидејќи купувачите воопшто не ги интересира твојот производ или твојот бренд, нив ги интересира само за самите себеси, односно што е она што му го подобрува животот.

Затоа и првата станица (или поточно кажано почетната станица) во маркетинг инката ќе биде дека тој не знае за тебе, твојот бизнис или пак твојот производ. (Морам да напоменам дека пристапот кој тука ќе го користам е она како што јас сметам дека треба да биде, различен бизнис ќе има и различен дизајн на маркетинг инката, најважно е да ја отсликува реалноста на бизнисот).

Ајде да одиме понатаму, кога тој некако дознава за тебе, твојот бизнис или твојот производ или услуга. Ова не значи дека тој станува купувач. На некој начин тој дознал за твојот бизнис, можеби преку некои твои маркетинг активности, можеби преку социјални медиуми, можеби преку збор од уста од пријателот со кого го пие утринското кафе. Но, факт е дека тој сеуште не е во фаза кога би преземал некоја акција која ти и твојот бизнис сакате да ја преземете. Затоа и се наоѓа во фазата знае, но сеуште не е свесен за потребата.

Понатаму, во моментот кога ќе се сретне со проблемот кој твој бизнис го решава тој веќе и знае за твојот бизнис и станува свесен за потребата. Значи сега е во фазата знае и е свесен за потребата.

Иако е свесен за потребата тој сеуште не е купувач, едноставно сеуште нема доверба за да се одлучи да купи. Затоа ќе анализира, истражува, ќе бара сигнали за кредибилитет, репутација и доверба. Значи тој е во фаза на анализирање и истражување.

Понатаму, врз база на анализи и истражување сака да донесе одлука за избор на бизнис од кој ќе купува. Затоа и се наоѓа во фазата на одлучување и избор.

Е сега откако ќе избере и донесе одлука ќе стане купувач.

Многу маркетинг инки завршуваат тука. Сметаат дека целта е исполнета на маркетингот, но сепак оставаат големи можности неискористени. Затоа ние ќе продолжиме со фазите на кои треба да обрнете особено внимание.

Откако еднаш ќе купи целта на твојот бизнис е да ја продолжи да купува уште. Затоа следната фаза е повторувачки купувач.

Повторување со купување значи и се поголема доверба кон твојот бизнис. А довербата е предуслов за следната фаза купувачот да стане препорачувач на твојот бизнис со што директно се вклучува во твоите маркетинг активности.

Ајде се га да ги сублимираме фазите кои тука ги дефиниравме (повторно напоменувам, можеби некоја фаза ќе ја скокнеш, можеби нешто ќе додадеш, се зависи од твојот бизнис):

  • Не знае за твојот бизнис
  • Знае, но сеуште не е свесен
  • Знае и веќе е свесен
  • Анализира и истражува
  • Одлучува и избира
  • Купува
  • Повторува купување
  • Препорачува.

#2 Визуелизирај ја инката

Маркетинг претставува процес и тоа не смее да се заборави. Многу пати ќе се најдеш себеси како шаркаш, означуваш, обележуваш, скицираш… Се со цел да ја најдеш златната комбинација на успехот, златната комбинација или формула на најдобрите резултати.

Од друга страна како што веќе знаеш ти имаш повеќе персони на купувачи. За секоја од тие персони може да биде и различна инката, а со тоа и различни активности кои ќе ги преземаш.

Затоа е добро во оваа фаза од развојот на твојот маркетинг план да ја визуелизираш инката. Визуелизација значи да ја нацрташ или скицираш онака како што си ја осмислил.

Маркетинг инка

Вака дизајнираната и визуелизираната инка ќе претставува една од најважните алатки во твојот маркетинг процес.

#3 Стави ги бројките

Бидејќи веќе знаеш што треба да постигне маркетинг процесот, ги знаеш и идеалните купувачи и ја имаш дизајнирано инката, веќе може да започнеш со конкретни бројки. Можеби твоите досегашни анализи покажале колкав е бројот на тие идеални купувачи, знаеш колку продажби ти се потребни и во кој износ за исполнување на целите, знаеш и која комбинација на продажби и повторени продажби ќе овозможат реализација на целите. Знаеш и каква е досегашната стапка на конверзија, можеби не на вака дизајнираната инка, но ги знаеш бројките за влезот и излезот како купувачи.

Време е сите тие бројки за кои си сигурен да ги ставиш на една скица на самата инка, можеби во внатрешноста е најдобро. Внимавај, целта е излезот да обезбеди и исполнување на целите, првото прашање на кое одговори маркетинг планот.

Доколку се појават празнини, односно непознати, што е нормално едноставно направи калкулации за да ги најдеш. Сепак оваа не е сложена математика. Имаш влез познат на една фаза и влез позната на трета фаза ќе можеш со помош на равенка со една непозната да го најдеш потребниот влез во втората фаза. Играј си, пробувај со разни бројки… Тука лежат многу идеи.

Останатите наслови од серијалот за маркетинг план:

post

Дистрибуција во функција на меѓународниот маркетинг

Дистрибуција Секоја компаниија мора да обезбеди сопствените производи или услуги да бидат достапни до купувачите кога тие сакаат или кога им се потребни во доволна количина и со пропишаниот квалитет.

Од ова заклучуваме дека дистрибуцијата е активност, која се презема со цел производот или услугата да се достави до купувачите.

Каналите за дистрибуција претставуваат патишта преку кои се доставуваат производите до купувачите, односно претставуваат мрежа на дистрибутивни компании, кои во рамките на своите можности придонесуваат да се поврзат произведувачите и купувачите. При тоа се настојува доставувањето да биде брзо, сигурно и евтино за да не се зголеми крајната цена на производот или да не дојде до расипување или оштетување на производите.

За дистрибуцијата да се изврши квалитетно потребно е да се изврши квалитетно пакување и складирање, за да не дојде до оштетување на производите.

Каналите на дистрибуцијата, како елемент од маркетинг миксот, може да им помогне на менаџерите поефикасно да ја спроведат маркетинг стратегијата. Тие се важен фактор во почетната фаза на работење на компанијата во некоја земја, бидејќи влијаат врз сигурноста на продажбата, цената, промоцијата, како и врз имиџот на производот. Каналите за дистрибуција имаат големо влијание и во понатамошниот тек на работата, преку можноста за намалување на транспортните и посреднички трошоци, со цел да се влијае на крајната цена на производот или на услугата.

Во тој контекст, особено се важни следниве параметри:

  • типот на каналот,
  • бројот на посредниците и
  • транспортните можности.

Односот помеѓу производствената компанија и дистрибутивната компанија, се засновува врз взаемен интерес. Доколку производствената компанија има производ кој е баран на пазарот, тогаш повеќе дистрибутивни компании се борат за можноста да работат со таа компанија, па таа ги диктира условите за работењето, ја определува висината на маржата на дистрибутивните компании, а определува и други услови за работење. Доколку одреден дистрибутер не ги задоволи пропишаните услови за работа, тој лесно се заменува со друг дистрибутер.

Дури и одреден дистрибутер да банкротира или западне во други проблеми, тоа врз компанијата најчесто нема големо влијание, бидејќи производот е платен или е оставена банкарска гаранција или е осигуран производот или сеуште се наоѓа на продажните места, па е лесно да се наплати побарувањето.

Одредени производствени компании се одлучуваат во одредена земја да доделат ексклузивно дистрибутивно право само на една компанија. Тоа има свои предности. Компаниите се запознаваат меѓусебно, ги кординираат акциите на пазарот, дистрибутивната компанија е запозната со сите производствени процеси и тоа може јасно да го презентира на купувачите. Но, постојат и негативности. Дистрибутивната компанија може да собере одредени податоци и да се наметне како партнер. Одредени податоци може да сокрие. Може да се јави недоволно ангажирање поради доделената монополска позиција. Доколку дистрибутивната компанија западне во проблеми со работењето, на производствената компанија ќе и треба дополнително време додека го организира работењето на другата дистрибутивна компанија и ќе изгуби дел од пазарот.

Поради овие причини одредени компании подеднакво ги третират сите потенцијални дистрибутери, не форсирајќи ниеден дистрибутер. Рабатот и другите бенефиции се делат врз база на големината на нарачката, врз база на редовноста во плаќањето, како и врз база на долгогодишното соработување. Доколку постојат големи и јаки продажни синџири, тогаш производствената компанија има интерес нејзините производи да се продаваат преку тие дистрибутивни канали.

Во тој случај дистрибутерите одлучуваат со која производствена компанија ќе соработуваат и под кои услови. Бојкотирањето на производите од страна на големите продажни синџири, најчесто се фатални за малите производни компании. Проблемите помеѓу големите производни и дистрибутивни компании, поради постоење на заеднички интерес полесно се решаваат, бидејќи и двете компании се силни па во заеднички интерес е можните проблеми договорно да се решаваат.

Дистрибутерите извршуваат различни функции како што се: обезбедување, складирање, пакување, транспорт.

Трошоците за транспорт, најчесто претставуваат фактор преку кој менаџерите во производствената компанија се определуваат за одреден тип на канал за дистрибуција. Транспортните трошоци се пониски доколку може да се искористат водени површини (море, езеро, големи пловни реки), значи бродски транспорт, доколку има пристап до железничкиот транспорт или доколку држава има добро развиени мрежи од патишта. Но, и брзината на сообраќајот во сагашните услови на работење има големо влијание. Па определени производи можат да се дистрибуираат и со помош на авионски сообраќај, се со цел да бидат брзо доставени до локацијата на која се барани.

Најчесто, дистрибутивната шема оди од производствената компанија преку дистрибутерите на големо (трговци на големо) па се до дистрибутерите на мало (трговци на мало). Дистрибутивната шема оди на следниве начини:

  • Производител=> Купувач;
  • Производител=> Посредник=> Купувач;
  • Производител=> Посредник1=> Посредник2=> Купувач.

Секоја компанија треба да настојува да го намали бројот на посредниците, бидејќи тие ја зголемуваат крајната цена на производот, што не е во интерес на производната компанија. Продажбата преку големопродажните посредници има одредена предност. Производната компанија ја намалува администрацијата и брзо доаѓа до финансиски средства, бидејќи трговци веднаш плаќаат за да добијат поголем рабат (попуст).

Понатаму трговците на големо ги известуваат компаниите за желбите и барањата на купувачите, што во некои случаи за компанијата може да биде и лошо, бидејќи трговците поседуваат информации и со тоа на нив им се зголемува преговарачката моќ. Но, тоа лесно се надминува со составување на тимови кои периодично би вршеле истражување на пазарот. Најблиски дистрибутери до крајните купувачи се трговците на мало. Па, близината на продажниот објект, како и доставата на домашна адреса, придонесува за подобра продажба, како и за подобар однос со купувачите. Доколку се јават проблеми, можно е да се изведе замена на неефикасните трговци, со испорака преку пошта, телефонска продажба, испорачување на стоката на домашна адреса, интернет продажба.

Производната компанија може и самата да организира директна продажба во други земји преку свои филијали. Може да продава само свои производи, но може и заради зголемување на асортиманот да продава и производи од други компании. Во овој случај најголема корист имаат купувачите кои одбегнуват плаќање на маржа на посредниците и добиваат најевтин производ. Доколку се работи за купување на скапи производи, како и производи со големи количини, тогаш е најдобро компаниите произведувачи и купувачи да се сретнат и детално да се договорат околу условите на предстојната продажба. Тука треба голем број на прашања да се решат. Цена, плаќање, квалитет, количина, начин на испорака, сервис, гаранција и сето тоа бара сериозни преговарања.

Дистрибуцијата може да се врши и преку мрежниот маркетинг. Мулти левел системот е продажба од страна на купувачите и се одвива преку роднински и пријателски канали, каде задоволните или заинтересирани поединци за заработка одат од купувач до купувач, продавајќи им одреден производ.

Компанијата им обезбедува обука, производ, подршка во законското работење, бидејќи ниту една држава нема да ја толерира продажбата без плаќање на соодветните давачки. Секој нареден продавач влегува под чадор на одреден ментор, кој со неговото вклучување во работа добива привилегии или бодови, па заинтересираноста и ангажираноста на овие продавачи е исклучително голема.

Овие продавачи, во желба да остварат продажба, можат да бидат дури и непријатни. За вакво отпочнување не требаат големи финансиски средства. Сепак одредена транша на производи мора да се купат. Во земјите каде владеат лоши економски услови, владее голема заинтересираност на луѓето кон овој стил на продажба. На истакнати поединци може да им се понуди дури и вработување, што е голема мотивирачка сила. Некој може да започне со работење во Скопје, а поради големата подвижност на луѓето може да му се разграни мрежата за работење во странство.

Сите работи функционират војнички точно, предвиден е секој чекор и после одреден чекор следува награда, казна или прекин на соработката. Тука е многу драгоцено, тоа што продавачите се стекнуваат со големо практично и теоретско знаење и искуство, па можат понатаму и сами да се занимават со трговија, која е во голем број на случаи исплатлива.

Покрај компаниите кои сериозно работат, се јавуваат и измамници кои ја злоупотребуваат наивноста и неинформираноста на купувачите, па во оделни земји постои забрана за ваков начин на работење, а компаниите се обврзуваат да вршат продажба во продажни објекти. Тука најчесто се надоврзува и интересот на државата да има зголемена вработеност, а овие компании настојуваат да вработат што е можно помал број на луѓе. Поради што државата знае на различни начини и под различни изговори да го ограничува работењето на овие компании.

Постојат неколку стратегии за поквалитетно реализирање на дистрибуцијата.

Стратегија: Измена на каналите за дистрибуција. Тактика: Воспоставување на што подиректни канали до продавачот. Промена на дистрибутерите во одделни региони.

Стратегија: Јакнење на сервисната дејност. Тактика: Воспоставување на сервисна мрежа во целата земја.